Małopolskie Muzeum Pożarnictwa powstało 4 maja 1953 roku z inicjatywy kpt. Zbigniewa Konrada Gęsikowskiego. Od prawie pół wieku prowadzi je Ochotnicza Straż Pożarna w Alwerni. Fenomenem jest fakt, że istnieje dzięki grupie pasjonatów, którzy gromadzą zbiory, konserwują unikalne zabytki techniki, starają się im zapewnić odpowiednie warunki przechowywania. Najcenniejszą częścią zbiorów jest licząca się w skali europejskiej kolekcja dawnych pojazdów strażackich. Na szczególną uwagę zasługuje konserwacja tych unikalnych zabytków prowadzona własnymi siłami i społecznie przez strażaków z Alwerni. Ich wysiłek został doceniony przyznaną w 1999 roku doroczną nagrodą Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego „Sybilla” za dokonania w dziedzinie konserwacji unikalnego samochodu strażackiego Mercedes z 1926 roku. Jest to bodajże najcenniejszy i najlepiej zachowany zabytek tego typu w Polsce.
Muzeum to jest najstarszym tego typu muzeum w Polsce z unikalną, kolekcją składającą się z: strażackich wozów konnych i samochodów pożarniczych, zbioru medali, odznaczeń, pamiątkowych plakietek i fotografii, a także związanych tematycznie z działalnością straży pożarnej, zbiorów filuministycznych i filatelistycznych oraz licznych dokumentów i publikacji. Znajduje się tutaj już ponad 1800 eksponatów. Muzeum jest dziedzictwem kulturowym przedstawiającym stuletnią historię i dorobek straży pożarnych w Polsce.
Na początku 2020 roku władze województwa, gminy Alwernia oraz tamtejszej OSP podpisały list intencyjny zakładający włączenie zbiorów Małopolskiego Muzeum Pożarnictwa, jako oddziału, w strukturę istniejącej instytucji kultury województwa małopolskiego Muzeum Nadwiślański Park Etnograficzny w Wygiełzowie i Zamek Lipowiec.
W dniu 10.01.2022 r. w dworze z Drogini, na terenie Muzeum Nadwiślański Park Etnograficzny w Wygiełzowie odbyło się uroczyste uroczyste podpisanie umowy na wykonanie robót budowlanych w formule „zaprojektuj i wybuduj” dla zadania pn. Małopolskie Muzeum Pożarnictwa w Alwerni – budowa nowego oddziału Muzeum Nadwiślański Park Etnograficzny w Wygiełzowie i Zamek Lipowiec.
28.01.2022 r. na terenie Muzeum Pożarnictwa w Alwerni nastąpiło podpisanie umowy na przejęcie zbiorów przez Muzeum Nadwiślański Park Etnograficzny w Wygiełzowie i Zamek Lipowiec wraz z przejęciem zbiorów nastąpiła ich inwentaryzacja i digitalizacja.
Jesienią 2023 roku będzie gotowa nowa siedziba Małopolskiego Muzeum Pożarnictwa w Alwerni. Nowa siedziba Muzeum Pożarnictwa umożliwi odpowiednie wyeksponowanie istniejącej kolekcji Małopolskiego Muzeum Pożarnictwa oraz stworzenie właściwych warunków dla zabezpieczenia jego zbiorów. Kadra Muzeum zyska zaplecze do prowadzenia dynamicznej działalności programowej, w tym edukacyjnej ukierunkowanej na tematyczny profil tej placówki.
Więcej informacji na temat muzeum na stronie https://mnpe.pl/
