Rok 966. To data, którą pamięta doskonale każdy uczeń polskiej szkoły w Stanach Zjednoczonych. Polskie dzieci znają również legendę o Lechu, Czechu i Rusie oraz dzieje Mieszka I i Bolesława Chrobrego. Te legendy, fakty i ważne postacie historyczne związane są z początkiem polskiej państwowości, są zatem pierwszą informacją, z jaką zapoznaje się młodzież na lekcjach historii w polskich szkołach. Osobiście to moje ulubione wspomnienia z tych lekcji – lubię bardzo historie i zawsze z fascynacją słuchałam i czytałam o tych najdawniejszych polskich dziejach. Jednak tak jak dla większości młodych ludzi wychowujących się w Stanach, ta historia istniała dla mnie jedynie w książkach i w mojej wyobraźni. A dopiero niedawno miałam okazję zapoznać się z nią bliżej, a to wszystko dzięki mojej roli w serii telewizyjnej Flavor of Poland. Program oprowadzający widza amerykańskiej telewizji po naszej ojczyźnie nie mógłby istnieć bez opowieści o jej początkach. Aby zabrać moich amerykańskich telewidzów na tą historyczną podróż musiałam się sama udać wraz z ekipą programu w te miejsca, które najbardziej są z nią połączone. I tym sposobem znalazłam się w Wielkopolsce. Spacer przez Poznań i Gniezno, miastami najbardziej połączonymi z początkami Polski, był dla mnie ogromnie sentymentalnym i niezapomnianym przeżyciem.
Zacznijmy od początku, a mianowicie od wizyty na Ostrowie Tumskim w Poznaniu. Ta dawna wyspa katedralna oddzielona widłami Warty i Cybiny znajdująca się na północny wschód od centrum miasta to miejsce, gdzie rozpoczęła się historia Polski (a przynajmniej była tego początku wielką częścią). Ponad tysiąc lat temu to tu powstała największa osada wczesnego państwa polskiego. W X wieku osada na wyspie stała się jednym z głównych centrów politycznych domen piastowskich. Prace archeologiczne przeprowadzone na końcu XX wieku ujawniły, że pałac książęcy stał na miejscu zajmowanym obecnie przez Kościół Marii Panny (na zachód od katedry). Pałac był przyłączony do kaplicy, uważanej za pierwszą świątynię chrześcijańską w Polsce. Dziś to wielka Katedra Poznańska, czyli Bazylika Archikatedralna Św. Piotra i Pawła, zajmuje miejsce dawnej kaplicy (pierwsza kaplica została zniszczona przez pożary i powodzie). Od setek lat Katedra Poznańska jest „sercem” Ostrowa Tumskiego i to w jej podziemiach znajdują się domniemane pozostałości grobowców Mieszka I i Bolesława Chrobrego. W jej wnętrzach także znajduje się Złota Kaplica, w której mają spoczywać prochy pierwszego księcia i króla Polski. Stojąc w ciszy przed lśniącą złotymi elementami kaplicą, spoglądając na sarkofag pierwszych władców Polski, wpadłam w głęboką zadumę nad ogromem historii, przed która się znalazłam. Legendy i opowieści z lekcji historii nagle stały się namacalne.
„Relikwiarz” pamiątek narodowych, jakim jest Ostrów Tumski, to również jedno z bardziej urokliwych części Poznania. Czas płynie tu we własnym tempie, a cisza i piękno otaczającej zieleni pomagają odwiedzającym poczuć znaczenie dziejów polskiej historii, która miała tu miejsce. Na Ostrowie Tumskim w Poznaniu znajduje się również dzisiaj muzeum pod nazwą „Brama Poznania ICHOT”, w którym, dzięki najnowszym technologicznym rozwiązaniom, można przenieść się w czasie do X-wiecznej rzeczywistości wielkiej piastowskiej osady.
Choć początki Polski to fascynująca część historii naszej ojczyzny znajdującej się w Poznaniu, to nie jest jedyna atrakcja dzisiejszej stolicy regionu wielkopolskiego. Na Starym Mieście możemy przespacerować się po trzecim największym rynku w Polsce (i jednocześnie jednym z najbardziej kolorowych!), którego główną dekoracją jest piękny ratusz zbudowany w stylu późnego renesansu. W dekoracyjnej wieży ratusza znajduje się olbrzymi zegar, z którego codziennie w południe wyłaniają się postacie dwóch koziołków, które trykają się dokładnie 12 razy.
Będąc na poznańskim rynku, warto również zrobić sobie chwilę odpoczynku przy jednej z czterech pięknych fontann, które znajdują się na każdym z jego rogów. A jeszcze lepiej jest zrobić sobie tę chwilę przerwy zajadając się świeżo upieczonym rogalem świętomarcińskim z jednej z lokalnych piekarni. Te popularne poznańskie rogale, nadziewane białym makiem, są tradycyjnym wypiekiem miasta już od ponad 150 lat!
W Wielkopolsce popróbować można jeszcze innych smacznych tradycji. Ten region Polski już od dawna określano mianem „krainy miodem i mlekiem płynącej”. Warto udać się do jednej z licznych stylowych i nowoczesnych restauracji w Poznaniu, aby wypróbować specjały regionu. Rumpuć, pyra z gzikiem, różne rodzaje lokalnych serów, dobre polskie wino to tylko kilka smakołyków, jakich miałam okazje wypróbować w restauracji Winestone, do której trafiłam będąc w Poznaniu. O tym czym są i czym charakteryzują się te potrawy i wyroby opowie Wam dyrektor lokalu i mój gość w odcinku.
Moim drugim punktem docelowym w Wielkopolsce było Gniezno, miasto nieco mniejsze od Poznania, ale równie ważne pod względem historycznym. Nazwa miasta pochodzi ze znanej wszystkim Polakom legendy o Lechu, Czechu i Rusie. Lech, legendarny bohater, wędrując ze swoim plemieniem w poszukiwaniu nowej ziemi do osiedlenia, zatrzymał się w miejscu dzisiejszego miasta i – zauważywszy gniazdo orła na wielkim dębie znajdującym się na wzgórzu pośród gęstych lasów – rzekł do swoich braci, „Zbudujmy tu gniazdo”. I tak, według legendy, powstała Polska i miasto – Gniezno. Dziś na wzgórzu Lecha w Gnieźnie wznosi się „Matka Polskich Katedr”, świątynia towarzysząca Polsce od początków jej istnienia. To tu odbywały się pierwsze polskie koronacje, począwszy od koronacji Bolesława Chrobrego w roku 1025. Aby dobrze zapoznać się z dawnymi dziejami Gniezna, które kształtowały początki naszej ojczyzny, warto wybrać się na spacer przez Trakt Królewski. Na wędrówkę po tej trasie turystyczno-kulturowej wybrałam się z miejscowym przewodnikiem, który w szczegółach opowiedział mi o początkach miasta i jego legendach.
Mój spacer przez wielkopolskie miasta, pełen historii, opowieści i sentymentalnych wrażeń, zakończył się jak każdy taki spacer powinien się zakończyć. Czyli – kuflem zimnego piwa, warzonego lokalnie w Dobrym Browarze!
Zapraszam na kolejna ucztę i prawdziwą podróż w czasie do początków państwa polskiego w kolejnym odcinku Flavor of Poland o godzinie 11:00 rano na kanale WTTW PBS Chicago w tę sobotę 11 lipca.
Prowadząca dla Was program
Po więcej informacji na temat programu Flavor of Poland zapraszam do odwiedzenia strony http://www.flavorofpoland.com. Z kolei w mediach społecznościowych umieszczane są wszelkie aktualności odnośnie programu i ciekawostki z mojej podróży po Polsce: @flavorofpoland na Instagram, Facebook i Twitter.
Zdjęcia z archiwum Flavor of Poland
