Można nie kupować prezentów, w końcu to w Ameryce istnieje ruch antykonsumpcyjny o wymownej nazwie Buy Nothing. Można nie dekorować domu i obejść się bez kolorowych światełek na drzewach przed domem, bo elektryczność kosztuje. Można darować sobie umieszczanie na masce samochodu wieńca z jedliny i robienie z auta jeżdżącej choinki (nawet nie wiem, czy to do końca legalne). Ale święta bez życzeń?! Tak zupełnie!? Nawet bez jednego wydukanego na widok sąsiada Merry Christmas czy Happy Holidays? Bez najkrótszego choćby e-maila do rodziny?! Nie, to nie święta.
Święta są po to, by z ich okazji składać sobie życzenia. Rzecz w tym, jakie to mają być życzenia. Amerykańska poprawność polityczna, naciski środowisk niechrześcijańskich i zabiegający o ich względy politycy starają się rugować Boże Narodzenie z życia publicznego. W powiecie Montgomery w stanie Maryland przywódcy tamtejszego środowiska muzułmańskiego już jesienią tego roku zwrócili się do rady szkolnej o zmianę nazwy ferii świątecznych z dotychczasowego „Christmas break” na „winter break”. Członkowie rady opowiedzieli się w głosowaniu za zmianą i tym samym powiat Montgomery dołączył do wielu innych dystryktów szkolnych USA, w których nazewnictwo związane ze świętami Bożego Narodzenia jest w pełni świeckie.
Wielu Amerykanów preferuje Happy Holidays, gdyż życzenia te mają świecki charakter i można je odnieść zarówno do Bożego Narodzenia, jak i do nieodległej w kalendarzu żydowskiej Hanuki. Są też życzenia hurtowe – Season’s Greetings – składane aż do Nowego Roku. Jeszcze inny sposób uciekania od Bożego Narodzenia w życzeniach świątecznych to Merry Xmas. Na pozór życzenia te mają być wersją Merry Christmas. Jest słowo merry – radosny, ale Christmas zastąpiono iksem. Czyli skreślono Chrystusa.
Czym byłyby święta bez życzeń? To one stanowią kwintesencję świąt i rozstrzygają, o co w świętowaniu chodzi. Polskie Wesołych Świąt jest uniwersalne – i świeckie, i religijne, a przy okazji poprawne politycznie. Każdy może wybrać to, co dla niego najradośniejsze: doznanie religijne, prezenty, odżycie ciepłych wspomnień z dzieciństwa, zapach choinki.
Amerykanie wraz z Brytyjczykami mają swoje tradycyjne Merry Christmas, wywodzące się z siedemnastowiecznej angielskiej kolędy „We Wish You a Merry Christmas”, utrwalone później przez Karola Dickensa w jego filozoficznej „Opowieści wigilijnej”. Nowa filmowa wersja „Christmas Carol” w 3D, świadcząca o niemalejącej popularności kolędy, dołączyła do poprzednich ekranizacji opowieści o triumfie ducha Bożego Narodzenia.
Bez względu na to, jakie życzenia składamy i czy w ogóle je składamy, z pewnością 25 grudnia świętujemy. W większości państw zachodnich dzień Bożego Narodzenia jest najmniej aktywnym biznesowo dniem roku. Zamknięte są prawie wszystkie sklepy i przedsiębiorstwa.
Wojciech Minicz
Na zdjęciu: Świąteczne dekoracje domu Anthony Paradowskiego w Decatur w stanie Georgia fot.Erik S. Lesser/EPA
Ewa Malcher
