Elżbieta Baumgartner
SSA chce odzyskać więcej pieniędzy
Administracja ubezpieczeń społecznych (Social Security Administration, SSA) od dawna zmaga się z odzyskiwaniem nadpłat (overpayment) powstałych, gdy beneficjenci otrzymali więcej środków, niż im się należało. Od lat SSA była krytykowana za bezduszne postępowanie windykacyjne. Aby to złagodzić, SSA ogłosiła znaczące zmiany w swoim procesie odbierania nadpłat, obowiązujące od 27 marca 2025 r. Modyfikacje te mają na celu stworzenie skutecznego, ale bardziej sprawiedliwego i przejrzystego systemu odbierania nadpłat. SSA oczekuje, że odzyska około 7 miliardów dolarów w ciągu najbliższych 10 lat.
Kiedy powstają nadpłaty
Nadpłaty mogą powstać z różnych powodów. Niezgłoszona polska emerytura była dla Polonii najczęstszym powodem powstawania nadpłat. Polska emerytura czy renta inwalidzka pobierana przed 1 stycznia 2024 roku powodowała redukcję emerytury albo renty disability Social Security. Niekiedy SSA dowiadywała się o tym z opóźnieniem i naliczała kwoty do zwrotu na mocy Windfall Elimination Prowision (WEP). Na szczęście, WEP jak i Government Pension Offset (GPO) zostały zniesione przez ustawę Fair Social Security Act, która weszła w życie 5 stycznia 2025 z mocą wsteczną od 1 stycznia 2024 roku. Niestety, nadpłaty powstałe przez rokiem 2024 pozostały do zwrotu. Więcej można przeczytać w tekście „Klauzula WEP zniesiona” w witrynie www.PoradnikSukces.com.
Zarobki przekraczające limity. Jeśli beneficjent otrzymujący rentę inwalidzką (Social Security Disability, SSDI) lub zasiłek Supplemental Security Income (SSI) zacznie pracować i zarabia powyżej dopuszczalnego progu, ale nie zgłosi tego w odpowiednim czasie, może otrzymać płatności, do których nie jest uprawniony. Podobnie senior na wczesnej emeryturze czy rencie. Jemu wolno dorabiać tylko do pewnej kwoty (23 400 dol. w roku 2025), powyżej której każde 2 dol. nadwyżki powoduje redukcję świadczeń o 1 dol.
Brak zgłoszenia zmian o warunkach mieszkaniowych. Odbiorcy zasiłku SSI muszą zgłaszać zmiany, takie jak zamieszkanie z członkiem rodziny zapewniającym wsparcie finansowe, co może zmniejszyć ich świadczenia. Niezgłoszenie tych zmian może skutkować nadpłatami. Warunki mieszkaniowe nie mają znaczenia dla odbiorców wypracowanych emerytur czy rent inwalidzkich.
Zmiany w stanie cywilnym mogą pozbawić uprawnienia do renty rodzinnej. Wdowa traci prawo do renty wdowiej, jeżeli wyjdzie powtórnie za mąż przed sześćdziesiątką. Osoba na rencie rodzinnej traci tę rentę, jeżeli rozwiedzie się z małżonkiem-pracownikiem przed upływem 10 lat trwania małżeństwa. Zawarcie związku małżeńskiego zmienia też sytuację finansową odbiorcy zasiłku SSI, bo od tej pory do przychodów rodziny liczą się również zarobki małżonka.
Błędy administracyjne – błędy w przetwarzaniu roszczeń, nieprawidłowe obliczenia lub opóźnienia w aktualizacji informacji w systemie SSA mogą spowodować, że odbiorcy otrzymają więcej pieniędzy, niż powinni.
Niezgłoszenie stanu majątkowego jest ważne dla odbiorców zasiłku dla ubogich SSI (nie dla odbiorców wypracowanych emerytur lub rent disability). Posiadanie środków przekraczających limity powoduje utratę prawa do SSI, a otrzymanie świadczeń w tym miesiącu bywa uznane za nadpłatę.
Poprawa stanu zdrowia dla beneficjentów świadczeń z tytułu niepełnosprawności. Jeśli okaże się, że stan zdrowia rencisty uległ poprawie i przestał on być uprawniony do świadczeń, wszelkie płatności otrzymane po zakończeniu okresu kwalifikowalności są traktowane jako nadpłaty.
100 proc. potrąceń z tytułu nadpłat
„Trump ma nam zabrać 100 proc. emerytury!” – panikował nasz czytelnik z Passaic. A to nie jest tak. Emerytury pozostaną nietknięte. Tylko wtedy, gdy ktoś będzie winny administracji SSA pieniądze, mogą one być ściągnięte sprawniej. Oto szczegóły.
SSA planuje odzyskiwać nadpłaty szybciej niż dotychczas, wstrzymując 100 proc. miesięcznych płatności z emerytur czy rent społecznych do czasu całkowitej spłaty długu. Aby nowa zasada nie pozbawiała seniorów środków do życia w okresie spłaty, mogą oni ubiegać się o niższą stawkę spłaty lub odwołanie się od decyzji.
Ponadto należy wiedzieć, że SSA zacznie nakładać 100-procentową stawkę potrącenia tylko za nowe nadpłaty, powstałe po 27 marca 2025 roku. Nie będzie żadnych zmian dla beneficjentów z nadpłatami powstałymi przed tą datą, które są odbierane wolniej, tylko do 10 proc. miesięcznych płatności. Stawka potrącenia dla nadpłat zasiłków Supplemental Security Income (SSI) też pozostanie na poziomie 10 proc.
Inne kluczowe zmiany
Administracja Social Security zapowiada też inne zamiany.
Prośba o zwolnienie (waiver). Beneficjenci mają prawo odwołać się od decyzji o nadpłacie lub jej wysokości i mogą poprosić Social Security o odstąpienie od pobierania nadpłaty, jeśli uważają, że nie była to ich wina i nie stać ich na jej zwrot. Do odwołania stosuje się formularz SSA 632 (Request for Waiver of Overpayment Recovery). Agencja nie dochodzi odszkodowań w czasie rozpatrywania wniosku o waiver i obiecuje bardziej elastyczne podejście do oceny roszczeń z tytułu finansowych trudności.
Ograniczenie miesięcznego potrącenia. Chociaż SSA ma chęć egzekwować stuprocentowe potrącenie, w niektórych przypadkach nadal będzie obowiązywał proces negocjowania niższych stawek potrącenia w oparciu o potrzeby finansowe. Ta zmiana zapobiega utracie przez odbiorców znacznej części świadczeń naraz.
Wydłużone okresy spłaty. Beneficjenci będą mieli możliwość dostania dłuższych terminów spłat, co pozwoli im oddawać nadpłaty w mniejszych, bardziej przystępnych ratach.
Usprawnienie powiadomień i rozstrzygania sporów. SSA zapewnia jaśniejsze wyjaśnienia o nadpłatach i powodach rozbieżności. Beneficjenci będą mieli więcej czasu na zakwestionowanie nadpłat i złożenie wniosku o ponowne rozpatrzenie przed rozpoczęciem windykacji.
Większa przejrzystość i komunikacja. SSA zapewnia, że udoskonali komunikację z klientami, by rozumieli oni swoje prawa i opcje dotyczące sporów o nadpłaty i ich spłat. Poprawa bardzo się przyda, bowiem widzę na podstawie swoich klientów, że obecnie nie ma żadnej przejrzystości o tym, jak świadczenia są naliczane, dlaczego powstawały przeliczenia, a komunikacja z SSA jest niezwykle utrudniona.
Porady dla beneficjentów:
-Czytaj listy od SSA i szybko reaguj, aby uniknąć niepotrzebnych kar.
-Ubiegaj się o pomoc: Jeśli otrzymasz powiadomienie o nadpłacie, rozważ uzyskanie pomocy prawnej na temat opcji spłaty i procesów rozstrzygania sporów.
-Poproś o zwolnienie (waiver): Jeśli zwrot nadpłaty spowodowałaby skrajne trudności, nie wahaj się poprosić o zwolnienie lub bardziej przystępny harmonogram spłat.
-Prowadź ewidencję: Prowadź szczegółowe rejestry swoich dochodów, korespondencji SSA i wszelkich dokonanych spłat.
Wniosek
Emerytury i renty z ubezpieczenia społecznego nie są zagrożone, tylko windykacja nadpłat została usprawniona. Nowelizacje od 27 marca 2025 r. wnoszą znaczącą zmianę w podejściu SSA do ściągania nadpłat, ale tylko tych powstałych po tej dacie. Podczas gdy wdrożenie 100-procentowych potrąceń dla niektórych beneficjentów może budzić obawy, inne środki, takie jak uwzględnienie trudnej sytuacji finansowej i wydłużone okresy spłaty, mają na celu uczynienie procesu bardziej sprawiedliwym.
Elżbieta Baumgartner
nie jest prawnikiem, a artykuł ten nie powinien być uważany za poradę prawną. Jest autorką wielu książek-poradników, m.in. „Jak chować pieniądze przed fiskusem”, „Jak kupić dom mądrze i nie przepłacić”, „Podręcznik właściciela domu”. Są one dostępne w D&Z House of Books, 5507 W. Belmont Ave. w Chicago, albo w wersji elektronicznej bezpośrednio od wydawcy, Poradnik Sukces, www.poradniksukces.com, tel. 1-718-224-3492.
www.poradniksukces.com
