Jola Plesiewicz
W ramach obchodów 230. rocznicy uchwalenia Konstytucji 3 Maja i Zaręczenia Wzajemnego Obojga Narodów – Korony Królestwa Polskiego i Wielkiego Księstwa Litewskiego – w Muzeum Polskim w Ameryce zostały wręczone awanse wojskowe przez attaché obrony przy Ambasadzie RP w Waszyngtonie, gen. Cezarego Wiśniewskiego. Odbyło się też otwarcie wystawy honorującej Armię Krajową.
Obchody 230. rocznicy uchwalenia Konstytucji 3 Maja i Zaręczenia Wzajemnego Obojga Narodów w Chicago rozpoczęły się w piątek wieczorem, 30 kwietnia, w chicagowskim Muzeum Polskim w Ameryce. Prezes muzeum Richard Owsiany zainaugurował uroczystość w sali głównej im. Sabiny Felicji Logisz.
Było to pierwsze wydarzenie w muzeum zorganizowane z osobistym udziałem gości, po długiej przerwie od chwili zamknięcia instytucji użyteczności publicznej z powodu pandemii COVID-19.
Małgorzata Kot, dyrektor zarządzająca MPA, ze wzruszeniem opowiadała o powstaniu wystawy, towarzyszącym temu emocjom oraz podziękowała osobom, które do tego się przyczyniły.
Konsul Małgorzata Bąk-Guzik powiedziała, że „wydarzenie jest piękne i symboliczne, gdyż jest hołdem wdzięczności dla tych, którym tak wiele zawdzięczamy i którzy są tutaj z nami.” – Komitet Parady (red. 130 Parady Konstytucji 3 Maja w Chicago) uchwalił zbiorowego marszałka i są nim właśnie weterani II wojny światowej – podkreśliła podczas przemówienia konsul Małgorzata Bąk-Guzik.
Konsul wyraziła podziękowanie Muzeum Polskiemu w Ameryce za przygotowanie ekspozycji poświęconej żołnierzom Armii Krajowej.
Podpułkownik Karol Budniak odczytał decyzję Ministra Obrony Narodowej Mariusza Błaszczaka, na mocy której na stopień kapitana zostali mianowani: Szakro Cerdzwadze-Wardisianigeorgis, Wiesław Chodorowski i Tadeusz Gubała.
Akty nadania Tadeuszowi Gubale i członkom rodzin Szakro Cerdzwadze-Wardisianigeorgis oraz Wiesława Chodorowskiego wręczył attaché obrony przy Ambasadzie RP w Waszyngtonie, gen. Cezary Wiśniewski.
W imieniu kapitana Wiesława Chodorowskiego, akt nadania odebrała hm. Beata Chodorowska Niebrugge z ZHP – przewodnicząca obwodu Chicago, natomiast pośmiertnie nadanie stopnia kapitana Szakro Cerdzwadze-Wardisianigeorgis odebrał syn, John Wardisianigeorgis.
Generał Cezary Wiśniewski mówił, że każde spotkanie, kiedy może wręczyć weteranom wyróżnienia, uścisnąć im dłoń czy przekazać pozdrowienia z Polski, jest dla niego szczególnie ważne. Mówił także, że postawa i wartości, którymi kierowali się w życiu weterani, są godnym naśladowania wzorem dla żołnierzy.
Tadeusz Gubała wyraził wdzięczność w imieniu własnym i grupy weteranów Armii Krajowej, mówiąc, że to wzruszająca chwila, kiedy mają kontakt z Polską i poczucie tego, że nie zostali zapomnieni. – Jesteśmy za to wdzięczni i to nam daje ducha, który prowadzi nas tutaj na emigracji – podkreślił Gubała.
Kapitan Tadeusz Gubała – który walczył w powstaniu warszawskim jako 15-latek w 315. kompanii wchodzącej w skład zgrupowania Radosław – podziękował za otwarcie w muzeum stałej ekspozycji o dokonaniach Armii Krajowej. W kilku słowach opowiedział o wyjątkowym znaczeniu Armii Krajowej. – Armia Krajowa to był fenomen dla świata. To było zbrojne ramię rządu w Londynie, który był demokratycznie wybrany. Armia Krajowa walczyła w myśl idei, jakie nam dwudziestolecie Polski niepodległej pozostawiło. Miejmy nadzieję, że będziemy jeszcze długo w dobrej formie i będziemy dobrą wieść o Polsce nieść, że jesteśmy i będziemy – powiedział Tadeusz Gubała.
Wspomnienia o weteranach, powstańcach warszawskich, którzy wyemigrowali do Chicago zostały zaprezentowane podczas filmu „Oto dziś dzień krwi i chwały”. Autorami filmu są Paweł Grajnert i Jan Loryś – historyk, były dyrektor MPA.
W uznaniu zasług położonych w dziedzinie rozwoju i umacniania obronności Rzeczypospolitej Polskiej, złoty medal otrzymał konsul Piotr Semeniuk.
Wręczenie awansów wojskowych było połączone z otwarciem w Muzeum Polskim w Ameryce stałej ekspozycji przedstawiającej dokonania Armii Krajowej. Za jej powstanie byli odpowiedzialni Barbara Kożuchowska i Jan Loryś. Wystawa została dofinansowana przez Konsulat RP w Chicago.
Tekst: Jola Plesiewicz
Zdjęcia: Dariusz Piłka
