Wiele osób używa określenia projektant wnętrz (interior designer) i dekorator wnętrz (decorator) zamiennie, co jest błędne, ponieważ zawody te w znaczny sposób różnią się od siebie. Poniżej postaram się wyjaśnić tę różnicę. Znajomość jej pozwoli ułatwić wybór odpowiedniego profesjonalisty do aranżacji wnętrz. Dzięki znajomości tej różnicy uchronimy się też od zatrudniania samozwańczych projektantów i dekoratorów oraz od niezadowalających rezultatów końcowych. Możemy nawet zapobiec katastrofie, takiej jak zainstalowanie nieodpowiednich, a nawet niebezpiecznych materiałów wykończeniowych.
Na początku trzeba wyjaśnić dwa podstawowe pojęcia:
Projektowanie wnętrz jest to sztuka i nauka rozumienia zachowań ludzkich, prowadząca do stworzenia funkcjonalnych przestrzeni w budynkach.
Dekorowanie wnętrz oznacza wyposażanie lub ozdabianie wnętrz modnymi i ładnymi rzeczami.
Zgodnie z powyższymi definicjami zarówno projektant wnętrz, jak i dekorator wnętrz zajmują się transformacją przestrzeni wewnętrznej. Odróżnia ich od siebie wykształcenie i akredytacja.
PROJEKTANT WNĘTRZ (Interior Designer)
W Stanach Zjednoczonych i Kanadzie od projektantów wnętrz wymagane są licencje lub certyfikaty dokumentujące ich formalne wykształcenie w akredytowanej szkole. Dodatkowo ci, którzy zajmują się projektowaniem wnętrz użytku publicznego (hotele, szkoły, szpitale, restauracje, biura, sklepy, muzea itd.), muszą uzyskać certyfikat NCIDQ (National Council for Interior Design Qualification). Natomiast specjalizując się w projektowaniu wnętrz ekologicznych (green/sustainable design) muszą posiadać certyfikat LEED (Leadership_in_Energy_and_Environmental_Design).
W stanie Illinois projektant, który uzyskał odpowiednie wykształcenie i zdał wymagane egzaminy oraz został zarejestrowany ma prawo używać tytułu Registered Interior Designer. Dodam, że w USA w niektórych stanach używane są dwie inne wersje tego tytułu: Certified Interior Designer i Licensed Interior Designer.
Akredytacje uzyskiwane przez projektantów wnętrz to wiarygodne poświadczenie ich wiedzy, doświadczenia i odpowiedzialności. Projektanci są certyfikowani przez Krajową Radę Kwalifikacji Projektowania Wnętrz (NCIDQ) i zazwyczaj przynależą oni do jednej z dwóch organizacji zawodowych: American Society of Interior Designers (ASID) lub International Interior Design Association (IIDA). Członkowie ASID to zwykle projektanci wnętrz mieszkalnych, natomiast ci związani z IIDA specjalizują się w projektowaniu wnętrz użyteczności publicznej. Aby utrzymać aktywny status i aby nie stracić licencji, członkowie obu organizacji zobowiązani są do uczestniczenia w programie stałego kształcenia (tzw. CEU) i do ciągłego odnawiania, doskonalenia i rozwijania kwalifikacji ogólnych i zawodowych.
Projektant wnętrz zwykle związany jest z projektem budowlanym od jego początku. Najczęściej zatrudniany jest w tym samym czasie co architekt i jego zadaniem jest pomoc w stworzeniu funkcjonalnej przestrzeni, dzięki zrozumieniu w jaki sposób użytkownicy będą z niej korzystać. Każda decyzja jaką projektant wnętrz podejmuje w trakcie pracy, wpływa na zdrowie, bezpieczeństwo i samopoczucie przyszłych użytkowników. Decyzje projektanta obejmują wybór mebli, tkanin, płytek i innych materiałów wykończeniowych, które muszą spełniać wymogi odpowiednich norm budowlanych, przeciwpożarowych czy ewakuacyjnych. Dodatkowo projektant aranżuje wnętrza dla osób niepełnosprawnych oraz bierze pod uwagę między innymi: ergonomię, ekologię, wytrzymałość materiałów, czystość powietrza, adekwatne oświetlenie i akustykę.
DEKORATOR WNĘTRZ (Decorator)
W przeciwieństwie do projektantów od dekoratorów wnętrz nie wymaga się formalnego wykształcenia czy licencji. A zatem każdy może praktykować dokoratorstwo. Dekoratorów zatrudnia się zwykle ze względu na ich poczucia smaku, a nie ze względu na ich wiedzę techniczną, znajomości kodów budowlanych czy ochrony środowiska. Dekorator nie skupia się na konstrukcji budynku, czy układzie przestrzeni, ale całkowicie na wyborze mebli, kolorów i akcesorii.
Chciałabym podkreślić, że mylenie projektanta wnętrz z dekoratorem jest bardzo krzywdzące dla tego pierwszego. Projektant wnętrz może być dekoratorem, dekorator wnętrz nie jest projektantem i nie ma prawa używać tytułu projektanta wnętrz, co prawnie jest regulowane w USA i Kanadzie przez ustawę tytularną (tzw. title act).
Podsumowując: przy zatrudnianiu specjalisty do wystroju wnętrz należy zwrócić uwagę na dwie rzeczy: certyfikacja i przynależność do organizacji zawodowych. Szczególnie jest to ważne, jeśli chodzi o aranżację wnętrz użytku publicznego. Poniższa ilustracja to streszczenie tego o czym piszę w artykule:
Tekst i zdjęcia: Anna Grochowska NCIDQ, IIDA, LEED AP ID+C
ANNALINE INTERIOR DESIGN LLC
annalineid.wix.com/annalineid
[email protected]
Anna Grochowska, NCIDQ, IIDA, LEED AP ID+C jest zarejestrowanym w Illinois projektantem wnętrz z ponad piętnastoletnim doświadczeniem. Jej firma projektuje zarówno wnętrza mieszkalne, jak i komercyjne. Anna jest aktywnym członkiem Międzynarodowego Stowarzyszenia Projektowania Wnętrz (IIDA). Ponadto posiada profesjonalny certyfikat Narodowej Rady Kwalifikacji Projektowania Wnętrz (NCIDQ). Jest też jednym z członków ogólnokrajowej komisji oceniającej formalne testy kandydatów na projektantów wnętrz w Ameryce Północnej. Anna ukończyła historię sztuki na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu oraz projektowanie wnętrz na Harrington Instytut of Interior Design w Chicago. Interesuje ją ekologiczne projektowanie wnętrz, dlatego uzyskała akredytacje US Green Building Council (LEED AP ID+C), dzięki czemu może pomóc klientom poprowadzić projekt poprzez skomplikowany proces certyfikacji LEED. Po kilku latach pracy jako menedżer i dyrektor projektów dla znanych firm w Chicago, Anna założyła swoje własne biuro projektanckie Annaline Interior Design, LLC.
