Better Business Bureau wraz z rządowymi agencjami i organizacjami ochrony konsumentów uczestniczyło w przypadającym na marzec Krajowym Tygodniu Ochrony Konsumenta. Choć to wydarzenie ma miejsce tylko raz w roku, konsumenci powinni być ostrożni i świadomi sposobów własnej ochrony przez okrągły rok.
Najlepszą obroną przed oszustami jest skuteczny atak. Konsumenci mogą wzmocnić swoją pozycję ucząc się rozpoznawania najczęstszych przekrętów i nadużyć. Zachęcam więc wszystkich do przeprowadzania małego śledztwa, zanim odpowiemy na oferty, które wyglądają zbyt pięknie, by były prawdziwe.
Oto niektóre najczęściej spotykane oszustwa, przed którymi bezwzględnie należy się bronić:
Oszustwa e-mailowe
Wystrzegaj się e-maili powiadamiających o rzekomych problemach np. z twoim kontem bankowym, kartą kredytową czy innymi tego typu usługami. E-maile mogą wprawdzie wyglądać na prawdziwe, jednak zawierają linki kierujące na witryny z wirusem lub ze złośliwym oprogramowaniem. Takie przestępstwo określa się mianem „phishingu”. Tutaj oszust podszywa się pod inną osobę lub instytucję w celu wyłudzenia danych osobowych z zamiarem kradzieży tożsamości.
Jeśli myślisz, że z twoim kontem bankowym lub kartą kredytową jest coś nie w porządku, po prostu zadzwoń do biura obsługi klienta; numer znajdziesz na odwrocie karty kredytowej lub na wyciągu bankowym.
Ostrożnie traktuj wszystkie towarzyszące e-mailowi załączniki. Jeśli nie znasz nadawcy, raczej takiego załącznika nie otwieraj. Załączniki mogą zawierać oprogramowanie, które śledzi twoje uderzenia w klawiaturę, co umożliwi oszustowi poznanie haseł dostępu.
Publiczny Wi-Fi? Wystrzegaj się
Złodzieje mogą wykorzystywać publiczny Wi-Fi, taki z jakiego korzystamy na lotniskach, w hotelach czy kawiarniach, który łączy twoje urządzenia z internetem, by uzyskać wgląd, jakie witryny w sieci odwiedzasz. Hakerzy mogą nawet utworzyć własne połączenia Wi-Fi, nakłaniając cię do korzystania z nich. Przebywając np. w hotelu, poproś o utworzenie prywatnych połączeń (co może kosztować cię kilka dolarów), utwórz swój prywatny punkt dostępu z internetem (hotspot) lub wykorzystaj virtual private network (VNP). Dzięki temu twoje surfowanie w internecie będzie bezpieczniejsze.
Fałszywe wiadomości tekstowe
Podobnie jak w przypadku e-maili, oszuści będą korzystać z wiadomości tekstowych, by wyłudzić twoje informacje osobowe. Ten proceder określa się mianem „SMiShingu”, czyli rozsyłanie SMS-ów, które mają skłonić cię do ujawnienia pewnych danych. Nigdy nie oddzwaniaj na numer telefonu podany w wiadomości, ani nie wysyłaj wiadomości zwrotnej. Ignoruj wiadomości tekstowe, które nawołują cię do natychmiastowego działania lub ostrzegają, że przydarzy ci się coś złego, jeśli takiego działania nie podejmiesz.
Fałszywe oferty pracy
Oszuści mogą wysyłać e-mailem oferty proponujące krótkie godziny pracy i fantastyczne wynagrodzenie. Często wysyłają nawet czek z prośbą o zatrzymanie części pieniędzy i odesłanie pozostałej sumy. Taki czek z reguły nie będzie miał pokrycia, a ty nie tylko stracisz odesłane pieniądze, ale będziesz obciążony przez bank za przedłożenie czeku bez pokrycia. Żaden pracodawca nie przedpłaca pracownikowi i nie prosi o odesłanie nadwyżki pieniężnej komu innemu.
Podchodź ostrożnie do pracy oferowanej od ręki bez żadnej rozmowy kwalifikacyjnej. Jeśli masz podejrzenia wobec propozycji, sprawdź internetowy portal firmy, która tę pracę oferuje. Traktuj też ostrożnie oferty pracy, w których trzeba podawać dane osobowe, by np. sprawdzić historię kredytową oraz oferty domagające się pieniędzy np. za szkolenie.
Loterie i konkursy
Nie możesz wygrać w loterii czy konkursie, do którego się nigdy nie zgłosiłeś. Oszuści często rozsyłają e-maile informujące, że wygrałeś np. milion dolarów. Wystarczy, że wniesiesz 20-dolarową opłatę lub kilkaset dolarów na przyszłe podatki i już będziesz mógł cieszyć się wygraną.
Na liście może się znajdować jako nadawca nawet znana powszechnie organizacja, w rodzaju Publishers Clearinghouse. Nigdy nie powinieneś płacić pieniędzy, jeśli ktoś ci wmawia, że właśnie pieniądze wygrałeś. W ten sposób tylko poniesiesz straty. Poza tym, oszuści sprzedadzą twoje dane osobowe innym, a ty otrzymasz kolejne oszukańcze oferty.
Aby poprawić swoje konsumenckie umiejętności, teraz i przez cały rok Better Businnes Bureau radzi:
– Nie udzielaj informacji osobistych nieznanej firmie, ani drogą telefoniczną, ani e-mailową, ani pocztową. Dotyczy to szczególnie numerów kart kredytowych, a także terminu upływu ich ważności, twojego numeru social security, numeru prawa jazdy i danych o kontach bankowych. Nawet jeśli ktoś zapewnia, że takie informacje są potrzebne do „identyfikacji” czy „weryfikacji”, to mogą być użyte do nieautoryzowanych wypłat z kart kredytowych czy kont bankowych.
– Nie płać z góry za „gwarantowaną” pożyczkę lub pracę. Oszuści często domagają się wpłaty setek lub nawet tysięcy dolarów, nigdy nie spełniając obietnic, najczęściej składanych bez pisemnej umowy.
– Podchodź ostrożnie do nieznanych rozmówców lub ofert e-mailowych. Upewnij się, że dana firmy ma stały adres i numer telefonu, korzystaj z referencji innych klientów oraz sprawdzaj status firmy na portalu BBB.
– Przed podaniem osobistych informacji sprawdź wiarygodność danej witryny internetowej. Przejrzyj jej politykę prywatności. Sprawdź, jakie dane są zbierane, w jakim celu są wykorzystywane i jakie zabezpieczenia stosuje się do ich ochrony.
– Uzbrój się w informacje. BBB oferuje w tym zakresie pomocne rady na portalu www.ask.bbb.org.website. Jeśli masz wątpliwości, to sprawdzaj wszystko podwójnie. Przed dokonaniem większego zakupu skonsultuj się z zaufanym członkiem rodziny, przyjacielem lub sąsiadem.
Steve J. Bernas
pełni funkcję dyrektora wykonawczego Better Business Bureau of Chicago and Northern Illinois od 2007 roku. Ukończył psychologię na Loyola University. Znakomity mówca, cytowany na łamach gazet i czasopism, często pełni rolę jurora w sporach między niezadowolonymi klientami i chicagowskimi firmami. Urodził się w Brighton Park, południowo-zachodniej dzielnicy Chicago. Jego rodzice to Amerykanie polskiego pochodzenia
Ewa Malcher
