Joanna Marszałek
To, co wydarzyło się w Wilnie, jest jednoznaczną wiadomością dla Putina – NATO jest większe, silniejsze i bardziej zjednoczone niż kiedykolwiek – takie przesłanie przekazał przedstawicielom społeczności ukraińskiej, litewskiej i polskiej senator Dick Durbin podczas niedawnego spotkania w Ukraińskim Centrum Kulturalnym w Chicago.
Około 30 osób wzięło udział w spotkaniu z demokratycznym senatorem z Illinois Dickiem Durbinem, które zorganizowano w piątek, 14 lipca, zaledwie dwa dni po jego powrocie z dwudniowego szczytu NATO w Wilnie na Litwie. Polonię reprezentował Frank Spula – prezes Kongresu Polonii Amerykańskiej (Polish American Congress, PAC) i Związku Narodowego Polskiego (Polish national Alliance, PNA).
Wśród uczestników spotkania byli też: konsul generalna Litwy w Chicago Sigrida Muleviciene, konsul generalny Ukrainy Serhiy Koledov, przedstawiciele stanowego wydziału Ukrainian Congress Committee of America, Lithuanian World Center, Self-Reliance Federal Credit Union, Self-Reliance Association, Ukrainian American Veterans, Muzeum Ukraińskiego, organizacji pomocowej Help Heroes of Ukraine i przedstawiciele wielu innych instytucji.
Senator Durbin zapewniał podczas spotkania, że szczyt przyniósł zamierzone owoce – wzmocnienie Sojuszu Północnoatlantyckiego, potwierdzenie poparcia dla walczącej Ukrainy i wyczekiwaną zgodę Turcji na przyjęcie Szwecji do Sojuszu.
– To, co wydarzyło się w Wilnie w tym tygodniu, jest jednoznaczną wiadomością dla Putina – NATO jest większe, silniejsze i bardziej zjednoczone niż kiedykolwiek. Są nowi członkowie, do których należy Finlandia. To dla mnie wielka ulga, że Morze Bałtyckie stanie się teraz morzem NATO-wskim, bo w większości otoczone jest sojusznikami NATO, do których wkrótce dołączy również Szwecja – mówił senator, którego matka urodziła się na Litwie.
Za drugi ważny sukces szczytu Durbin uznał ogólne poparcie krajów dla drogi Ukrainy do członkostwa w NATO. Wyjaśniał, że aby to się stało, państwo musi spełnić warunki członkostwa, z których najważniejszymi są zakończenie wojny i wyeliminowanie korupcji.
Senator przypomniał założenia artykułu piątego NATO, zgodnie z którym atak na jedno państwo członkowskie jest atakiem na pozostałe. Wyjaśniał, że włączenie Ukrainy do NATO przed zakończeniem przez ten kraj wojny oznaczałoby, że państwa sojusznicze musiałyby wysłać tam swoje wojska, a to oznaczałoby globalny konflikt.
– Wiem, że prezydent Zełenski był tym sfrustrowany i chce mieć jasność w kwestii obrony Ukrainy – mówił Durbin.
Durbin poinformował również, że od zakończenia szczytu grupa G7 – do której należą najwięksi członkowie NATO – oficjalnie potwierdziła w deklaracji swoje poparcie dla Ukrainy w walce przeciwko Władimirowi Putinowi.
Choć poparcie dla Ukrainy, w tym finansowe, nadal jest silne w Waszyngtonie, senator Durbin ostrzegł, że w głosowaniu 13 lipca w Izbie Reprezentantów około 80 kongresmenów z Partii Republikańskiej głosowało przeciwko kontynuacji pomocy militarnej dla Ukrainy.
– To pokazuje, że nigdy nie możemy osłabić naszej czujności. Musimy powtarzać Stanom Zjednoczonym, że tu chodzi o coś więcej niż przetrwanie Ukrainy – dodał senator.
Senator opisywał też swoją rozmowę z prezydentem Finlandii, najnowszego członka NATO, przyjętego do Sojuszu w kwietniu br.
– Zadzwonił do Władimira Putina, gdy podjął decyzję. Ten miał być zaskoczony i powiedział, że ‘nie musiał tego robić, bo on (Putin) nigdy by go nie zaatakował. Jednak my wiemy, że nie możemy dłużej ryzykować – relacjonował Durbin.
Durbin rozpoczął przemówienie od wspomnienia swojej pierwszej podróży na Litwę i innych krajów Związku Radzieckiego w 1979 r. Powrót do ojczyzny swojej matki nazwał „jedną z najważniejszych podróży, jakie kiedykolwiek odbył”.
– Ci z was, którzy żyli w cieniu komunizmu i w cieniu dyktatury, najlepiej wiedzą, co to znaczy – mówił demokrata.
Za przykład tego, do czego może prowadzić dyktatura, senator podał reżim panujący obecnie na Białorusi. Wspomniał swoje spotkanie ze Swiatłaną Cichanouską, liderką białoruskiej opozycji demokratycznej przebywającą w Wilnie.
– Obawiam się, że to, co teraz robi Łukaszenka, to rozszerzanie obecności taktycznej broni jądrowej na Białorusi. Jeśli posunie się za daleko, sprowokuje reakcję Zachodu, krajów takich jak Polska i innych sąsiadów. Mam nadzieję, że do tego nie dojdzie. Chciałbym, aby to zakończyło się pokojowo, bez trzeciej wojny światowej. Ale taka jest rzeczywistość i tak właśnie postępują dyktatorzy – ostrzegł Durbin.
Po briefingu uczestnicy mieli możliwość zadawania pytań, z których spora część dotyczyła warunków przystąpienia Ukrainy do NATO oraz wahań państw sojuszniczych co do wytyczenia jasnej ścieżki do członkostwa.
Durbin stwierdził, że w obliczu różnych prognoz i perspektyw tylko Ukraina może zdecydować, kiedy wojna się zakończy.
Senator Durbin wyraził też uznanie dla krajów, które przyjęły ukraińskich uchodźców i wcieliły je do swojego społeczeństwa bez konieczności obozów dla uchodźców.
– Polska jest pod tym względem po prostu niesamowita – powiedział.
Spotkanie prowadził Pavlo Bandriwsky, wiceprezes wydziału na stan Illinois Ukrainian Congress Committee of America. Nazwał Durbina „długotrwałym orędownikiem obustronnych relacji ukraińsko-amerykańskich w Senacie i Kongresie”, z którego radą i opinią liczy się prezydent Biden.
Senator Dick Durbin jest drugim najwyższym rangą członkiem amerykańskiego Senatu i współprzewodniczącym senackich klubów ds. Ukrainy (Senate Ukraine Caucus) i wolności Państw Bałtyckich (Baltic Freedom Caucus).
W szczycie NATO w Wilnie w dniach 11-12 lipca wzięło udział 48 delegacji, w tym 40 szefów państw. W amerykańskiej dwupartyjnej delegacji, oprócz prezydenta Joe Bidena i senatora Durbina, znaleźli się demokratyczni senatorzy Jeanne Shaheen (New Hampshire) i Angus King (Maine) oraz republikańscy: Thom Tillis (Karolina Północna), Dan Sullivan (Alaska) i Pete Ricketts (Nebraska).
Tekst i zdjęcia: Joanna Marszałek[email protected]
