Elżbieta Baumgartner
Jak działają zapytania kredytowe
Zanim instytucja finansowa pożyczy ci pieniądze, zechce ocenić twoją wiarygodność jako kredytobiorcy, co robi przez sprawdzenie twojej kredytowej kartoteki w którymś z trzech głównych biur informacji kredytowej (credit bureaus) – TransUnion, Experian lub Equifax. Na tej podstawie decyduje, czy udzielić ci pożyczki oraz na jakich warunkach. Zapytania mogą także pochodzić od potencjalnych pracodawców lub firm ubezpieczeniowych.
Zapytanie o twoją zdolność kredytową może być „twarde” (hard inquiry, hard pull) lub „miękkie” (soft inquiry, soft pull). Twarde zapytania mogą obniżyć twoją punktację kredytową, podczas gdy miękkie nie mają na nią wpływu.
Twarde zapytania mogą pozostawać w twoim raporcie przez dwa lata, ale ich wpływ na punktację kredytową trwa zazwyczaj około roku. Oznacza to, że ich skutki są stosunkowo krótkotrwałe, jednak należy unikać nadmiernego składania wniosków kredytowych, gdy nie jest to konieczne.
Każde zapytanie kredytowe pozostawia ślad w twoim raporcie kredytowym, który możesz sprawdzić, zamawiając wyciąg ze swojej kartoteki (credit report). Warto regularnie monitorować swoją historię kredytową, aby upewnić się, że nie ma w niej błędów i że twoja ocena zdolności kredytowej jest zgodna z rzeczywistością.
Miękkie zapytania kredytowe
Miękkie zapytania występują, gdy ty lub inna osoba czy firma sprawdza twoją zdolność kredytową bez formalnego wniosku o kredyt. Nie wpływają one na twoją punktację kredytową i znikają z raportu po roku lub dwóch latach. Dodatkowo, tylko ty możesz je zobaczyć w swoim raporcie. Oto przykłady okoliczności powodujących miękkie zapytania kredytowe:
· Samodzielne sprawdzenie swojego raportu kredytowego (możesz to zrobić za darmo raz w roku w każdym z trzech głównych biur kredytowych za pośrednictwem witryny AnnualCreditReport.com).
· Wstępne zatwierdzenie pożyczki (preapproval) lub karty kredytowej przez bank.
· Otrzymanie wstępnie zatwierdzonej oferty kredytowej od banku.
· Sprawdzenie historii kredytowej przez potencjalnego najemcę lokalu lub firmę ubezpieczeniową.
· Weryfikacja zdolności kredytowej przed podwyższeniem ci limitu kredytowego.
· Analiza twego raportu kredytowego przez potencjalnego pracodawcę (background check).
· Monitoring kredytowy: firmy świadczące usługi ochrony tożsamości mogą regularnie sprawdzać twój raport kredytowy w celu wykrycia potencjalnych oszustw.
· Kwalifikowanie się do programów lojalnościowych i promocyjnych, w których banki oferują lepsze warunki kredytowe wybranym klientom.
Miękkie zapytania pozwalają bankom i innym instytucjom finansowym ocenić twoją sytuację finansową i dostosować oferty bez wpływu na twoją zdolność kredytową. Dzięki temu możesz otrzymywać propozycje kredytowe, które mogą cię zainteresować, bez ryzyka obniżenia punktacji kredytowej.
Twarde zapytania kredytowe
Twarde zapytanie pojawia się, gdy składasz formalny wniosek o pożyczkę lub usługę, która wymaga regularnych płatności. Banki oraz inne instytucje finansowe stosują je, aby ocenić, czy będziesz w stanie spłacić swoje zobowiązania. W przeciwieństwie do miękkich zapytań, twarde zapytania są widoczne dla pożyczkodawców i wymagają twojej zgody, którą wyrażasz np. podpisując wniosek o kredyt.
Oto przykłady sytuacji powodujących twarde zapytania kredytowe: twój wniosek o kredyt hipoteczny, samochodowy, osobisty lub kartę kredytową; aplikacja o wynajem mieszkania; podpisanie umowy abonamentowej na telefon komórkowy; refinansowanie pożyczki; ubieganie się o prywatne pożyczki studenckie, składanie wniosku o kredyt biznesowy; zaciągnięcie kredytu na zakup sprzętu gospodarstwa domowego na raty.
Jak twarde zapytania wpływają na zdolność kredytową
Zbyt wiele twardych zapytań może sugerować, że jesteś ryzykownym kredytobiorcą, co negatywnie wpływa na twoją punktację kredytową. Każde twarde zapytanie może obniżyć twój wynik kredytowy o kilka punktów (około 5), a w modelu FICO wpływa na kategorię “nowego kredytu”, która stanowi do 10% oceny kredytowej. Choć spadek o kilka punktów może wydawać się nieistotny, może on wpłynąć na wysokość oprocentowania pożyczek lub zdolność do ich uzyskania.
Warto dodać, że kilka zapytań dotyczących kredytu hipotecznego lub samochodowego w krótkim czasie jest traktowane jako jedno, ponieważ oznacza, że poszukujesz najlepszej oferty, a nie planujesz zaciągnięcia wielu zobowiązań.
Aby uniknąć negatywnego wpływu na swoją wierzytelność, warto planować składanie wniosków kredytowych w sposób przemyślany i ograniczyć liczbę twardych zapytań.
Jak minimalizować wpływ zapytań kredytowych na swój scoring
· Planuj zapytania kredytowe – jeśli wiesz, że będziesz potrzebować kredytu, staraj się ograniczyć liczbę składanych wniosków do absolutnego minimum.
· Unikaj zbędnych zapytań – nie aplikuj o pożyczki i kredyty, których nie potrzebujesz.
· Korzystanie z prekwalifikacji – zanim zdecydujesz się na kredyt, sprawdź, czy kwalifikujesz się do niego na podstawie miękkiego zapytania (prequalification).
· Skomasuj sprawdzian ofert w krótkim czasie – jeśli szukasz kredytu hipotecznego lub samochodowego, rób to w ciągu 14-45 dni, aby wszystkie zapytania liczyły się jako jedno.
Zrozumienie mechanizmu działania zapytań kredytowych pozwala lepiej zarządzać swoją zdolnością kredytową i unikać niepotrzebnych obciążeń w raporcie kredytowym.
Elżbieta Baumgartner
nie jest prawnikiem, a artykuł ten nie powinien być uważany za poradę prawną. Jest autorką wielu książek-poradników, m.in. „Jak chować pieniądze przed fiskusem”, „Jak kupić dom mądrze i nie przepłacić”, „Podręcznik właściciela domu”. Są one dostępne w D&Z House of Books, 5507 W. Belmont Ave. w Chicago, albo w wersji elektronicznej bezpośrednio od wydawcy, Poradnik Sukces, www.poradniksukces.com, tel. 1-718-224-3492.
www.poradniksukces.com
