Wchodzimy w wiek średni i często tracimy równowagę psychiczną. Dotyka nas syndrom „pustego gniazda”, dzieci wyjeżdżają do szkół, a my wchodzimy w dziwne pozamałżeńskie romanse, przechodzimy menopauzę, narasta w nas niezadowolenie z pracy zawodowej. Sąsiad, pan w średnim wieku, kupuje sobie sportowe auto, a sąsiadki nie można odróżnić od jej córki; obie ubrane w obcisłe poszarpane dżinsy. Nasz mąż wchodzi w nowy związek z młodszą o dekadę partnerką. Po co to wszystko? Żeby udowodnić, że nie starzejemy się, żeby zatrzymać poczucie młodości.
Ale można też inaczej. Gdy Adam przeżył połowę życia, zaczął zadawać sobie pytania w stylu: czy to już wszystko, co mogę osiągnąć, czy już na tyle „osiadłem” zawodowo i rodzinnie, że nic ekscytującego mnie nie czeka? Kariera, rodzina, znajomości, sukcesy i porażki – Adam wykorzystał ten moment, by spojrzeć w głąb siebie i zrozumieć kim jest naprawdę.
Wiek średni to naprawdę interesujący czas. U niektórych cechuje go zakłócenie porządku i chaos, innych zmusza do głębokiej refleksji nad dotychczasową połową życia i przewartościowaniem wyborów. Niektórych kryzys wieku średniego może doprowadzić do psychiatry lub psychologa z objawami nasilenia symptomów depresji lub stanów lękowych, wszechwładnego poczucia pustki lub kryzysu małżeńskiego. A niektórych zawiedzie do hedonistycznego przymusu poszukiwania nowych przygód. A taki obrót sprawy długoterminowo nie wyjdzie na dobre…
Kiedy wchodzimy w wiek średni, czujemy pewną ulgę. Już nie musimy żyć tak, by usatysfakcjonować rodziców czy wywiązywać się z narzuconych nam nakazów. Wychowaliśmy dzieci – teraz jest czas na naszą własną podróż w głąb siebie. Wiek średni to czas na przewartościowanie życia. Co ja tak naprawdę chcę dla samego siebie? Czy jest dla mnie ważna duchowość? Czy jestem w stanie kochać drugiego człowieka? Jak się będę starzeć? Czy jestem szczęśliwy?
Jak podejść do kryzysu wieku średniego?
Dobry scenariusz na przejście kryzysu wieku średniego polega na skonfrontowaniu własnego życia. Nie tego, o którym zawsze marzyliśmy, które się nie spełniło, ale takiego życia, które realnie wiedliśmy. To czas, by zidentyfikować i zweryfikować tożsamość i prawdziwe wartości. Gdy to zrobimy, przyjdzie czas na zmiany – możemy zmienić karierę zawodową, lub wzbogacić już istniejącą, możemy wzmocnić związek z partnerem, zbliżyć się do siebie, uwzględnić swoje potrzeby i je zaspokoić.
Zwykle kryzys wieku średniego ma związek z utratą tożsamości. Gdy skończy się nasza rola ochraniającego rodzica, bo dzieci wyszły już z gniazda, powstaje pustka, którą trzeba jakoś zapełnić. Może to czas na pójście do szkoły, podniesienie kwalifikacji, czy poświęcenia czasu na wymarzone podróże? Kryzys mija, gdy spełnione zostają wymagania pomyślnego przejścia na inny, dojrzalszy etap. Pozostaje wiek średni, którym można się cieszyć do woli.
Kryzys wieku średniego a depresja
Nie każdy przebieg kryzysu wieku średniego kończy się owocnym przejściem na inny etap. Niektórzy po szaleńczej pogoni za utraconą młodością i podjęciu kilku nieracjonalnych decyzji wpadają w czarną otchłań depresji. Takie objawy jak zaburzenia snu, brak apetytu, chroniczne zmęczenie, poczucie beznadziei i negatywne myśli, poczucie winy i niskiej wartości, utrata przyjemności w czynnościach, które kiedyś cieszyły włączając w to seks, bóle głowy lub żołądka, a także myśli samobójcze – wskazują na konieczność udania się po pomoc.
Katarzyna Pilewicz, LCPC, CADC
psycholog i psychoterapeutka licencjowana w stanie Illinois. Ukończyła Adler University w Chicago w dziedzinie psychologii klinicznej. Obecnie prowadzi badania doktoranckie w Walden University na temat wpływu psychologii pozytywnej na poprawe stanu psychiki człowieka. Członek American Psychological Association i PSI CHI. W swojej praktyce opiera się na holistycznym poglądzie o wzajemnym wpływie umysłu, ciała, i środowiska. W swojej klinice w Deerfield zajmuje się leczeniem młodzieży i dorosłych z problemami psychologicznymi pomagając w powrocie do wyższej jakości życia.
