Królewskie sanie w Muzeum Polskim

Od soboty 26 lutego zwiedzający Muzeum Polskie w Ameryce mogą zobaczyć nowy eksponat, będący niezwykle cennym nabytkiem muzeum. 

Królewskie sanie, wycięte w 1703 roku z pnia brzozy jako gwiazdkowy prezent króla Stanisława Leszczyńskiego dla córki Marii, mają kształt monstrualnej ryby z otwartym pyskiem i ostrymi zębami.

Uroczystość odsłonięcia zabytkowych sań otworzyła prezes MPA Maria Cieśla i była sekretarz tej placówki Jenny Crissey, która omówiła w skrócie obecną sytuację muzeum, daleką od ponurego obrazu, jaki przedstawiają krążące pogłoski.

Powracając do tematu dnia, dwaj konserwatorzy, odpowiedzialni za doprowadzenie królewskich sań do obecnego stanu – Łukasz Bełda i Jerzy Łoś – podkreślając unikalność i historyczną wagę odrestaurowanego obiektu, mówili też o innych eksponatach chicagowskiego muzeum, nad którymi wcześniej pracowali.

Jak wyjaśnił menedżer Richard Kujawa, sanie zostały podarowane Muzeum Polskiemu przez John D. & Catherine T. MacArthur Foundation. Zanim trafiły do MPA, były wystawione w lobby hotelowym w Kalifornii. Ich historia – między początkiem XVIII wieku w Polsce a końcem XX stulecia w Ameryce – jest niewyjaśnioną na razie zagadką.

Sanie były w bardzo złej kondycji. Przeżarte przez korniki płozy groziły w każdej chwili załamaniem się pod ciężarem masywnego korpusu.

Przewiezione do specjalistycznej firmy, po zamrożeniu i zamknięciu w komorze gazowej, zostały oczyszczone z resztek owadów.

Konserwacja zaczęła się od usunięcia metalowych okuć płóz, wzmocnienia kruchej struktury i wypełnienia zdrowym drewnem zniszczonych fragmentów – między innymi lewej płetwy, pyska i zębów.

Ostatnim etapem było oczyszczenie i wypolerowanie sań, bez naruszania ich oryginalnej, pokrytej patyną powierzchni.

Nowy eksponat znajduje się w oszklonej gablocie przy wejściu do głównej sali muzeum.

Krystyna Cygielska,

na podstawie informacji z MPA