W grudniu 2022 r. aż 51 proc. osób w Stanach, które zarabiają ponad 100 tys. dol., twierdziło, że żyje od wypłaty do wypłaty, czyli o 7% więcej niż w poprzednim roku. Takie są zaskakujące wyniki ankiety przeprowadzonej przez firmy PYMNTS i Lending Club, zajmujące się analizą finansową i doradztwem. Skoro nawet dobrze zarabiający miewają finansowe kłopoty, to co dopiero przeciętni zjadacze chleba?
Tydzień temu omówiliśmy, jak radzić sobie w trudnej sytuacji finansowej: jakie rachunki spłacać w pierwszej kolejności, a jakie mogą poczekać. Dziś kilka dalszych sugestii, jak przetrwać przez trudne czasy i wydobyć się z dołka.
Skąd wziąć pieniądze
Skąd wziąć pieniądze, gdy mamy wydatki, a wyczerpaliśmy konto w banku? Rodzina i przyjaciele bywają finansową podporą w potrzebie, ale nie zawsze. Oto kilka wskazówek, jak pożyczyć od samego siebie.
Linia kredytu w banku. Jeżeli twoja opinia jest ciągle nieposzlakowana, poproś twój bank o line of credit. Będziesz wtedy mógł wybrać gotówkę lub wystawiać czeki na kredyt. Zapomnij o tym, jeżeli już zalegasz z płatnościami.
Kwoty podjęte z programu emerytalnego IRA, które nie były odpisami podatkowymi (non-deductible contributions). Jeżeli wpłacałeś na IRA czy program emerytalny w pracy kwoty, które nie były odpisami, wybierz je najpierw, bo nie poniesiesz za to konsekwencji. Podatki i 10-procentową karę zapłacisz tylko od narosłych odsetek czy przyrostu kapitału (capital gain).
Pożyczka z IRA na 60 dni. Możesz wybrać pieniądze z konta IRA bez kary i zobowiązań podatkowych, jeżeli zwrócisz je przed upływem 60 dni.
Pułapka: Bank czy inna firma finansowa potrąci 20 procent od wybieranej przez ciebie kwoty i pośle ją do Skarbu Państwa, jako zaliczkę podatkową. Gdy za dwa miesiące zwrócisz pieniądze, będziesz musiał dopłacić owe 20 procent z własnej kieszeni, w przeciwnym razie ubytek poczytany będzie jako przedwczesne wycofanie pieniędzy (early withdrawal) i przyjdzie ci płacić od niego podatki dochodowe i 10-procentową karę, jeżeli nie ukończyłeś wieku 59.5 lat.
Może żyjesz ponad stan?
Jeżeli notorycznie borykasz się z brakiem pieniędzy, a masz stałą pracę, to widocznie żyjesz ponad stan. Musisz spuścić z tonu.
Zminimalizuj swoje stałe wydatki: zrezygnuj z kosztownego abonamentu telewizji kablowej, telefonu komórkowego, z członkostwa w health clubs czy country clubs. Refinansuj pożyczkę hipoteczną na niższy procent, jeżeli jeszcze tego nie zrobiłeś. Może nie stać cię na kosztowne przedszkole dziecka? Mniej chodź do restauracji.
Wyślij dzieci-nastolatki do pracy. Nauczą się wartości pieniądza i będą w stanie pokrywać swoje wydatki, odciążając budżet rodziny.
Jeżeli twoje kłopoty finansowe spowodowane są po prostu rozrzutnością, to zrezygnuj z kart kredytowych. Potnij je, odeślij do emitenta z listem, w którym prosisz o zamknięcie konta. Jeżeli masz tam jakiś dług, to musi być spłacony.
Jeżeli masz dzieci w prywatnych szkołach, to złóż podanie o studencką pomoc finansową (student financial aid). Nie masz nic do stracenia.
Dorabiaj na boku. Nic tak nie przyspieszy spłaty długów i budowania majątku, jak dodatkowe pieniądze. Jeżeli masz siły i możliwości, nie zaszkodzi rozejrzeć się za jakąś “fuchą”.
Naucz się inwestowania. Nawet z niedużą kwotą pieniędzy warto rozpocząć regularny program oszczędzania i inwestowania. Stopniowo rosnące pieniądze na inwestycyjnym koncie zainspirują cię do regularnego inwestowania.
Ogólna strategia
Uwaga: Nie dopuść do zaległości tak poważnych, by wierzyciele zgłosili je do biura kredytowego, gdyż ta skaza pozostanie na 7 lat. Porozmawiaj indywidualnie z każdym wierzycielem. Szczególnie teraz, wiele firm wykazuje duże zrozumienie wobec klientów, którzy stracili pracę, a przedtem byli sumiennymi płatnikami. Pamiętaj, że zepsuta wierzytelność i punktacja kredytowa (FICO score) będzie cię dużo kosztować. Wystawcy kart kredytowych sprawdzają co jakiś czas punktacją kredytową swoich klientów. Gdy stwierdzą jej spadek, podwyższają oprocentowanie kart kredytowych, gdyż klient stanowi dla nich większe ryzyko. Dla osoby poważnie zadłużonej jest to cios o dewastujących skutkach. Zwiększone oprocentowanie powoduje znaczne podwyższenie miesięcznych rat, którym dłużnik nie jest w stanie podołać. Ponadto, mając gorszą punktację kredytową nie dostaniesz nowej pożyczki, a jeżeli nawet – to będzie ona na mniej korzystnych warunkach. Nadchodząca reforma karty kredytowych ukróci automatyczne podwyżki procentów kart kredytowych, ale wejdzie ona w życie dopiero w przyszłym roku.
Nie daj się zastraszyć poborcom długów. Nie spłacaj niskopriorytetowego długu tylko dlatego, że wierzyciel grozi ci interwencją collection agency. Firmy finansowe ślą standardowe listy, licząc na to, że znaczna część dłużników się przestraszy i szybko dług spłaci. Nie przejmuj się też straszeniem sądem, bo do rozprawy sądowej i uzyskania nakazu sądowego droga jest długa, a w międzyczasie inne płatności mogą być ważniejsze dla ciebie i twojej rodziny.
Nie poddawaj się naciskom poborcy długów (collection agency). Poznaj swoje prawa i egzekwuj je. Nie bój się, że popsuje ci historię kredytową. Jeżeli sprawa doszła tak daleko, znaczy to, że twój wierzyciel już dawno poinformował biura kredytowe o twoich opóźnieniach w płatności.
Spłać dług nakazany przez sąd, bowiem teraz nie masz już ucieczki. Wierzyciel może zająć twoje wynagrodzenie w pracy albo konto w banku. Jednakże skonsultuj się z prawnikiem, bowiem w zależności od przepisów w twoim stanie, twoje mienie i wynagrodzenie do pewnej granicy są chronione przed zakusami wierzycieli, nawet jeżeli mają nakaz sądowy.
Jak wydźwignąć się z finansowych problemów opisuję obszernie w książce Życie od nowa.
Elżbieta Baumgartner
jest autorką wielu poradników, między innymi książek pt. „Jak oszczędzać na podatkach”, „Amerykańskie emerytury”, „Jak chować pieniądze przed fiskusem”, „Jak inwestować w fundusze powiernicze” i wielu innych. Są one dostępne w D&Z House of Books, albo bezpośrednio od wydawcy: Poradnik Sukces, 255 Park Lane, Douglaston, NY 11363, tel. 1-718-224-3492www.poradniksukces.com