Wręczenie przyznawanych przez Muzeum Polskie w Ameryce dorocznych Nagród Ducha Polskości oraz obchody 150. rocznicy założenia Zjednoczenia Polskiego Rzymsko-Katolickiego w Stanach Zjednoczonych, które 88 lat temu powołało do życia tę największą poza granicami Polski placówkę muzealną, a także celebracja 230. rocznicy urodzin znakomitego polskiego dramatopisarza Aleksandra Fredry były głównymi punktami 43. Letniej Gali Muzeum Polskiego w Ameryce.
Blisko 300 gości, którzy 9 czerwca zgromadzili się w sali bankietowej Allegra, powitało współprzewodniczące balu Małgorzata Palka i Sharon Orlowski. Wieczór swoją obecnością zaszczycił między innymi konsul generalny RP w Chicago Paweł Zyzak z małżonką Esterą, były konsul generalny Piotr Janicki, sekretarz krajowa Związku Narodowego Polskiego Alicja Kuklińska, delegacja Polsko-Słowiańskiej Federalnej Unii Kredytowej pod przewodnictwem członka Rady Dyrektorów Bogdana Ogórka i wiceprezesa Naszej Unii na stan Illinois Roberta Radkowskiego oraz liczna grupa przedstawicieli grupy sponsorów, instytucji i organizacji polonijnych, biznesów i mediów.
Po odśpiewaniu hymnów narodowych Polski i Stanów Zjednoczonych przez prezesa ZPRK Jamesa Robaczewskiego i wygłoszeniu inwokacji przez dyrektora Misji Duszpasterskiej pw. Trójcy Świętej, ks. Andrzeja Totzke toast za pomyślność i rozwój muzeum wznieśli dyrektor zarządzająca Małgorzata Kot i prezes muzeum Ryszard Owsiany.Zjednoczenie jest pierwszą polską organizacją pomocy braterskiej założoną w Stanach Zjednoczonych. Od 1873 roku misją Polish Roman Catholic Union of America – Zjednoczenia Polskiego Rzymsko-Katolickiego jest zapewnienie bezpieczeństwa finansowego członkom organizacji poprzez oferowanie ubezpieczeń na życie i kont emerytalnych. PRCUA oferuje także możliwości edukacyjnego o duchowego rozwoju. Zjednoczenie odegrało kluczowa rolę w tworzeniu Archiwum i Muzeum Zjednoczenia, a później Muzeum Polskiego, które zostało otwarte w 1937 roku. W tym wydarzeniu uczestniczyło wielu ówczesnych polityków i dygnitarzy z ówczesnym konsulem generalnym RP w Chicago Wacławem Gawrońskim oraz burmistrzem Chicago Edwardem Josephem Kellym na czele. Gospodarzem inauguracji działalności placówki był ówczesny prezes ZPRK Józef Kania. Pierwszym kustoszem i twórcą zasobów był Mieczysław Haiman.
Przed posiłkiem uczestnicy obejrzeli film o historii ZPRK i Muzeum. Punktem kulminacyjnym wieczoru było wręczenie dorocznej Nagrody Ducha Polskości przyznawanej przez muzeum za wspieranie działalności polskiej placówki wystawienniczej. Nagrodą zostali uhonorowani Halina i Stanisław Urbaniakowie, właściciele chicagowskiej sieci sklepów „Montrose Deli” oraz Fundacja Kościuszkowska w Stanach Zjednoczonych.– Jest mi niezmiernie miło, że mogę w imieniu właścicieli sieci sklepów „Montrose Deli” Haliny i Stanisława Urbaniaków taką nagrodę odebrać. To wyróżnienie przyjmujemy jako uhonorowanie właścicieli sklepów za świadczenie różnych form pomocy na rzecz muzeum od ponad 25 lat. Jesteśmy bardzo wzruszeni i wdzięczni za uznanie – powiedziała menedżer sieci Anna Różyło-Dudziński odbierając nagrodę z rąk włodarzy ZPRK i muzeum.
Pierwszy sklep spożywczy popularna para polonijnych biznesmenów uruchomiła w Chicago 31 lat temu przy 3206 N. Cicero. 6 lat później uruchomione zostały delikatesy „Montrose Deli” przy 5411 W. Montrose. W 2012 roku otwarty został duży sklep delikatesowy przy 6601 W. Irving Park. W 2019 roku kolejna placówka został otwarta w Mount Prospect, a przed rokiem własny olbrzymi sklep w miejscowości Roselle.
W imieniu Fundacji Kościuszkowskiej nagrodę odebrała prof. Ewa Radwańska, członek władz krajowych fundacji w Nowym Jorku w asyście przedstawicieli chicagowskiego oddziału fundacji z prezes prof. Lidią Filus na czele.
Fundacja Kościuszkowska została założona w 1925 roku w celu gromadzenia funduszy na pomoc dla Polski. Od wielu lat jest fundatorem stypendiów dla polskich doktorantów i studentów amerykańskich uczelni polskiego pochodzenia. Na przestrzeni dekad kilkanaście tysięcy studentów skorzystało z tej pomocy. W 2022 roku na ten cel przeznaczyła 1,6 miliona dolarów. Była organizatorem Festiwalu Chopinowskiego w Nowym Jorku. Od początku inwazji Rosji na Ukrainę fundacja zebrała i przekazała na pomoc humanitarną stronie ukraińskiej 1,7 milionów dolarów. Uroczystość wręczenia nagród prowadziła Elżbieta Sawczuk.
– To bardzo piękna i ważna w tym roku gala, bo Zjednoczenie Polskie Rzymsko-Katolickie w Ameryce, które powołało do życia muzeum, obchodzi 150. rocznicę urodzin. Jest to dla nas cały rok jubileuszowych obchodów. Wspaniale się nam współpracuje ZPRK od lat i wspaniale czujemy się w tym budynku. Przy okazji celebrujemy także 230. rocznicę urodzin Aleksandra Fredry. Połączyliśmy te wszystkie wątki w jedną całość. Uhonorowaliśmy popularna parę polonijnych biznesmenów, Halinę i Stanisława Urbaniaków oraz nowojorską Fundację Kościuszkowską. Prezesowi ZPRK Jamesowi Robaczewskiemu wręczyliśmy pamiątkową paterę z podziękowaniami za opiekę i wspieranie muzeum – podsumowała galę dyrektor zarządzająca placówką Małgorzata Kot.
Z okazji balu letniego wydany został okolicznościowy pamiętnik, w którym opublikowane zostały liczne listy i noty gratulacyjne jakie napłynęły z Kancelarii Prezydenta RP Andrzeja Dudy, wicepremiera, ministra kultury i dziedzictwa narodowego Piotra Glińskiego, Ambasadora RP w Waszyngtonie Marka Magierowskiego, konsula generalnego RP w Chicago Pawła Zyzaka oraz wielu innych przedstawicieli polskich, chicagowskich i stanowych władz.
W części artystycznej wieczoru wystąpili tancerze kierowanego przez Halinę Misterkę zespołu Lajkonik. Do tańca grała orkiestra Antoniego Kawalkowskiego. Pokrojony został urodzinowy tort. Odbyła się cicha aukcja, z której dochód, podobnie jak i z całej gali, zostanie przeznaczony na działalność statutową muzeum.
Tekst i zdjęcia: Andrzej Baraniak/NEWSRP