Elżbieta Baumgartner
Nie do wiary, jak często dostajemy wiadomości, że wygraliśmy jakąś nagrodę albo duże pieniądze na loterii. I nie do wiary, ilu ludzi uważa, że to prawda.
Wystarczy otworzyć swoją mailową skrzynkę ze spamem. Te „dobre wiadomości” mają jedną cechę wspólną: żeby rościć wygraną, musisz skontaktować się z przedstawicielem „loterii”. Jeżeli to zrobisz, choćby tylko z ciekawości, to możesz wpaść, jak śliwka w kompot.
Ewidentne oznaki oszustwa
Jeżeli nie brałeś udziału w żadnej loterii ani konkursie, to powiadomienia o „wygranych” są fałszywe. Możesz się zastanawiać, że może sklep, gdzie coś kupiłeś, rzeczywiście ma sweepstake i wylosował cię spośród swoich klientów. Może oferta jest jednak prawdziwa? Czytaj dalej.
Powiadomienie nie zawiera twego imienia i nazwiska. Jeżeli losowanie nagród rzeczywiście się odbyło, a ty wziąłeś udział w loterii, to powiadomienie o wygranej będzie zawierało twoje imię i nazwisko (lub numer losu, który kupiłeś) oraz adres i nazwę firmy organizującej tę imprezę.
Błędy ortograficzne i gramatyczne. Nieporęczny język powiadomienia zdradza hochsztaplerów. Trzeba pamiętać, że poważne firmy zatrudniają redaktorów, którzy dbają o poprawność korespondencji. Internetowa bezpłatna usługa Google Translate ułatwiła zadanie oszustom. O ile wcześniej krąg ich ofiar ograniczał się do własnych rodaków, teraz użytkownikom na całym świecie mogą wysyłać wiadomości niezdarnie przetłumaczone przez Google.
Powiadomienie wysłane z publicznych serwisów pocztowych. Niekiedy maile są napisane poprawnie, ale zostały wysłane z publicznych serwisów pocztowych, takich jak Yahoo, Google, AOL, czy Outlook. Możesz być pewny, że wiadomości pochodzące z poważnej firmy zawsze są wysyłane z adresów korporacyjnych.
Jeżeli rozpoznasz takie oznaki oszustwa, to od razu usuń maila, nie klikaj na zawarte tam linki, bo mogą zostać pobrane twoje dane osobowe, albo będzie ci załadowane jakieś złośliwe oprogramowanie. Dostaję codziennie różne oferty: o spadkach po bogatych krewnych, darowiznach od jakiegoś bilionera, o majątku jakiegoś afrykańskiego księcia, który potrzebuje dobrego samarytanina do wywiezienia z kraju swojej fortuny. Google Mail wyłapuje te śmieci i wkłada do skrzynki ze spamem. Lepiej tych maili w ogóle nie otwierać.
Jeżeli odpowiesz na maila
Zanim zignorujesz te przestrogi i odpowiesz na maila, albo zadzwonisz pod podany numer telefonu, to powinieneś wiedzieć, że promotorzy nie rozsyłają tysięcy maili, by rozdawać pieniądze. To oni chcą na tym zarobić. W jaki sposób? To ty masz najpierw im zapłacić na „pokrycie kosztów”. Możesz postrzegać tę kwotę jako mało znaczącą w porównaniu z fortuną, która na ciebie czeka. Jednak jak tylko oszuści otrzymają tę „opłatę”, natychmiast znikną i nie będziesz miał żadnych szans na ich odnalezienie.
Oto kilka popularnych sposobów, na wyciągnięcie od ciebie pieniędzy.
Musisz zapłacić, aby otrzymać nagrodę. A przecież prawdziwe nagrody są darmowe! Jeśli więc ktoś każe ci uiścić opłatę za „podatki”, „opłaty za wysyłkę i obsługę” lub „opłaty manipulacyjne”, to masz do czynienia z przestępcą. Opłatę masz przesłać przelewem, za pośrednictwem karty upominkowej (gift card), gotówką lub kryptowalutą – metodami trudnymi do prześledzenia odbiorcy. A odzyskanie wpłaconych już pieniędzy będzie niemożliwe.
Wpłata ma zwiększyć twoje szanse na wygraną. W prawdziwych loteriach wykupuje się bilet za kilka dolarów, albo zgłasza się bezpłatne uczestnictwo, a wygrana jest przypadkiem. Nielegalne jest proszenie ciebie o zapłatę, aby zwiększyć twoje szanse na wygraną. Robią to tylko oszuści.
Musisz podać swoje informacje finansowe. Nie ma powodu, aby kiedykolwiek podawać numer swojego konta bankowego lub karty kredytowej przez telefon, aby ubiegać się o prawdziwą nagrodę lub wygraną. Pieniądze otrzymuje się w formie czeku, a ewentualny podatek bywa potrącony. Jeśli promotorzy proszą o poufne finansowe informacje, natychmiast odłóż słuchawkę.
Jak oszuści próbują cię nakłonić
Oto sposoby, jakie oszuści stosują, by wmówić ci, że naprawdę wygrałeś nagrodę.
Oszuści mówią, że są z jakiejś agencji rządowej. Starają się wyglądać lub brzmieć oficjalnie. Chcą, abyś myślał, że wygrałeś w nadzorowanej przez rząd loterii. Wymyślają fałszywe nazwy, takie jak „National Sweepstakes Bureau” lub udają, że pochodzą z rządowej agencji, takiej jak Federalna Komisja Handlu. Prawda jest taka, że rządowa administracja nie angażuje się w informowanie zwycięzców o wygranych nagrodach.
Używają nazw organizacji, które możesz rozpoznać. Mogą udawać, że pochodzą ze znanych firm, które prowadzą prawdziwe loterie. Ale żadna prawdziwa firma zajmująca się loterią nie skontaktuje się z tobą, aby poprosić o pieniądze, abyś mógł odebrać nagrodę. Jeśli nie masz pewności, skontaktuj się bezpośrednio z rzeczywistą firmą, pod którą przedstawiciel się podszywa, aby dowiedzieć się prawdy. Sam wyszukaj dane kontaktowe prawdziwej firmy. Nie licz na to, że oszust dostarczy ci prawdziwych danych.
Chcą uzyskać twoje dane osobowe. Możesz zostać poinformowany, że wygrałeś kartę podarunkową lub kod rabatowy do lokalnego sklepu. Wiadomość może też informować, że wygrałeś coś drogiego, na przykład iPada lub nowy samochód od lokalnego dealera. Oszuści mają nadzieję, że odpowiesz, podając swoje dane osobowe lub klikając na niebezpieczne linki. Nie odpowiadaj.
Jesteś niby jedyną osobą, która wygrała nagrodę. Ale ten sam SMS, e-mail lub list trafił do wielu osób. Jeśli twoja wiadomość przyszła pocztą, sprawdź stempel pocztowy na kopercie lub pocztówce. Jeśli twoje „powiadomienie” zostało wysłane masowo, oznacza to, że wiele innych osób również je otrzymało. Sprawdź na sieci, czy inni zgłaszają, że otrzymali tę samą wiadomość.
Wiadomości o zagranicznej loterii na pewno pochodzą od oszusta — a odpowiadanie to zły pomysł. Po pierwsze, uczestnictwo w zagranicznej loterii przez obywateli USA jest nielegalne, więc nie ufaj komuś, kto namawia do złamania prawa. Po drugie, jeśli kupisz los na zagraniczną loterię, spodziewaj się wielu innych ofert fałszywych loterii lub oszukańczych „możliwości inwestycyjnych”. Wreszcie, nie ma tajnych systemów wygrywania w zagranicznych loteriach, więc nie wierz komuś, kto mówi ci, że może pomóc ci wygrać.
Krętacze ponaglają do działania. Chcą, abyś się pospieszył i zapłacił lub przekazał im informacje natychmiast. Mówią ci, że jest to oferta ograniczona czasowo lub musisz „działać teraz”, aby odebrać nagrodę. Nie chcą, abyś miał czas na ocenę sytuacji.
Oszuści wysyłają ci czek i proszą o zwrot części pieniędzy. To jest oszustwo czekowe. Czek jest z innego stanu, albo nawet z Kanady. Gdy go wpłacisz na swoje konto bankowe, może minąć kilka tygodni, zanim bank stwierdzi, że czek jest fałszywy. W międzyczasie bank udostępnia ci środki, co wygląda, że pieniądze są na twoim koncie. Ty ślesz nadpłatę do oszusta, najczęściej przez kartę upominkową. Ale gdy bank dowie się, że czek się odbił, odpisuje pieniądze z twojego konta.
Jeśli nie masz pewności co do konkursu lub firmy, która wysyła ci powiadomienie o nagrodzie, wyszukaj jej nazwę w Internecie. Wpisz nazwę z terminami takimi jak „recenzja”, „skarga” lub „oszustwo”.
Co warto wiedzieć o prawdziwych konkursach i nagrodach
Wiele konkursów jest prowadzonych przez renomowanych marketerów i organizacje non-profit. Na przykład, na jakimś popularnym festiwalu czy jarmarku dealer samochodowy może oferować promocyjną loterię: obiecuje nowe auto do rozlosowania wśród osób, które się zgłoszą przez wypełnienie odpowiedniego formularza. Warto o tym wiedzieć kilka rzeczy.
Prawdziwe loterie są darmowe, a losowanie przypadkowe. Proszenie o zapłatę lub zakup czegoś w celu wzięcia udziału lub zwiększenie szans na wygraną jest nielegalne.
Promotorzy konkursu mogą sprzedawać twoje informacje osobowe reklamodawcom. Jeśli zarejestrujesz się w jakimś konkursie czy loterii, to prawdopodobnie otrzymasz więcej poczty promocyjnej, telefonów telemarketingowych i spamu.
Organizatorzy konkursu muszą cię informować o zasadach imprezy. Jeśli zadzwonią do ciebie, prawo mówi, że muszą ci powiedzieć, że uczestnictwo jest bezpłatne, jakie są nagrody i ich wartość, jakie szanse na wygraną i sposób ich odebrania.
Listowne oferty loterii powinny zawierać informację, że nie musisz płacić za uczestnictwo. Nie mogą również twierdzić, że jesteś zwycięzcą, chyba że faktycznie wygrałeś nagrodę. A jeśli list zawiera fałszywy czek, musi być na nim wyraźnie napisane, że nie podlega on negocjacji i nie ma wartości pieniężnej.
Co zrobić, jeśli zapłaciłeś oszustowi
Oszuści każą ci zapłacić w sposób, który utrudnia odzyskanie pieniędzy. Bez względu na to, jak zapłaciłeś oszustowi, im szybciej zaczniesz działać, tym lepiej. Jeśli uważasz, że padłeś ofiarą oszustwa z nagrodami, to zrób, co następuje:
· Zgłoś incydent to Federal Trade Commission (FTC), https://reportfraud.ftc.gov.· Skontaktuj się ze swoim stanowym prokuratorem generalnym: https://www.consumerresources.org/file-a-complaint/ i lokalnym biurem ochrony konsumentów: www.usa.gov/state-consumer.· Jeśli promocja z nagrodami przyszła pocztą, zgłoś ją do Służba Inspekcji Pocztowej, uspis.gov/report.· Jeśli uważasz, że przekazałeś swoje dane osobowe oszustowi, wejdź na IdentityTheft.gov (identitytheft.gov), aby dowiedzieć się, jakie kroki możesz podjąć w celu ochrony swojej tożsamości.Niestety, szansa na odzyskanie utraconych pieniędzy jest bardzo mała.
Elżbieta Baumgartner
jest autorką wielu poradników, między innymi książek pt. „Jak oszczędzać na podatkach”, „Amerykańskie emerytury”, „Jak chować pieniądze przed fiskusem”, „Jak inwestować w fundusze powiernicze” i wielu innych. Są one dostępne w D&Z House of Books, albo bezpośrednio od wydawcy: Poradnik Sukces, 255 Park Lane, Douglaston, NY 11363, tel. 1-718-224-3492www.poradniksukces.com
