Konferencja „Humanizm i etyka w medycynie” na rozpoczęcie obchodów 75-lecia Związku Lekarzy Polskich

Jak humanizm wpływa na medycynę w przypadku skomplikowanych przeszczepów i czy dość jest człowieka w medycynie – te zagadnienia poruszyli wybitni mówcy – prof. Maria Siemionow i prof. Jacek Mostwin – podczas konferencji „Humanizm i etyka w medycynie”. Wydarzenie rozpoczęło w piątek 7 października obchody 75-lecia istnienia Związku Lekarzy Polskich w Chicago (Polish-American Medical Society).

Kilkadziesiąt osób – lekarzy, polonijnych liderów i studentów medycyny – wzięło udział w konferencji „Humanizm i etyka w medycynie”, która odbyła się w Międzynarodowym Muzeum Chirurgii, które mieści się tuż obok budynku Konsulatu RP przy Lake Shore Drive w Chicago. W konferencji wziął udział Marszałek Senatu RP, Tomasz Grodzki, który sam jest profesorem nauk medycznych, chirurgiem i transplantologiem oraz senator Alicja Chybicka, lekarz onkolog dziecięcy i profesor na Uniwersytecie Medycznym we Wrocławiu. Obecna też była konsul Małgorzata Bąk-Guzik.

Głównymi mówcami wydarzenia byli prof. dr Maria Siemionow z Uniwersytetu Illinois w Chicago, polska transplantolog pracująca w Stanach Zjednoczonych, pod której kierownictwem w 2008 r. w Cleveland dokonano pierwszego w kraju, a czwartego na świecie, pełnego przeszczepu twarzy oraz prof. dr Jacek Mostwin, urolog i wykładowca z Johns Hopkins Hospital w Baltimore. Wykłady wygłoszone były w języku angielskim.

W swoim przemówieniu Siemionow opisała drogę do swojego światowego sukcesu, streściła dzieje transplantologii, a także problemy – zarówno medyczne, jak i etyczne – z którymi musiała się zmierzyć ta stosunkowo nowa dziedzina medycyny.

Pierwszy w Stanach Zjednoczonych pełny przeszczep twarzy poprzedziły liczne eksperymenty i przeszczepy na myszach, które były bacznie obserwowane i oceniane zarówno przez środowisko lekarzy pod kątem medycznym, jak i opinię publiczną pod kątem etycznym.

Profesor zwróciła uwagę, że jedna z naczelnych zasad etycznych w medycynie, primum non nocere (z łac. „po pierwsze nie szkodzić”) ściśle wiąże się również z ochroną dobra pacjenta.

Tak było w przypadku pacjentki Siemionow – odbiorcy pierwszego przeszczepu twarzy, którą była kobieta postrzelona w twarz przez męża. Jak mówiła lekarz, miała ona za sobą 34 konwencjonalne operacje twarzy. Dwa lata po przeszczepie – który trwał 22 godziny i w którym uczestniczyło 12 lekarzy – kobieta nie tylko odzyskała twarz i poprawiła swój wygląd, lecz mogła mówić i się uśmiechać, co – jak powiedziała lekarz – „całkowicie przemieniło ją jako człowieka”.

Siemionow mówiła również o swoich pracach nad innymi przełomowymi terapiami, w tym lekiem nowej generacji zapobiegającym odrzuceniu przeszczepu, którego nie trzeba zażywać całe życie oraz nad nową, bardzo obiecującą metodą leczenia dystrofii mięśniowej DMD z wykorzystaniem komórek chimerycznych.

Drugi mówca, dr Jacek Mostwin, jest profesorem urologii w prestiżowej Johns Hopkins School of Medicine i światowej sławy ekspertem w dziedzinie leczenia nietrzymania moczu u mężczyzn i kobiet, chirurgii miednicy i prostaty.

Prof. Mostwin w swoim wykładzie wspominał początki swojej lekarskiej kariery i wartości wpojone mu przez matkę, której medyczna kariera została przerwana przez wojnę i emigrację. Lekarz wracał pamięcią do 1971 r., gdy jako student medycyny przyglądał się ciału człowieka na stole sekcyjnym i już wówczas, jak mówił, w jego głowie zrodziło się pytanie, które towarzyszy mu aż do dziś: gdzie tu jest człowiek?

Lekarz opowiadał następnie o drodze, którą przebył we własnej karierze medycznej w poszukiwaniu odpowiedzi na to pytanie. Przyniosły ją spotkania z pacjentami, którzy wywarli na nim silne wrażenie, prowokowali do stawiania pytań i szukania odpowiedzi, nieraz poza medycyną, i ciągłej kontemplacji na temat zazębiania się dziedzin humanizmu i nauki.

W rezultacie, jak stwierdził lekarz, humanizmu w medycynie nie trzeba szukać, bo on jest i zawsze był już tam obecny:

„Jest częścią istoty medycyny, obecną w naszej codziennej pracy, w tym, co robimy i kogo spotykamy, w doświadczeniach ludzi, którzy żyją i umierają. Jest tam, aby nas podtrzymywać, odnawiać, odświeżać i aby stawiać nam wyzwania. W naszym życiu nie powinniśmy nigdy zapomnieć, że co dzieje się naprawdę, ma naprawdę znaczenie” – mówił Mostwin.

Profesor zachęcał kolegów lekarzy, aby nigdy nie zatracali humanizmu w swojej codziennej pracy i – podobnie jak on – ciągle zadawali sobie pytanie „Quo vadis?” – dokąd idziesz.

Po wykładach uczestnicy – w tym lekarze i studenci medycyny – zadawali pytania i dzielili się swoimi refleksjami na temat etyki i humanizmu w swojej pracy.