Elżbieta Baumgartner
Mija właśnie pięć lat odkąd federalne przepisy pozwalają nam bezpłatnie zamrozić swoją historię kredytową we wszystkich dużych biurach informacji kredytowej. Z okazji tej rocznicy warto przypomnieć ten przywilej. Zamrożenie kredytu chroni nas przed oszustami, bo zapobiega nieautoryzowanemu otwarciu nowego konta na nasze nazwisko. Chroni nas również przed… samym sobą, na wypadek, gdybyśmy zechcieli ulec pokusie wzięcia kolejnej karty kredytowej w jakimś domu handlowym.
Co się dziejeKradzież tożsamości jest częstsza w Stanach Zjednoczonych niż w innych krajach. Około 33 proc. Amerykanów doświadczyło w pewnym momencie swojego życia kradzieży tożsamości. Jest to ponad dwukrotnie więcej niż średnia światowa. Największa liczba przypadków kradzieży tożsamości zgłoszonych przez Federal Trade Commission (FTC) dotyczyła oszustw związanych z kartami kredytowym – w 2022 r. miało miejsce ponad 440,000 przypadków takich nadużyć.
Od 21 września 2018 roku federalne przepisy pozwalają nam skutecznie bronić swojej prywatności stosując blokadę naszej kredytowej kartoteki, co jest jednoznaczne z oświadczeniem: „nie chcę nowych kredytów”.
Co to jest blokada kredytuZłodziej może zaciągnąć kredyt, leasować samochód czy telefon komórkowy posługując się twoimi danymi osobowymi. Składa on w twoim imieniu wniosek o kredyt czy daną usługę, a bank czy usługodawca sprawdza twoją historię kredytową i wniosek zatwierdza.
Ażeby tego uniknąć, możesz posłużyć się blokadą (zamrożeniem) kredytu (credit freeze albo security freeze), co polega na całkowitym zamknięciu dostępu do twojej kartoteki kredytowej, by nikt nie miał do niej wglądu. Blokada sprawia, że potencjalni pożyczkodawcy, firmy ubezpieczeniowe, właściciele mieszkań czy pracodawcy nie mogą ocenić twojej wierzytelności. Przez to złodziej, który podszywa się pod ciebie, nie dostanie kredytu w twoim imieniu. Przestępca może mieć wszystkie twoje dane – numer Social Security, datę urodzin, nazwisko panieńskie matki – ale firma, gdzie ubiega się o kredyt, nie będzie mogła sprawdzić twojej kredytowej wierzytelności, więc wniosek odrzuci. I o to właśnie chodzi.
Alternatywa: Ostrzeżenie o defraudacjiOstrzeżenie o defraudacji (fraud alert) to coś innego. Jest to adnotacja w twojej kredytowej kartotece, która sugeruje kredytodawcom, by skontaktowali się z tobą przed udzieleniem ci nowego kredytu, co ma uniemożliwić złodziejowi otwarcie nowych kont na twoje nazwisko.
Ażeby zgłosić ostrzeżenie o defraudacji trzeba zadzwonić do działu do spraw defraudacji (fraud department) biura kredytowego: Equifax, Experian i TransUnion. Twój telefon będzie przyjęty przez automatyczny system, gdzie zostawić trzeba informacje potrzebne do zidentyfikowania cię, takie jak: nazwisko, numer Social Security, data urodzin itp. Biuro kredytowe odpowiednio zaznaczy twoją kartotekę i skontaktuje się z pozostałymi dwoma biurami, które wstawią ostrzeżenie o defraudacji w twojej kartotece u siebie. Ten początkowy alert pozostanie przez 90 dni. Możesz przedłużyć go nawet do siedmiu lat.
Widząc ostrzeżenie o defraudacji w twojej kartotece, firma kredytowa powinna do ciebie zadzwonić przed udzieleniem ci kredytu. Dlatego podaj numer telefonu komórkowego, żeby można się było z tobą łatwo skontaktować. Upewnij się, by kontaktowe informacje były zawsze aktualne.
Uwaga: Pożyczkodawcy nie mają obowiązku ani sprawdzać alertu ani go respektować. Jeżeli widzą, że masz dobrą historię kredytową, mogą udzielić kredytu mimo wszystko – udzielanie pożyczek jest przecież w ich interesie. Wniosek: blokada kredytu działa skuteczniej.
Jak zablokować swoją kartotekę kredytowąAby założyć blokadę historii kredytowej, trzeba skontaktować się z każdym z biur informacji kredytowych:
· Equifax, 1-800-349-9960, https://www.equifax.com/personal/credit-report-services/credit-freeze.
· Experian, 1-888-397-3742, Experian Security Freeze, www.experian.com/freeze/center.html;
· TransUnion, 1-800-909-8872, www.transunion.com/securityfreeze.
Biura ma swoje procedury, ale wszędzie trzeba złożyć wniosek na piśmie albo na sieci i podać swoje pełne dane osobowe. Poszkodowani muszą załączyć kopię raportu policyjnego lub innego raportu organów ścigania. Od jesieni tego roku zamrożenie i odmrożenie kredytu będzie bezpłatne.
Kiedy blokada nie pomożeMając zamrożoną historię kredytową, możesz spać spokojnie, bo nawet jeżeli twoje dane gdzieś wyciekną, złodzieje nie dobiorą się do twoich pieniędzy. Ale nie zawsze.
Blokada kredytu nie pomoże ci, jeżeli złodziej ukradł twoją kartę kredytową, gdyż nie będzie ubiegał się o nowy kredyt, lecz korzystał z istniejącego. Gdy stwierdzisz zgubienie czy kradzież portfela – zgłoś to natychmiast do banku, który wydał ci kartę, a nie będziesz odpowiedzialny za straty. Z tego względu sprawdzaj zawsze transakcje na twoich finansowych kontach. Najlepiej ustaw alert, który mailem albo SMS-em informować cię będzie o każdej transakcji na twoich kartach kredytowych.
Gdy ubiegasz się o nowy kredytBlokada kredytu sprawi ci kłopot, jeżeli na przykład chcesz szybko skorzystać z oferty sklepowej i wziąć sobie dwudziestą sklepową kartę, albo kupić nową komórkę z abonamentem, czy wyleasować samochód. Przeszkodzi ci również w poszukiwaniu pracy czy mieszkania. Ale to nie jest problemem, bo jeżeli wiesz, że twoja kartoteka kredytowa będzie musiała być sprawdzona przez bank, dealera samochodowego, potencjalnego pracodawcę czy najemcę mieszkania – zawczasu ją odblokuj. Może to zająć kilka dni.
W przeszłości zamrożenie kredytu kosztowało ok. 10 dol. w każdym biurze, w zależności od stanu. Teraz w całym kraju jest bezpłatne. Warto z tego skorzystać.
Elżbieta Baumgartner
jest autorką wielu poradników, między innymi książek pt. „Jak oszczędzać na podatkach”, „Amerykańskie emerytury”, „Jak chować pieniądze przed fiskusem”, „Jak inwestować w fundusze powiernicze” i wielu innych. Są one dostępne w D&Z House of Books, albo bezpośrednio od wydawcy: Poradnik Sukces, 255 Park Lane, Douglaston, NY 11363, tel. 1-718-224-3492www.poradniksukces.com
