XLVI Stała Konferencja Muzeów, Archiwów i Bibliotek Polskich na Zachodzie zwieńczona sukcesem w Muzeum Polskim w Ameryce

Konferencja rozpoczęła się 24 września uroczystą kolacją powitalną w siedzibie Zjednoczenia Polskiego Rzymsko-Katolickiego w Ameryce (ZPRKA), podczas której gości powitali: James Robaczewski, prezes ZPRKA i przewodniczący Rady Dyrektorów Muzeum Polskiego w Ameryce; Ryszard Owsiany, prezes MPA oraz dyrektor zarządzająca MPA, Małgorzata Kot. Uczestnicy zwiedzili wystawy muzealne, w tym Salę Główną, Pokój Ignacego Jana Paderewskiego oraz galerię sztuki.

25 IX 2024 (środa)

25 września odbyły się sesje zamknięte, które dotyczyły wewnętrznych spraw MAB. Następnie uczestnicy odwiedzili zabytkowy kościół Świętej Trójcy, gdzie odbyła się uroczysta Msza Święta. Dla honorowych gości, w tym delegacji z Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego z Polski oraz przedstawicieli różnych instytucji państwowych i organizacji pozarządowych odbyła się specjalna wycieczka po muzeum z pracownikami i przedstawicielami Rady Dyrektorów MPA.

Wieczór uświetniło oficjalne otwarcie konferencji, poprowadzone przez prezesa MPA Ryszarda Owsianego, podczas którego przemówienia wygłosili: James Robaczewski i Agnieszka Bastrzyk ze Zjednoczenia Polskiego Rzymsko-Katolickiego w Ameryce; Micheline Jaminski reprezentująca Kongres Polonii Amerykańskiej; Agata Grochowska, wicekonsul i kierownik Referatu ds. Polonii, Komunikacji i Dyplomacji Publicznej w Konsulacie Generalnym Rzeczypospolitej Polskiej w Chicago; Julia Konopka-Żołnierczuk z Biblioteki Narodowej; Teresa Ackermann z Muzeum Kościuszki w Solurze; Jolanta Miśkowiec, dyrektor Departamentu Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, która przeczytała także specjalny list napisany do uczestników konferencji przez Hannę Wróblewską, Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego; Sylwia Tryc, pełniąca obowiązki dyrektora Narodowego Instytutu Polskiego Dziedzictwa Kulturowego za Granicą POLONIKA oraz Mateusz Szpytma, zastępca prezesa Instytutu Pamięci Narodowej. Wieczór zakończył się prezentacją przez Magdalenę Gutowską z Instytutu Polonika filmu podsumowującego projekt „Parafie i kościoły polskie w USA”. W ciągu wieczoru gościom przygrywał Jazz Trio w składzie wybitnych chicagowskich muzyków: Sławka Bielawca, Krzysztofa Pabiana i Dave’a Zielińskiego. Występ Jazz Trio był sponsorowany przez Polsko-Słowiańską Federalną Unię Kredytową.

26 IX 2024 (czwartek)

26 września odbyły się prezentacje członków MABu poświęcone 80. rocznicy Bitwy pod Monte Cassino, Powstania Warszawskiego i innych ważnych rocznic narodowych w zbiorach instytucji zrzeszonych, które zostaną opublikowane w publikacji pozjazdowej:

• Pietro Rogacień, Fundacja Muzeum Pamięci 2 Korpusu Polskiego we Włoszech / Foundation for the Memorial Museum of the Polish II Corps: 80. rocznica bitwy o Monte Cassino
• Dr Dobrosława Platt, Biblioteka Polska POSK w Londynie / Polish Library POSK in London: Bitwa o Monte Cassino w fotografiach ze zbiorów Biblioteki Polskiej POSK w Londynie
• Prof. Krystyna Jaworska, Fundacja Rzymska im. J. Z. Umiastowskiej / J. Z. Umiastowska Roman Foundation: Fundacja Umiastowska ku pamięci 80 rocznicy bitwy o Monte Cassino: publikacje, konferencja i wystawa
• Jadwiga Kowalska, Archiwum Polskiej Misji Katolickiej w Anglii i Walii / Archive of the Polish Catholic Mission in England & Wales: Polska nekropolia na włoskiej ziemi. Cmentarz Monte Cassino w dokumentach Archiwum Polskiej Misji Katolickiej z Anglii i Walii
• Anna Stefanicka, Instytut Piłsudskiego w Londynie / Pilsudski Institute in London: Wańkowicz i Monte Cassino 
• Dr Iwona Korga, Instytut Józefa Piłsudskiego w Ameryce / Jozef Pilsudski Institute of America: Powstanie Warszawskie w zbiorach Instytutu Piłsudskiego w Ameryce
• Dr Jacek Barski, Porta Polonica – Centrum Dokumentacji Kultury i Historii Polaków w Niemczech / Porta Polonica Documentation Center for the Culture and History of the Poles in Germany: Józef Feliks Gawlina (1892-1964). Legendarny polski duszpasterz i biskup w Niemczech
• Halina Misterka, Muzeum Polskie w Ameryce / Polish Museum of America: Krystyna Zakrzewska Obuchowicz (1924-2013) – dziewczęce marzenia i realia życia po upadku Powstania Warszawskiego  
• Edyta Targońska, Archiwum Państwowe w Lublinie/ State Archives in Lublin: Spuścizna dokumentacyjna Rady Polonii Amerykańskiej w zasobie archiwum Muzeum Polskiego w Ameryce 
• Radosław Pawłowski, Muzeum Tadeusza Kościuszki w Solurze, Archiwum Akt Nowych / Kosciuszko Museum in Solothurn, Archives of Modern Records: Solurskie pamiątki po Tadeuszu Kościuszce ocalałe z hekatomby II wojny światowej i Powstania Warszawskiego
• Teofil Lachowicz, Stowarzyszenie Weteranów Armii Polskiej w Ameryce / Polish Army Veterans’ Association in America: Amerykańskie losy weteranów Powstania Listopadowego 1830-1831. W 190. rocznicę przybycia do Nowego Jorku grupy 234 powstańców listopadowych
• Stefan Władysiuk, Polski Instytut Naukowy w Kanadzie i Biblioteka im. Wandy Stachiewicz / Polish Institute of Arts & Sciences in Canada – Wanda Stachiewicz Polish Library: Od Wisły, do rzeki św. Wawrzyńca, aż po jezioro Michigan. Kolekcja grafiki polskiej z wystawy światowej 1939 w Nowym Jorku w zbiorach Biblioteki Polskiej w Montrealu
• Elisabeth Walle, Biblioteka Polska w Paryżu / Polish Library in Paris: Biblioteka cyfrowa Francja-Polska : czyli jak promować historię i kulturę Polski w kraju i za granicą
• Prof. dr hab. Zdzisław Pietrzyk, Uniwersytet Jagielloński: Materiały rodzinne Wołłowiczów w Muzeum Polskim w Rapperswilu

Po prezentacjach uczestnicy wzięli udział w dyskusjach z przedstawicielami Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Biblioteki Narodowej, Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej oraz Narodowego Instytutu Polskiego Dziedzictwa Kulturowego za Granicą POLONIKA.

Po południu uczestnicy wzięli udział w wycieczce po Chicago i zwiedzili historyczne miejsca ważne dla polskiej społeczności. Trasa zwiedzania rozpoczęła się od kościoła św. Stanisława Kostki, najstarszego polskiego kościoła w Chicago, a następnie obejmowała przejazd obok dawnego gmachu Związku Narodowego Polskiego, Trójkąta Polonijnego, Teatru Chopina i dawnej siedziby Związku Polek w Ameryce. Grupa odwiedziła także Humboldt Park, gdzie Ignacy Paderewski przemawiał do Polonii na manifestacji wspierającej odzyskanie przez Polskę niepodległości. Wspaniałym przystankiem był wypełniony historią kościół św. Jana Kantego, po którym oprowadzał brat Joshua, zachwycając swoją wiedzą i zaangażowaniem. Zwiedzający usłyszeli wiele ciekawostek od prowadzących wycieczkę Małgorzaty Kot i Ryszarda Owsianego. Przejazd drogami Chicago, wzdłuż Michigan Avenue z widokiem na Hotel Congress, gdzie zatrzymał się Paderewski podczas swojej wizyty w Chicago, dłuższy przystanek na Solidarity Drive, gdzie dołączył do gości pełen wiedzy i entuzjazmu Daniel Pogorzelski, a uczestnicy podziwiali panoramę miasta, spacerowali pod pomniki Kościuszki i Kopernika oraz zrobili wspólne zdjęcia. Kontemplacja pełnej znaczeń rzeźby „Agora” Magdaleny Abakanowicz i sama wycieczka pozostawiły w uczestnikach trwałe wspomnienie tego pięknego miasta i polskiej w nim obecności.

Dzień zakończył się uroczystą kolacją, której gospodarzem była wicekonsul Agata Grochowska w Konsulacie Generalnym RP, z prezentacją Marka Żebrowskiego z Polish Music Center, USC Thornton Los Angeles, CA na temat: Polish Parade i czołówka teatralna: Henryk Wars i Feliks Konarski u boku Gen. Andersa. Wieczór zakończył się wspólnym śpiewaniem przebojów tych sławnych artystów.

27 IX 2024 (piątek) – Sesja zamykająca 

Ostatni dzień konferencji obejmował zamkniętą sesję, podczas której uczestnicy omawiali przyszłe działania MAB oraz finalizowali plany na nadchodzące konferencje. Wydarzenie zakończyło się pożegnalnym rejsem po rzece Chicago, który stanowił refleksję nad owocami konferencji. Ten niezapomniany rejs był sponsorowany przez ZPRKA, MPA, Idea Furniture, a także członków zarządu MPA: Betty Uzarowicz, Vicki Granacki i Stephena Kusmierczaka.

Podziękowania

Muzeum Polskie w Ameryce składa najserdeczniejsze podziękowania sponsorom, których wsparcie umożliwiło organizację tego wydarzenia:

Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego

Narodowy Instytut Polskiego Dziedzictwa Kulturowego za Granicą POLONIKA

Ministerstwo Spraw Zagranicznych

Fundacja na rzecz Dziedzictwa Narodowego im. Józefa Piłsudskiego

Zjednoczenie Polskie Rzymsko-Katolickie w Ameryce

Dodatkowo dziękujemy licznym instytucjom kulturalnym, które współpracowały z nami przy organizacji tego wydarzenia:

Archiwum Akt Nowych (Warszawa)

Archiwum Państwowe (Lublin)

Biblioteka Narodowa (Warszawa)

Departament Dziedzictwa Kulturowego za Granicą i Miejsc Pamięci Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego RP

Departament Współpracy z Polonią i Polakami za Granicą Ministerstwa Spraw Zagranicznych RP

Instytut Pamięci Narodowej (Warszawa)

Naczelna Dyrekcja Archiwów Państwowych (Warszawa)

Narodowy Instytut Polskiego Dziedzictwa Kulturowego za Granicą POLONIKA (Warszawa)

Uniwersytet Jagielloński (Kraków)

Archiwum Polskiej Misji Katolickiej w Anglii i Walii (Londyn)

Biblioteka Polska (Paryż)

Biblioteka Polska POSK (Londyn)

Biblioteka Polska im. Ignacego Domeyki (Buenos Aires)

Fundacja Kościuszkowska (Nowy Jork)

Fundacja Muzeum Pamięci 2 Korpusu Polskiego we Włoszech (Monte Cassino)

Fundacja Rzymska im. J. Z. Umiastowskiej (Rzym)

Instytut Józefa Piłsudskiego w Ameryce (Nowy Jork)

Instytut Piłsudskiego (Londyn)

Kościół i Hospicjum Św. Stanisława B.M. (Rzym)

Muzeum Polskie (Rapperswil)

Muzeum Polskie w Ameryce (Chicago)

Muzeum Tadeusza Kościuszki (Solura)

Polish Music Center | USC Thornton (Los Angeles)

Polski Instytut Badawczy i Muzeum w Budapeszcie

Polski Instytut Naukowy w Kanadzie i Biblioteka im. Wandy Stachiewicz (Montreal)

Polski Ośrodek Kultury i Badań Naukowych w Orchard Lake

Porta Polonica – Centrum Dokumentacji Kultury i Historii Polaków w Niemczech (Bochum)

Stowarzyszenie Weteranów Armii Polskiej w Ameryce (Nowy Jork)

Zjednoczenie Polskie Rzymsko-Katolickie w Ameryce (Chicago)

Podsumowanie 

1. Stała Konferencja Muzeów, Archiwów i Bibliotek Polskich na Zachodzie pokazała siłę międzynarodowej współpracy w dziedzinie zachowywania i promowania polskiego dziedzictwa kulturowego. Z niecierpliwością czekamy na kontynuację nawiązanych podczas tego prestiżowego wydarzenia relacji, w ramach naszej wspólnej misji ochrony i propagowania polskiej historii i kultury na całym świecie. Pragniemy poinformować, że 47. konferencja MAB odbędzie się w Rzymie w 2025 roku.

W razie pytań lub w celu uzyskania dodatkowych informacji prosimy o kontakt:

Muzeum Polskie w Ameryce

Telefon: +1 773-384-3352

Email: [email protected]

Strona internetowa: www.polishmuseumofamerica.org