Na naszych oczach znikają reszty legendy Billa Cosby’ego. Kariera sędziwego komika, który pozował na moralnego przewodnika po tym co dobre i słuszne w rodzinie, wychowaniu dzieci, czy w szkole, legła praktycznie w gruzach. Podobnie jak budowany za życia pomnik self-made mana, który dorobił się milionów dzięki własnemu talentowi.
Cosby, który zaczynał w show biznesie jako stand-uper, znany jest głównie z roli doktora Cliffa Huxtable’a, w którego wcielał się w latach 80. i 90. w serialu „Bill Cosby Show”. Dwukrotnie został za to nagrodzony Złotym Globem dla najlepszego aktora w serialu komediowym lub musicalu. Pojawił się także w wielu filmach fabularnych.
O wysuwanych pod jego adresem oskarżeniach o seksualne wykorzystywanie kobiet słyszymy od 10 lat. Do tej pory jednak aktor konsekwentnie milczał, powierzając załatwianie spraw prawnikom. Bomba wybuchła kilka dni temu, po ujawnieniu dokumentów sądowych z 2005 na temat leków, jakie dostały się w ręce Cosby’ego i być może wykorzystywanych do odurzania kobiet przed ich zgwałceniem.
Ale poważne kłopoty aktora zaczęły się już jesienią ubiegłego roku, kiedy został pozwany przez Judith Huth o molestowanie seksualne, do którego miało dojść w roku 1974, gdy miała 15 lat. To wówczas zaczęły się od niego odsuwać stacje telewizyjne.
Ostatnie rewelacje o lekach pochodzą jednak z dokumentów cywilnego procesu wytoczonego Cosby’emu w 2005 roku przez Andreę Constand. Sprawa zakończyła się ugodą, Cosby wypłacił najprawdopodobniej odszkodowanie, a materiały procesowe utajniono. Do przedstawienia kryminalnych zarzutów jednak nie doszło, z “braku wystarczających materiałów dowodowych”. Jedną z głównych przeszkód miał być fakt, że Constand zgłosiła się na policję dopiero po roku od rzekomego gwałtu. Trzeba też pamiętać, że Cosby co prawda przyznał się do zdobycia siedmiu recept na środki znieczulająco-odurzające, ale nigdy do tego, że podał je jakiejkolwiek kobiecie.
Dokumenty z 2005 roku ujawnili dziennikarze Associated Press, bo sędzia federalny Eduardo C. Robreno uznał, że Cosby jest osobą publiczną, a do tego wypowiadającą się w kwestiach moralnych. Nie można się dziwić, że prawnicy aktora ostro przeciwko tej decyzji protestowali.
Sprawa Constand, menedżerki drużyny koszykówki Temple University, uczelni, na której studiował – dzięki stypendium sportowemu – także i Cosby, okazała się wierzchołkiem góry lodowej. Już sam pozew poparło anonimowo kilkanaście kobiet. Dziś mówi się o co najmniej 25, ale oskarżyciele Cosby’ego doliczyli się nawet 48. Scenariusz był zazwyczaj podobny. Kobiety opowiadały o środku podawanym w winie, który miał pomagać na grypę, czy bóle menstruacyjne. Czuły się po nim otumanione i senne. Potem najczęściej budziły się bez ubrania, z bólem i śladami gwałtu. Teraz do opinii publicznej przedostała się wiadomość, że Cosby świadomie w tym celu wchodził w posiadanie usypiającego specyfiku Quaaludes, który mógł podawać swoim przyszłym ofiarom. W związku z tym policja w Los Angeles rozpoczęła śledztwo przynajmniej w jednej sprawie kryminalnej – poinformowało radio NPR.
[blockquote style=”4″]Kobiety opowiadały o środku podawanym w winie, który miał pomagać na grypę, czy bóle menstruacyjne. Czuły się po nim otumanione i senne. Potem najczęściej budziły się bez ubrania, z bólem i śladami gwałtu[/blockquote]
W większości starych przypadków Bill Cosby nie usłyszy już zarzutów prokuratorskich. Przestępstwa te uległy bowiem przedawnieniu – w różnym terminie w zależności od czasu popełnienia czynu i prawodawstwa obowiązującego w danym stanie. Dotyczy to przede wszystkim przypadków domniemanych gwałtów z lat 60., 70. i 80 ubiegłego stulecia. Co nie znaczy, że nie poniesie żadnych konsekwencji. Na przykład Cloe Goins oskarża aktora o napaść na tle seksualnym w 2008 roku, co zgłosiła w tym roku policji w Los Angeles. Jej adwokat twierdzi, że będzie ona pierwszą osobą oskarżającą Cosby’ego, która mieści się w ustawowym terminie – zarówno w postępowaniu karnym, jak i cywilnym. Do gwałtu miało dojść w Playboy Mansion. “Podano jej narkotyki i nie wie co się z nią działo. Straciła świadomość i kiedy się ocknęła, była zupełnie naga, a pan Cosby leżał na niej” – oskarża adwokat Goins, Spencer Kuvin. Do tej pory jednak stanowa prokurator nie wniosła formalnego oskarżenia, a 77-letni aktor kategorycznie zaprzecza przez adwokatów stawianym mu zarzutom. Oskarżenia kryminalnego pewnie nie będzie, bo jak po siedmiu latach znaleźć mocne dowody na potwierdzenie słów Kuvin.
Eksperci prawni uważają jednak, że Cosby’emu może nadal grozić lawina pozwów cywilnych. W odróżnieniu od procesów kryminalnych, gdzie ciężar przedstawienia niezbitych dowodów rzeczowych ciąży na prokuratorze, w postępowaniu cywilnym poprzeczka zawieszona jest dużo niżej. W przypadku werdyktu przychylnego stronie oskarżającej aktor nie poszedłby co prawda do więzienia, ale musiałby wypłacić zasądzone odszkodowanie.
Są też kobiety, dla których samo przyznanie się Cosby’ego do posiadania leków i cywilny ostracyzm jakiego zaczął doświadczać, są już wystarczającym zadośćuczynieniem. Joan Trashis, która, jak większość ofiar, długo milczała, powiedziała telewizji CNN, że czuje ulgę, gdy prawda wyszła na jaw. “Trzymałam wszystko w tajemnicy, ponieważ obawiałam się wpływów Cosby’ego. A kiedy kobiety zaczęły mówić, a było ich naprawdę dużo, zarzucono nam kłamstwo”. “Prawda nie ulega przedawnieniu” – podsumowała z kolei najnowsze rewelacje modelka i aktorka Beverly Johnson, która twierdzi, że Cosby odurzył ją i zgwałcił jeszcze w latach 80.
“Nareszcie zostaniemy wysłuchane. To dopiero początek” – uważa Barbara Bowman – jedna z pierwszych kobiet, która miała odwagę oskarżyć Cosby’ego ujawniając swoje nazwisko.
Domniemane ofiary mówią głośno, że ostracyzm jakiego doświadcza na starość gwiazdor jest poważną karą. Cosby znika z obiegu publicznego. Telewizja NBC zrezygnowała jeszcze w ubiegłym roku z produkcji nowego sitcomu z udziałem komika, którego emisja miała rozpocząć się kilka miesięcy temu. Kanał TV Land odwołał powtórki „The Cosby Show”, a Netflix zrezygnował z udostępnienia jego kolejnego stand-upu. We wtorek z parku Disneya w Los Angeles usunięto wykonany z brązu pomnik aktora. Domagała się tego od wielu miesięcy Brittany Gavrilova, ciotka jednej z domniemanych ofiar.
Z drugiej jednak strony w obronie Cosby’ego stanęła między innymi aktorka Whoopie Goldberg, która głośno przypomniała o obowiązującej w amerykańskim prawodawstwie zasadzie domniemanej niewinności. Komik nie przestaje też jeździć po kraju i dawać występy jako stand-uper. Z frekwencją nie ma żadnych problemów. Jeśli jednak ruszy lawina pozwów Cosby będzie musiał zamienić te występy na spotkania ze swoimi domniemanymi ofiarami. Na salach sądowych.
Jolanta Telega
