Elżbieta Baumgartner
Chociaż zbudowanie dobrej historii kredytowej zajmuje sporo czasu, można ją szybko zrujnować. Wystarczą nadmierne wydatki, a kilka zaniedbanych płatności i zdolność kredytowa bywa zniszczona na kilka lat. Oto kilka sposobów na zrujnowanie kredytu, których chcesz uniknąć.
Co wpływa na twoją zdolność kredytowąOcena FICO (FICO score) jest tworzona na podstawie naszej kredytowej historii. Używana jest ona przez pożyczkodawców do oszacowania prawdopodobieństwa wypłacalności pożyczkobiorców. Bazowa ocena FICO waha się od 300 do 850 punktów.
Firma FICO wymienia pięć czynników wpływających najbardziej na zdolność kredytową każdego z nas, z których każdy ma inną wagę. Historia płatności rzutuje na 35 proc. punktacji kredytowej, kwoty zadłużenia – 30 proc., długość historii kredytowej – 15 proc., nowe pożyczki czy linie kredytu – 10 proc., a mieszanka kredytów stanowi 10 proc. kredytowej punktacji.
Zaleganie ze spłatą karty kredytowejNajszybszym sposobem na zniszczenie kredytu jest zwłoka ze spłatą należności na karcie kredytowej. Jeśli spóźnisz się ze spłatą o 30 dni, bank, który wydał ci kartę, zgłosi ten fakt do biur informacji kredytowej, a twoja zdolność kredytowa ulegnie pogorszeniu. Po sześciu miesiącach niepłatności twoje konto zostaje uznane za niewypłacalne. Ponieważ historia płatności jest największym czynnikiem wpływającym na twoją zdolność kredytową, nieterminowe płatności spowodują poważne szkody.
Rada: Spłacaj na karcie przynajmniej minimalne raty.
Ignorowanie zaległych rachunkówBędąc w finansowych kłopotach, możesz zaniedbać spłaty niektórych rachunków, a to powoduje poważne konsekwencje finansowe, wywołując reakcję łańcuchową wpływającą na zdolność kredytową, naliczanie opłat za zwłokę i potencjalnie prowadząc do działań prawnych.
Jeśli z jakiegokolwiek powodu zignorujesz zaległy rachunek za prąd, gaz, telewizję kablową itp., to najpierw dostaniesz alarmujące listy z prośbą o zapłatę, nawet wiadomości telefoniczne. Niektóre usługi mogą ci zostać odcięte. Zaangażowani mogą zostać windykatorzy. Na tym etapie, zaległość jest już dodana do twojego raportu kredytowego, co zaszkodzi twej wierzytelności i możliwości uzyskania niektórych usług w przyszłości.
Rada: Rozmawiaj z wierzycielami o swoich kłopotach. Mogą pójść ci na rękę, przedłużając termin spłaty.
Otwarcie zbyt wielu kart kredytowych na razOtwarcie kilku kart kredytowych w krótkim czasie bywa objawem większych problemów finansowych, naraża cię na ryzyko nadmiernych wydatków, a także bywa sygnałem ostrzegawczym dla pożyczkodawców, ponieważ wydaje się, że desperacko potrzebujesz kredytu.
Skąd banki wiedzą, że szukasz kredytu? Dlatego, że za każdym razem, gdy składasz wniosek o pożyczkę czy kartę kredytową w banku, domu towarowym czy na stacji benzynowej, wystawca karty sprawdza twoją kredową wierzytelność w którymś z biur kredytowych, co nazywa się „twardym zapytaniem” (hard inquiry albo hard pull).
Zapytania kredytowe stanowią 10% twojej oceny zdolności kredytowej i za każdym razem, gdy ubiegasz się o kartę kredytową, twoja punktacja nieznacznie spadnie.
Jesteś na życiowym rozdrożuNa twojej kredytowej kartotece odnotowane zostają „twarde zapytania” nie tylko wtedy, gdy ubiegasz się o nowy kredyt. Oto więcej przykładów sytuacji, które zwykle kończą się twardym zapytaniem: ubieganie się o wynajem mieszkania, zamawianie dostawy prądu czy gazu, wykupienie serwisu telefonii komórkowej z miesięczną umową, refinansowanie pożyczki hipotecznej. Za każdym razem, gdy potencjalny usługodawca dokładnie przygląda się twojej kartotece, miewa to wpływ na twoją zdolność kredytową w czasie, kiedy najbardziej chciałbyś się legitymować dobrą kredytową punktacją.
Warto wiedzieć, że „miękkie zapytania” nie obniżają twojej wierzytelności. Ich przykładem jest sprawdzian przez potencjalnego pracodawcę, przez bank w celu podwyższenia ci limitu kredytu, wstępnie zatwierdzone oferty kredytowe, sprawdzian kartoteki kredytowej przez siebie samego, itp.
Zamykanie kart kredytowychSkoro nadmiar kart kredytowych nie jest dobry, możesz pokusić się o ich minimalizację. Jeżeli zamkniesz najstarsze karty kredytowe, osiągniesz odwrotny wynik od zamierzonego.
Powodem jest fakt, że algorytm naliczający punktację FICO premiuje stare linie kredytu i może nagrodzić cię nawet 15-procentową premią. Im dłużej masz linie kredytowe, tym lepszy jest twój wynik. Nawet jeśli nie korzystasz z którejś 10-letniej karty kredytowej, w twoim najlepszym interesie jest pozostawienie jej otwartej.
Pozwolenie komuś nieodpowiedzialnemu na użycie twojej karty kredytowejJeżeli ktoś ukradnie twoją kartę, a ty to zgłosisz do banku, nie będziesz odpowiedzialny za nieautoryzowane jej użycie. Ale jeżeli twoją kartę weźmie twój zbuntowany nastolatek i zakupi sobie elektroniczny sprzęt czy gry komputerowe, jesteś odpowiedzialny za saldo, niezależnie od tego, czy cię na to stać, czy nie. Nie próbuj wstrzymać takiej płatności, bo nie znajdziesz zrozumienia w banku i tylko popsujesz sobie kredytową punktację.
To samo dotyczy dodawania autoryzowanych użytkowników do konta. Jeśli chcesz dać im fizyczną kartę kredytową do ręki, upewnij się, że są odpowiedzialnymi pożyczkobiorcami.
Wspólna karta z lekkoduchemMoże się zdarzyć, że kolega prosi cię o „formalność” – o wspólne wyrobienie karty kredytowej. Wierzysz w historię o przejściowych problemach kolegi zgadzasz się mu pomóc. Ty wszak karty używać nie będziesz, więc odpowiedzialność spoczywa na koledze. Czyżby? Kolega znika z horyzontu, a ty zostajesz z kilkoma tysiącami długu. Nie spłacisz go, to twój kredyt leży w ruinie.
Pamiętaj, że podpisanie umowy kredytowej z bankiem oznacza przyjęcie odpowiedzialności, jeśli druga osoba nie zapłaci. Jeśli chcesz chronić swój kredyt, to musisz długi spłacić.
KonkluzjaKiedy już zrujnujesz swoją zdolność kredytową, jej poprawienie wymaga dużo czasu i terminowych płatności. Błędy, które popełniłeś, pozostaną w kredytowych kartotekach biur kredytowych co najmniej siedem lat (10 w przypadku bankructw). Poprawisz swoją wierzytelność, jeśli odwrócisz swoje złe nawyki i zaczniesz regularnie spłacać swoje zobowiązania.
Elżbieta Baumgartner
nie jest prawnikiem, a artykuł ten nie powinien być uważany za poradę prawną. Jest autorką wielu książek-poradników, m.in. „Jak chować pieniądze przed fiskusem”, „Jak kupić dom mądrze i nie przepłacić”, „Podręcznik właściciela domu”. Są one dostępne w D&Z House of Books, 5507 W. Belmont Ave. w Chicago, albo w wersji elektronicznej bezpośrednio od wydawcy, Poradnik Sukces, www.poradniksukces.com, tel. 1-718-224-3492.www.poradniksukces.com
