W niedzielę 7 kwietnia br. w Domu Podhalan chicagowscy górale wybrali nowego Zbójnika Roku 2019/2020. Został nim student Mateusz Kois.
Harnaś nad harnasiami, 22-letni Mateusz Kois, jest studentem wydziału księgowości na Uniwersytecie DePaul w Chicago. Nowy zbójnik tańca góralskiego nauczył się u Mariana Bryi, a obecnie tańczy w zespole Siumni, z którym w czerwcu leci do Kolumbii. Ma młodszą siostrę Anię. Jego rodzice, Wojciech i Maria, pochodzą z Dzianisza.
Wzruszony zbójnik obiecał godnie reprezentować ZPPA podczas polonijnych uroczystości i zadeklarował zorganizowanie charytatywnych posiadów góralskich.
O zaszczytny tytuł rywalizował z młodszym od siebie kolegą z zespołu Siumni, Davidem Pawlikowskim. Obydwaj kandydaci wykazali się wysokim poziomem przygotowania, uczciwą rywalizacją i prawdziwą wolą walki.
Wybory prowadzili Zdzisław Miernicki i Karolina Walkosz-Stafiera. Wyboru jury dokonało według ściśle określonych kryteriów podzielonych na dziesięć punktów. Podczas popisu tańca góralskiego, jak i na pniaku, ocenie podlegały dobór przyśpiewek i figur tanecznych oraz czystość gwary i śpiewu. Ponadto kandydaci musieli się wykazać zręcznością przy ręcznym przecinaniu drzewa na czas, tężyzną fizyczną przy robieniu pompek, siłą i wytrzymałością w łamaniu na obie ręce, umiejętnością gry na rogu i gwizdaniem, a także talentem prezentowanym w popisie indywidualnym. Najbardziej widowiskowymi sprawnościami były: ręczne piłowanie drzewa, które Mateusz Kois ukończył w 10,45 sek., i gra na rogu, za którą przyszły zbójnik otrzymał gorące owacje.
W łamaniu się na rękę obaj kandydaci okazali się bezkonkurencyjni. Podczas prezentacji talentu David Pawlikowski urzekł góralską poezją, a Mateusz Kois grą na akordeonie.
Oceny umiejętności nowego zbójnika dokonało jury pod przewodnictwem Wojciecha Walkosza-Strzelca, w składzie: Andrzej Baran, Katarzyna Janik, Anna Kurtyka, Stanisław Bobak-Koziar, z Janem Królem w roli męża zaufania.
Po długich obradach tytuł Zbójnika Roku 2019/2020 przyznano Mateuszowi Koisowi.
Uroczystego pasowania na zbójnika dokonał poprzez dotknięcie ciupagą ramienia zwycięzcy wiceprezes ZPPA ds. kultury, Zdzisław Dorula. Nowego zbójnika kołpakiem uhonorował ustępujący zbójnik – Daniel Garbacz, a Królowa ZPPA, Dorota Mniszak, udekorowała pozłacaną spinką.
Konkursowi, podczas którego wybierany jest Zbójnik Roku, zawsze towarzyszą wybory w dwóch innych kategoriach: na honielnika i kandydata na zbójnika. W tegorocznych wyborach na honielnika, w kategorii dla chłopców do lat 12, wzięły udział pary: Jakub Ogórek – Gabrysia Komperda, Paweł Greczek – Natalia Greczek, Sebastian Guzy – Monika Bednarczyk, Daniel Ciszek – Anna Kwak, Mikołaj Wróbel – Julia Prokop.
Honielnikiem Roku został Mikołaj Wróbel z zespołu „Mali Ślebodni”. W drugiej kategorii, na kandydata na zbójnika, w której mogą startować chłopcy od 13 do 17 roku życia, znaleźli się: Marcin Łaś – Renata Marusarz, Jakub Naglak – Natalia Bachleda, Marek Mucha – Joanna Garbacz. Zwyciężył Marcin Łaś ze szkółki pieśni i tańca przy Zarządzie Głównym.
Wyborowi na zbójnika towarzyszyło kilka ważnych wydarzeń.
Prezes Józef Cikowski zaprezentował podhalańskiej braci Złoty Medal Stowarzyszenia „Wspólnota Polska”, przyznany ZPPA za działalność na rzecz zachowania polskości oraz tradycji i kultury Podhala.
Ustępujący zbójnik przekazał prezesowi Józefowi Cikowskiemu czek na kwotę 27 770 dol. na zakup nowej działki dla ZPPA. Kwotę ową udało mu się zgromadzić podczas zorganizowanych w marcu charytatywnych ostatków zbójnickich.
Leopold Michniak podarował Związkowi Podhalan pamiątkę rodzinną, portret Jana Sabały, i opowiedział piękną historię o znaczeniu wartości patriotycznych dla Podhalan.
Imprezę zakończył taniec w wykonaniu obecnej Królowej Podhalan – Doroty Mniszak, ustępującego Zbójnika Roku – Daniela Garbacza oraz Mateusza Koisa – nowego harnasia.
Tekst: Jola Plesiewicz
Zdjęcia: Dariusz Piłka
Ewa Malcher
