USA zwróciły się w czwartek do rządu Kanady o użycie pozostających w jego gestii możliwości prawnych do zakończenia protestów i odblokowania granicy okupowanej przez protestujących. Zaś sąd w Ontario zablokował kolejne wypłaty dla uczestników protestów.
W czwartek administracja prezydenta USA Joe Bidena zwróciła się do premiera Kanady Justina Trudeau o użycie uprawnień rządu federalnego do zakończenia blokad na granicy – poinformowała agencja Associated Press. Sekretarz Homeland Security Alejandro Mayorkas i sekretarz transportu Pete Buttigieg rozmawiali ze swoimi kanadyjskimi odpowiednikami, zwracając się o doprowadzenie do zakończenia protestów. Według publicznego nadawcy CBC, Stany Zjednoczone zaoferowały Kanadzie pomoc. Jak informowała AP, w USA władze przygotowują się na ewentualność pojawienia się podobnych protestów jak w Kanadzie.
Dotychczas rząd Kanady utrzymywał, że uprawnienia do reagowania na protesty mają władze miejskie, policja i rządy prowincji. W środę Trudeau i ministrowie jego rządu wielokrotnie wskazywali na problemy gospodarcze, do których doprowadzili protestujący blokując przejścia graniczne.
Protesty i blokady w ramach tzw. Konwoju wolności rozpoczęły się w stolicy Kanady Ottawie, dwa tygodnie temu. Do wystąpień doszło też w miniony weekend m.in. w Toronto, Quebec City i Vancouver. Uczestnicy protestują przeciw obowiązkowi szczepień dla kierowców zawodowych przekraczających granicę z USA, wprowadzonemu przez rząd Kanady oraz przez USA, a także przeciwko innym obostrzeniom związanym z Covid-19 wprowadzonym przez władze kanadyjskich prowincji. Według danych firm sektora transportowego ok. 90 proc. kanadyjskich kierowców zawodowych jest zaszczepionych.
Blokada Ottawy cały czas trwa, choć policja informowała w czwartek, że część kierowców dała się przekonać do opuszczenia miasta. Coraz większym problemem są trzy blokady na przejściach granicznych między Kanadą a USA, ponieważ zahamowały one przepływ towarów, w tym żywności, a także części i podzespołów do produkcji samochodów. W piątek sąd w Ontario rozpatrzy wniosek miasta Windsor oraz firm samochodowych o wydanie nakazu odblokowania Ambassador Bridge, mostu łączącego kanadyjski Windsor z Detroit. Most jest jednym z najważniejszych przejść granicznych między USA i Kanada. Ma kluczowe znaczenie dla kanadyjskiej gospodarki. Niektórzy producenci samochodów w Kanadzie musieli zatrzymać linie montażowe – twierdzą kanadyjskie media.
Również w czwartek prokurator generalny Ontario zwrócił się do sądu, by zakazał wypłat przekazywanych na rzecz „Freedom Convoy 2022” oraz „Adopt-a-Trucker” i sąd przychylił się do tego wniosku – czytamy w komunikacie biura prasowego premiera Ontario Douga Forda. Decyzja dotyczy portalu crowdfundignowego GiveSendGo, na którym organizatorzy protestów zbierali pieniądze po zablokowaniu w miniony piątek wypłat przez GoFundMe. Przez GiveSendGo zebrano, jak podawały kanadyjskie media, 8,2 mln dolarów amerykańskich.
Portal GoFundMe, przez który organizatorzy „Freedom Convoy” zbierali początkowo pieniądze, poinformował w ub. tygodniu o wstrzymaniu wypłat ze względu na dostarczenie przez policję dowodów, że „początkowo pokojowa demonstracja przerodziła się w okupację”. Z zebranych 10 mln CAD GoFundMe wypłaciło 1 mln CAD, pozostałe pieniędze zwraca nadawcom. Z informacji podanych przez publiczną telewizję CBC wynika, że wiele wpłat było zagranicznych.
W październiku 1970 r., podczas tzw. October Crisis, ojciec obecnego premiera, Pierre Trudeau, użył wojska, by przerwać działania separatystów z FLQ, którzy dopuszczali się aktów terroru. Wówczas jedyny raz w czasie pokoju rząd Kanady skorzystał z War Measures Act, ustawy z 1914 r. o działaniach podczas wojny.
Ustawa ta została zastąpiona w 1988 r. przez tzw. Emergencies Act – ustawę o sytuacjach wyjątkowych. Rząd nie może dla ich uregulowania podejmować działań na własną rękę, a wszelkie kroki rządu podlegają konsultacjom z prowincjami i ocenie parlamentu. Jednak w mediach społecznościowych wskazywano w czwartek wieczorem przepisy, do których mógłby odwołać się rząd federalny. Jeden z przepisów Emergencies Act odnosi się do szczególnych przypadków, gdy problem dotyczy więcej niż jednej prowincji, a konsultacji nie da się przeprowadzić bez zagrożenia dla skuteczności działań.
Z Toronto Anna Lach(PAP)
