Szefowe rządów: Polski Beata Szydło i Wielkiej Brytanii Theresa May podczas rozmowy telefonicznej w środę zgodziły się, że kwestia gwarancji praw obywateli 27 krajów członkowskich UE mieszkających na Wyspach powinna zostać załatwiona możliwie szybko – poinformował PAP wiceszef MSZ Konrad Szymański.
Do rozmowy doszło w środę po południu na prośbę szefowej brytyjskiego rządu. Ma to związek z przedstawionym przez May we wtorek planem Brexitu i przyszłych relacji Londynu z UE.
Według Szymańskiego podczas rozmowy poruszono kwestie: gwarancji prawnych dla obywateli 27 krajów członkowskich UE mieszkających w Wielkiej Brytanii, zobowiązań Londynu wobec unijnego budżetu, przyszłych relacji handlowych oraz ukształtowania współpracy w zakresie bezpieczeństwa.
„Pani premier Szydło przedstawiła szczegółowe oczekiwania dotyczące gwarancji praw nabytych Polaków w Wielkiej Brytanii. Obie panie premier zgodziły się, że ta sprawa powinna zostać załatwiona możliwie szybko na zasadach wzajemności” – mówił Szymański.
Według niego z polskiej strony padł bardzo jasny sygnał, że porozumienie musi być precyzyjne i prawnie wiążące w obszarze świadczeń społecznych i dostępności usług publicznych. Gwarancje miałyby obejmować obywateli państw UE mieszkających na Wyspach i Brytyjczyków zamieszkujących w krajach członkowskich.
Ta kwestia ma zostać jak najszybciej załatwiona na poziomie unijnym. „My nie szukamy bilateralnych rozwiązań w tej sprawie. Uważamy, że ta sprawa powinna być załatwiona na poziomie unijnym, ponieważ dotyczy koordynacji świadczeń społecznych po ustaniu członkostwa Wielkiej Brytanii w UE” – powiedział wiceminister spraw zagranicznych.
„Pani premier Beata Szydło zwróciła także uwagę, że bardzo wiele zależy od szczegółowych rozwiązań w zakresie unii celnej” – mówił Szymański. Jak dodał, „to może powodować pozataryfowe koszty, a intencją obu stolic jest nieutrudnianie handlu” po wyjściu Wielkiej Brytanii z UE.
Podczas rozmowy poruszono także kwestię zobowiązań Londynu wobec unijnego budżetu. „W tej sprawie będą trwały analizy i negocjacje, ponieważ zakres tych zobowiązań może być różnie interpretowany” – podkreślił wiceszef MSZ.
„Jest pełna zgoda co do tego, że tak długo, jak trwa członkostwo Wielkiej Brytanii w UE, wszystkie zobowiązania muszą być wypełniane, natomiast przedmiotem negocjacji będzie zakres zobowiązań po ustaniu członkostwa” – zaznaczył Szymański. „Z naszego punktu widzenia ważny jest fakt, że Wielka Brytania jakiś czas temu zobowiązała się do kontrybucji na rzecz budżetu wieloletniego UE i że to pozostawia konsekwencje prawne” – dodał.
Tematem rozmowy była również współpraca w zakresie bezpieczeństwa wewnętrznego i zewnętrznego. „Tutaj wydaje się, że jest duża zbieżność poglądów, że w tych obszarach niezależnie od członkostwa w Unii, Wielka Brytania powinna być włączona możliwie intensywnie w różne mechanizmy współpracy” – podkreślił wiceminister. W wymiarze bezpieczeństwa wewnętrznego chodzić będzie o koordynację działań antyterrorystycznych, wymianę informację oraz współpracę służb.
Szymański dodał, że w wymiarze zewnętrznym osią współpracy pozostaje NATO, ale Unia chce uruchamiać nowe instrumenty. „One powinny być otwarte dla Wielkiej Brytanii” – zaznaczył.
Przedstawiony przez May we wtorek plan wyjścia Wielkiej Brytanii z Unii określany mianem „twardego Brexitu” zakłada, że Londyn wraz z wyjściem ze Wspólnoty opuści także wspólny rynek. Wielka Brytania będzie chciała wynegocjować nowe porozumienie o wolnym handlu, bez zachowania dotychczasowych czterech swobód. Brexit ma też oznaczać przywrócenie kontroli nad migracją.
Już we wtorek szefowa brytyjskiego rządu mówiąc o przyszłym statusie trzech milionów obywateli innych krajów UE mieszkających w Wielkiej Brytanii, w tym milionowej społeczności Polaków, powiedziała, że „uczciwość wymaga rozwiązania tej kwestii najszybciej, jak to tylko możliwe”. Według niej większość unijnych liderów popiera takie porozumienie, „jeden lub dwóch nie”.
Negocjacje w sprawie rozwodu Wielkiej Brytanii się jeszcze nie rozpoczęły. Uruchomi je brytyjskich rząd, według wcześniejszych zapowiedzi ma nastąpić to do końca marca br. (PAP)
Na zdj. Beata Szydło i Theresa May fot.Andy Rain/EPA
