Żeby zdrowym być
Dorota Feluś
Zdrowe odżywianie może pomóc organizmowi w jego wysiłkach zmierzających do samouleczenia. Istnieją specyficzne produkty, które mogą zredukować ryzyko zapadnięcia na poważną chorobę. Zasada ta jest prawdziwa również, jeżeli chodzi o raka.
Cudowne nutraceutyki
Coraz częściej specjaliści w zakresie profilaktyki nowotworów podkreślają, że dieta ma ogromne znaczenie w zapobieganiu i rozwoju raka. Richard Beliveau, profesor biochemii z Uniwersytetu w Montrealu, który przez ponad 20 lat zajmował się badaniami nad biologią raka, dowiódł, że istnieją produkty żywnościowe o właściwościach antynowotworowych. Nazwał je nutraceutykami. Ich spożywanie znacznie zmniejsza szanse rozwoju raka, a jeśli rak już zaatakował, hamują jego rozwój. W wyniku badań prowadzonych przez sześć lat na kobietach chorych na raka piersi dowiedziono, że te panie, które jadły więcej jarzyn i owoców bogatych w karotenoidy (o zabarwieniu od żółtego po czerwone) żyły dłużej od tych, które nie zwracały uwagi na dietę. Dzieje się tak dlatego, że nutraceutyki: neutralizują substancje rakotwórcze w organizmie; wspomagają układ odpornościowy; blokują tworzenie się nowych naczyń krwionośnych, które odżywiają guza; zapobiegają stanom zapalnym sprzyjającym szybkim przemianom nowotworowym, blokują mechanizmy umożliwiające przenikanie komórek rakowych do otaczających je tkanek, a nawet wręcz wymuszają na komórkach nowotworowych samounicestwienie.
Do naturalnych związków blokujących rozwój komórek nowotworowych należą między innymi: antyoksydanty, resweratrol, sulforafan, kurkuma, likopen, tanina i izoflawony.
Co eliminować, a co zjadać
By w jak największym stopniu zminimalizować ryzyko zapadnięcia na raka należy:
• Unikać wielonienasyconych tłuszczów pochodzenia roślinnego, margaryny, roślinnego tłuszczu do pieczenia, wszystkich częściowo utwardzonych tłuszczy i wszystkich produktów, które mogą zawierać izomery trans kwasów tłuszczowych (produkty smażone w głębokim tłuszczu).
• Minimalizować, a nawet wręcz unikać spożywania produktów z dodatkiem cukru. Można za to dostarczać sobie przyjemności, sięgając, nawet codziennie, po jedną kostkę ciemnej, gorzkiej czekolady. Najlepiej, by zawartość kakao wynosiła powyżej 70%.
• Zwiększyć spożycie kwasów tłuszczowych omega-3 poprzez jedzenie tłustych ryb z zimnych wód, świeżo mielonego siemienia lnianego i orzechów włoskich.
• Zredukować spożycie produktów pochodzenia zwierzęcego, próbować zastąpić je białkiem pochodzenia roślinnego, np. produktami sojowymi. Fitoestrogeny zawarte w soi powstrzymują rozwój hormonozależnego raka piersi i raka prostaty. Najlepiej spożywać soję jako składnik diety bogatej w składniki antyrakowe, raczej unikać sojowych suplementów diety.
• Kiedy tylko jest to możliwe sięgać po produkty organiczne, nie zawierające hormonów.
• Jeść jak najwięcej świeżych owoców. Jagody, a zwłaszcza maliny i borówki, wiśnie i żurawiny potrafią zmuszać komórki rakowe do samounicestwienia.
• Jeść jak najwięcej warzyw. Najlepsze to kapusta biała i czerwona, brokuły, kalafior, Dowiedziono, że warzywa te chronią m.in. przed rakiem okrężnicy i piersi. Nie należy ich długo gotować, bo pod wpływem temperatury tracą dużo cennych związków przeciwrakowych. Najlepiej gotować krótko w małej ilości wody, dusić na oliwie lub podsmażyć w woku, czyli błyskawicznie (nie zdąża wtedy wydzielić się substancje szkodliwe). Innym czempionem, jeśli chodzi o działanie antynowotworowe, jest pomidor. Najlepiej spożywać go podduszonego lub obgotowanego z dodatkiem oliwy – dostarczy zdecydowanie więcej cennego likopenu niż pomidor surowy. Posiłki z sosem pomidorowym lub przecierem należy spożywać co najmniej dwa razy w tygodniu.
• Do warzyw należy dodawać oliwę, olej lniany lub masło ekologiczne.
• Poza sezonem można jeść owoce i warzywa mrożone lub suszone.
• Jeść często grzyby, takie jak: shiitake, maitake i oyster.
• Jak najczęściej sięgać po przyprawy ziołowe, typu: rozmaryn, mięta, tymianek, oregano, bazylia. Zawierają one kwasy tłuszczowe ograniczające wzrost wielu rodzajów guzów nowotworowych. Absolutnym mistrzem w ochronie przed zapadnięciem na raka jest kurkuma. Ten składnik szafranu (popularna przyprawa indyjska) wykazuje silne właściwości przeciwzapalne, co, jak potwierdziły badania laboratoryjne, ma hamujące działanie na wzrost komórek nowotworów okrężnicy, wątroby, żołądka i jajników. Kurkuma nalepiej wchłania się w jelitach, jeśli zmieszać ją z papryką i pieprzem w równych proporcjach. Silne związki przeciwrakowe ma także cynamon.
• Pić codziennie zieloną herbatę. Zawarte w niej polifenole spowalniają rozwój białaczki, hormonozależnego raka piersi, prostaty, nerki, skóry i jamy ustnej.