Przybyłych powitała mistrzyni ceremonii uroczystości wicekonsul Agata Grochowska zapraszając zgromadzonych do wysłuchania hymnów narodowych Polski i Stanów Zjednoczonych w wykonaniu artysty młodego pokolenia Alana Królikowskiego.
W wygłoszonym przemówieniu konsul Bernadetta Pałka-Maciejewska nawiązała do wydarzeń sprzed 106 lat podkreślając, że obecnie mamy okazję czcić odwagę i determinację naszych rodaków walczących o niepodległość Polski na przestrzeni ponad wieku. 11 listopada 1918 roku był momentem, kiedy Polska po 123 latach zaborów ponownie znalazła się na mapie Europy.
– To był dzień, który zrealizował marzenia osób walczących o wolność ojczyzny. Ich poświęcenie dało podwaliny pod naszą tożsamość, wartości i aspiracje jako narodu i społeczeństwa – powiedziała pani konsul podkreślając, że historia Polski nauczyła nas, że odległość od kraju nie umniejsza naszej miłości do rodzinnego kraju, tylko wzmacnia determinację, żeby go wspierać. Rok 2024 jest również rokiem kilku ważnych dla Polski rocznic. Celebrujemy 80-lecie zwycięskiej Bitwy o Monte Cassino i 80. rocznicę wolnościowego zrywu mieszkańców okupowanej przez hitlerowców Warszawy, a także 25. rocznicę przyjęcia Polski do Paktu Północnoatlantyckiego i 20-lecie wstąpienia Polski do Unii Europejskiej – wskazała konsul Bernadetta Pałka-Maciejewska.
Nettie Lasko wręczyła pani konsul okolicznościową proklamację od prokuratora generalnego Illinois Kwame Raoula, który napisał, że celebrujemy święto, które podkreśla nasze dziedzictwo kulturowe i polski patriotyzm oraz wzmacnia wytrzymałość i determinację narodu polskiego w dążeniu do wolności.
„Polacy tego ducha determinacji zabrali ze sobą do USA tworząc wyjątkowy, tętniący życiem komponent kulturowy w naszym kraju – napisał prokurator stwierdzając, że nasza grupa etniczna jest bardzo silną społecznością w amerykańskim społeczeństwie. W Illinois mieszkańcy o polskim pochodzeniu mają swój wkład w tworzenie ekonomicznych podwalin stanu i przyczyniają się do tworzenia kulturowej tkanki miejscowej społeczności. Ten wpływ widać i słychać na co dzień, bo język polski jest czwartym najbardziej popularnym językiem” – stwierdził w proklamacji prokurator.
Kulminacyjnym momentem środowej uroczystości było wręczenie odznaczeń państwowych. Na wniosek prezes Związku Klubów Polskich dr Łucji Mirowskiej-Kopeć prezydent RP Andrzej Duda Krzyżem Kawalerskim Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej uhonorował Juliana Walasa, prezesa Towarzystwa Strzelce Wielkie, Związku Klubów Polskich, a zarazem działacza Związku Narodowego Polskiego i Kongresu Polonii Amerykańskiej. Złotymi Krzyżami Zasługi konsul Bernadetta Pałka-Maciejewska odznaczyła: wieloletniego kapelana ZKP oraz kilku klubów i organizacji, a obecnie honorowego kapelana ZKP, ks. Ryszarda Miłka, prezes Klubu Pojawie Władysławę Nowosad, prezes Klubu Kwików Marię Boduch oraz Marię Rysz, sekretarz finansową ZKP. Brązowym Krzyżem Zasługi odznaczony został o. Michał Blicharski, przeor Polskiej Misji o. Cystersów pw. Matki Bożej Matki Kościoła w Willow Springs. Decyzją prezydenta Krzyżem Wolności i Solidarności odznaczony został Artur Jan Puzia, działacz opozycji solidarnościowej. Henrietta Nowakowska uhonorowana została Medalem „Pro Patria”.
Dumy z otrzymanego odznaczenia nie krył laureat Krzyża Kawalerskiego Julian Walas, który powiedział, że jest bardzo szczęśliwy, że władze RP pamiętają o „starych” i doświadczonych działaczach. – Jestem członkiem Związku Klubów Polskich, Związku Narodowego Polskiego i Kongresu Polonii Amerykańskiej oraz innych organizacji od dziesięcioleci i wszędzie, gdzie istnieje potrzeba nadal staram się pomagać – zadeklarował pan Julian.
Kierowane przez odznaczonego Towarzystwo Strzelce Wielkie na przełomie tysiąclecia walnie przyczyniło się do wybudowania w rodzimej miejscowości nowego kościoła. Zebrano na ten cel kilkaset tysięcy dolarów. Po konsekracji świątyni w 2005 roku opiekę nad jej wyposażeniem oraz licznymi inwestycjami na terenie parafii przejęła powstała w 2006 roku w ramach Towarzystwa Fundacja Parafii Strzelce Wielkie, która pod przewodnictwem Stanisława Chwały zgromadziła i przeznaczyła na ten cel ponad milion dolarów. Obecnie fundacja skupia się na pomocy przy remoncie i odnawianiu ponad 400-letniego zabytkowego kościoła.
W gronie odznaczonych laureatów szczególnie zasłużoną postacią jest ks. Ryszard Miłek, wikariusz i proboszcz w kilku parafiach polonijnych, który przez blisko 40 lat był kapelanem Związku Klubów Polskich, gdzie obecnie pełni funkcję honorowego kapelana oraz nadal sprawuje posługę kapelana w kilku organizacjach polonijnych.
– Kiedy przed laty ks. Kazimierz Górny przybył na zaproszenie Związku Klubów Polskich na uroczystości dożynkowe do Chicago, to powiedział, że Polska i Polonia, to jak dwie złożone dłonie, które nawzajem się potrzebują. W myśl tego hasła służę Polonii od lat. Czuję się posłany, że to moja misja kapłana polonijnego, ale jestem również bardzo wdzięczny byłemu prezesowi ZKP Janowi Kopciowi i obecnej prezes Łucji Mirowskiej-Kopeć, bo wiem, że to oni pracowali nad tymi naszymi nominacjami. Będę służył Polsce i Polonii do końca moich dni – podkreślił ks. Miłek.
Po wręczeniu odznaczeń utwory Fryderyka Chopina grał uzdolniony pianista młodego pokolenia Konrad Binienda. W trakcie kuluarowych rozmów historię i zasługi Błękitnej Armii, dowodzonej przez gen. Józefa Hallera w obronie odzyskanej w 1918 roku przez Polskę niepodległości w wojnie z bolszewikami, przypomniał emerytowany dyrektor Muzeum Polskiego w Ameryce Jan Loryś, który przybył na uroczystość w mundurze podkomendnego z czasów Armii Błękitnej. Na uroczystości obecny był artysta rzeźbiarz Bolesław Kochanowski, twórca pomnika z okazji 80. rocznicy Powstania Warszawskiego w Minneapolis oraz ku czci Kazimierza Pułaskiego, który stanie na cmentarzu w St. Louis.
Zjednoczenie Polskie Rzymsko-Katolickie w Ameryce reprezentował prezes James Robaczewski ze współpracownikami. Licznej delegacji ZKP przewodniczyła prezes Łucja Mirowska-Kopeć oraz honorowy prezes tej organizacji Jan Kopeć. Na czele delegacji Związku Podhalan w Północnej Ameryce stał prezes Jan Król. Obecna była przewodnicząca Obwodu ZHP Beata Chodorowska-Niebrugge oraz wielu innych działaczy polonijnych. Uroczystość zakończyło okolicznościowe przyjęcie przygotowane przez personel delikatesów „Montrose Deli”.
Tekst i zdjęcia: Andrzej Baraniak/NEWSRP