Ewa Malcher
Od nowego roku w Illinois wchodzi w życie ponad 200 nowych praw. Wiele z nich może mieć bezpośredni wpływ na nasze codzienne życie. Będą też podwyżki podatków oraz opłat w Chicago i powiecie Cook, a także cen biletów za przejazd Metrą. Dodatkowo od 10 stycznia władze federalne nie akceptują prawa jazdy Illinois jako dowodu naszej tożsamości.
Według kryteriów federalnych prawo jazdy Illinois − przestarzałe
W myśl przepisów federalnych prawo jazdy Illinois jest przestarzałe i nie będzie można wejść przy jego pomocy do urzędu federalnego i samolotu. Po 10 stycznia prawo jazdy Illinois wydane przez biuro sekretarza stanu Illinois (Illinois Secretary of State) nie będzie akceptowane jako dokument identyfikacyjny w federalnych placówkach rządowych, a latem na lotniskach. Aby uzyskać wstęp do budynku rządowego i na pokład samolotu, trzeba będzie wylegitymować się innym dokumentem ze zdjęciem, np. ważnym paszportem czy zieloną kartą.
Powodem restrykcji jest niesprostanie obowiązującym przepisom; prawo jazdy Illinois nie zostało unowocześnione i wyposażone w odpowiednie zabezpieczenia, których wymaga rząd federalny.
Na prośbę biura sekretarza stanu Jesse'ego White’a władze federalne już dwukrotnie wyrażały zgodę na przesunięcie o rok terminu dotyczącego wprowadzenia odpowiednich modyfikacji w prawie jazdy. Niedawno odrzuciły ostatecznie prośbę o kolejne odroczenie terminu. W podobnej jak Illinois sytuacji jest jeszcze pięć innych stanów w kraju.
Koszty związane z wymianą praw jazdy w Illinois szacowane są na 4 mln dol. rocznie. Nie jest to duża kwota, ale biuro sekretarza jej nie otrzymało z powodu przeciągającej się przepychanki budżetowej w Springfield. Illinois nie ma budżetu od 1 lipca.
Podwyżka podatku od sprzedaży w powiecie Cook
Z dniem 1 stycznia w powiecie Cook wchodzi w życie jednoprocentowa podwyżka podatku od sprzedaży. Powiatowy podatek obrotowy wzrasta z 0,75 proc. do 1,75 procent. Oznacza to, że mieszkańcy Chicago podczas zakupów płacą ogółem 10,25 proc. podatku obrotowego − najwięcej w całym kraju − a nie jak dotychczas 9,25 procent.
Przypomnijmy, że oprócz powiatu Cook podatek obrotowy pobierają władze Illinois − 6,25 proc., miasto Chicago − 1,25 proc. ( w innych miejscowościach może być inny). i 1 proc. zarząd komunikacji miejskiej i podmiejskiej (Regional Transportation Authority, RTA).
Jak twierdzi prezes Rady Powiatu Cook Toni Preckwinkle, podwyżka podatku obrotowego pozwoli nie tylko na spłaty świadczeń emerytalnych, ale też na zbilansowanie budżetu powiatu, w którym aktualnie są deficyty.
Podatek obrotowy w powiecie Cook powrócił do poziomu z 2010 r., kiedy to dokładnie taką samą podwyżkę przeforsował w Radzie Powiatu Cook jej ówczesny prezes Todd Stroger.
Podwyżka opłat i podatków w Chicago
Rekordowa podwyżka podatku od nieruchomości, na ponad pół miliarda dolarów, ma być realizowana etapami w ciągu czterech lat. Za rok 2015 r. zostanie ściągnięte z podatników 318 mln dolarów. W 2016 r. będzie to 109 mln dol., w 2017 r. − 53 mln dol. i w 2018 r. − 63 mln dolarów. Dochody z kolejnych podwyżek, opiewające razem na 543 mln dol., zostaną przeznaczone na zobowiązania emerytalne miasta wobec straży pożarnej i policji. Właściciele domów w Chicago zostaną też obarczeni dodatkową podwyżką podatku od nieruchomości na kwotę 45 mln dol., która pokryje koszty modernizacji infrastruktury szkolnictwa publicznego.
Od nowego roku zwiększają się też: podatek od sprzedaży papierosów elektronicznych i tytoniu do żucia, podatek od taksówek i usług firm przewozowych, opłaty za telewizję kablową i satelitarną, podwyżka opłat za zdjęcie blokady z kół samochodu oraz podwyżka do 250 dol. kary za nieodśnieżony chodnik przed domem.
Zakaz sprzedaży alkoholu w proszku
Alkohol w proszku nie trafi na półki sklepów w Illinois. Wnioskodawcą ustawy stanowej o zakazie używania w Illinois takiego alkoholu, Palcoholu, był demokratyczny senator stanowy z Chicago Ira Silverstein. Senator uzasadnił konieczność wprowadzenia zakazu obawą, że alkoholowy proszek może zostać dosypany do pożywienia, co spowoduje zagrożenie życia i zdrowia. Polityk uważa też, że bardzo łatwo go przedawkować.
Ustawa została przegłosowana przez parlament stanowy i podpisana przez gubernatora Bruce’a Raunera mimo protestów sprzedawców tego produktu. Ich zdaniem powinien podlegać takim samym regulacjom jak alkohol w płynie.
Producenci Palcoholu twierdzą, że ma wiele zalet, m.in. jest wygodny w użyciu i zajmuje mało miejsca. Palcohol został dopuszczony do sprzedaży przez rząd federalny, który jednak zezwolił poszczególnym stanom na wprowadzenie własnych przepisów kontroli tego produktu. Illinois dołączył do stanów, które zabraniają sprzedaży sproszkowanego alkoholu, a są wśród nich: Alaska, Luizjana i Karolina Południowa.
Ekstrakt kofeiny tylko dla dorosłych
Ustawa zabrania sprzedaży sproszkowanego ekstraktu kofeiny osobom poniżej 18 roku życia. Projektodawcą ustawy ograniczającej użycie tego produktu była demokratyczna senator z Shorewood Jennifer Bertino-Tarrant. Senator sporządziła propozycję legislacji po tym, jak licealista w Ohio zmarł w wyniku przedawkowania sproszkowanej kofeiny.
Szansa na odzyskanie prawa jazdy po wyrokach DUI
Osoby skazane cztery lub więcej razy za jazdę w stanie nietrzeźwym (DUI) mogą starać się o uzyskanie ograniczonego prawa jazdy. Muszą jednak udowodnić, że od trzech lat nie mają już problemów z alkoholem i narkotykami. W rezultacie nowych przepisów więcej kierowców z wyrokami za jazdę pod wpływem alkoholu będzie musiało mieć w samochodach antyalkoholową blokadę stacyjki.
O wydanie prawa jazdy z ograniczeniami można ubiegać się pięć lat po tym, jak dokument został kierowcy odebrany, lub gdy tyle samo czasu upłynęło od zwolnienia z więzienia. Warunkiem otrzymania prawa jazdy jest prowadzenie samochodu wyposażonego w blokadę alkoholową rozrusznika (ang. ignition interlock device). Jeśli jednak kierowca zostanie znów skazany za identyczne wykroczenie, dokument zostanie cofnięty, a taki kierowca nie będzie już mógł więcej się o niego ubiegać.
Projektodawczyni ustawy, posłanka Elaine Nekritz, demokratka z Northbrook, uważa, że należy dać szansę powrotu do normalnego życia osobom, którym udało się zrehabilitować.
Dodatkowo w system blokowania rozrusznika muszą zaopatrzyć się kierowcy mający tylko jeden wyrok za jazdę w stanie nietrzeźwym, jeśli w wypadku, który spowodowali, ktoś odniósł obrażenia. Również wszyscy kierowcy dwukrotnie karani za jazdę po pijanemu muszą używać blokady bez względu na to, ile lat dzieli popełnione przez nich wykroczenia, a więc również wtedy, gdy jest to duży przedział czasowy.
Koszt wynajęcia urządzenia waha się od 80 do 150 dol. w skali miesięcznej.
Zmiany w prawie rozwodowym i rodzinnym
Od nowego roku rozwód w Illinois można uzyskać tylko na podstawie różnic nie do pogodzenia (ang. irreconcilable differences) zaistniałych między współmałżonkami. Podstawą prawną rozwodu przestały być: zdrada małżeńska (ang. adultery), znęcanie się fizyczne (ang. physical cruelty) i psychiczne (ang. mental cruelty).
Z prawa rodzinnego wyeliminowano takie terminy, jak „opieka na dzieckiem” (ang. child custody) i „odwiedziny” (ang. visitation). Według nowej nomenklatury prawnej, sędzia „dokonuje podziału obowiązków rodzicielskich” (ang. allocating parenting responsibilities).
Pomoc medyczna dla nieletnich, którzy za dużo wypili
Osoby nieletnie, które piły alkohol, mogą poprosić o pomoc medyczną dla siebie lub kolegów, dzwoniąc pod numer 911 bez obawy, że zostaną aresztowane za nielegalne spożycie napojów wyskokowych. Rokrocznie tysiące młodych ludzi umiera z przedawkowania alkoholu i celem ustawy jest zapobieganie takim tragediom. Ponad dwadzieścia stanów już wprowadziło podobne przepisy.
Wzorem dla regulacji były już wcześniej obowiązujące przepisy dotyczące przedawkowania heroiny i innych narkotyków. Pozwalają one osobom odurzonym narkotykami na zwrócenie się o pomoc medyczną bez żadnych konsekwencji prawnych.
Prawo do eksperymentalnego leczenia
Pacjenci cierpiący na śmiertelne choroby mają prawo do zastosowania eksperymentalnych metod leczenia (ang. Right to try). Dzięki nowej ustawie osoby cierpiące na raka, HIV i inne choroby nieuleczalne mogą uzyskać dostęp do udziału w badaniach klinicznych weryfikujących nowe metody leczenia. Mogą też korzystać z eksperymentalnych preparatów farmakologicznych, które oficjalnie jeszcze nie są dopuszczone na rynek.
Srebrny alert – poszukiwanie zaginionych z demencją
Silver Alert − srebrny alert − to system powiadamiania o prowadzeniu poszukiwań zaginionego seniora z demencją lub alzheimerem. System działa podobnie jak Amber Alert (bursztynowy alert) dotyczący zaginionych dzieci: na telebimach nad autostradami pojawiają się napisy z informacjami o zaginionej osobie, wysyłane są też SMS-y do indywidualnych użytkowników telefonii komórkowej i komunikaty do mediów w całym stanie.
Kary za pozostawianie zwierząt w ekstremalnych warunkach
Mieszkańcy Illinois, którzy pozostawią swoje zwierzęta domowe w upale lub na mrozie mogą zostać ukarani grzywną w wysokości do 2,5 tys. dol., a nawet więzieniem w wymiarze do roku.
Można polować na rysie
Rysie zostały usunięte z listy zwierząt pod ochroną. Populacja tych zwierząt powiększyła się i już nie zagraża im wyginięcie. Zwolennicy nowych przepisów są zdania, że zapobiegną nadmiernemu rozmnożeniu się rysi. Ekolodzy natomiast obawiają się niehumanitarnego traktowania tych zwierząt.
Zapiekanka z dyni − oficjalne ciasto Illinois
Placek z dyni (ang. pumpkin pie) dostąpił zaszczytu bycia oficjalnym ciastem Illinois. Nie bez kozery − około 85 proc. upraw dyni trafiających na stoły konsumentów w całym kraju pochodzi właśnie w Illinois.
Zdrożeje przejazd Metrą
Wyższe opłaty za przejazd będą obowiązywać od 1 lutego. Cena biletu miesięcznego wzrośnie o 2,5 dolara. Wzrost wyniesie od 0,9 proc. do 2,7 proc. w zależności od odległości dojazdu do śródmieścia Chicago. Większość spośród 150 tys. pasażerów korzystających codziennie z usług Metry to nabywcy biletów miesięcznych.
Za karnet 10-przejazdowy pasażerowie Metry będą musieli zapłacić o 2,50 dol. więcej, co oznacza podwyżkę w wysokości 1,9 proc. do 6 proc. w zależności od długości podróży. Cena jednego przejazdu pociągiem Metry wzrośnie o 25 centów czyli od 2,4 proc. do 7,7 proc. zależnie od długości przejazdu. Na tym samym poziomie pozostaną ceny jednoprzejazdowych biletów ulgowych przysługujących seniorom, osobom niepełnosprawnym i studentom.
Alicja Otap
[email protected]
