Masakra i chaos – takimi słowami policjantka Caroline Edwards opisała w czwartek szturm zwolenników Donalda Trumpa na Kapitol 6 stycznia 2021 roku podczas pierwszego z serii przesłuchań przed badającą sprawę ataku komisją Izby Reprezentantów.
Demokratyczny przewodniczący komisji Bennie Thompson i republikańska wiceprzewodnicząca Liz Cheney przesłuchiwali także brytyjskiego dokumentalistę Nicka Questeda, który filmował szturm skrajnie prawicowej grupy paramilitarnej Proud Boys na Kapitol. Pokazywano nagrania z zeznań czołowych przedstawicieli administracji i rodziny byłego prezydenta oraz materiały wideo z zamieszek.
W trakcie przesłuchania, transmitowanych przez większość głównych amerykańskich stacji telewizyjnych, Caroline Edwards, która 6 stycznia była wśród funkcjonariuszy chroniących Kapitol przed nacierającym tłumem, nazwała atak „masakrą, sceną jak z wojny i chaosem”. Podczas szturmu została kilkakrotnie ranna, doznając m.in. poparzeń od rozpylonych przez uczestników zamieszek środków chemicznych, dostała też wstrząśnienia mózgu i straciła przytomność.
“Nie mogłam uwierzyć własnym oczom. Na ziemi leżeli policjanci, krwawili, wymiotowali. (…) Ślizgałam się we krwi ludzi. W najśmielszych snach nie sądziłam, że jako policjantka, jako funkcjonariuszka organów ścigania, znajdę się w środku bitwy. Jestem wyszkolona do zatrzymania kilku osób i radzenia sobie z tłumem, ale nie jestem wyszkolona do walki. A tego dnia były to godziny walki wręcz” – opowiadała.
Quested, który udostępnił komisji swój materiał filmowy, po wyborach prezydenckich w USA w 2020 roku filmował członków grupy Proud Boys, popierającej Trumpa. Opowiadał m.in. o wywiadach z szefem grupy Enrique Tarrio, oskarżonym o spisek w związku z zamieszkami, a także ze Stewartem Rhodesem, przywódcą antyrządowej milicji Oath Keepers.
“Udokumentowałem, jak tłum zmieniał się z protestujących w buntowników i powstańców. Zaskoczyła mnie wielkość grupy, jej gniew i wulgarność” – mówił w odniesieniu do Proud Boys.
Śledczy komisji Marcus Childress w nagraniu wideo tłumaczył, w jaki sposób Proud Boys zaplanowali i skoordynowali atak na Kapitol w odpowiedzi na wezwanie Trumpa po kontestowanej przez niego porażce w wyborach prezydenckich.
Było to pierwsze z sześciu zaplanowanych publicznych posiedzeń komisji, które w zamierzeniu demokratycznych ustawodawców mają dowieść, że były prezydent był w centrum “skoordynowanych, wieloetapowych działań mających na celu obalenie wyników wyborów w 2020 roku”.
Szef komisji Bennie Thompson ostrzegał, że amerykańska demokracja jest zagrożona.
“Spisek mający na celu udaremnienie woli narodu jeszcze się nie skończył. (…) Są w tym kraju osoby, które pragną władzy, ale nie lubią ani nie szanują tego, co czyni Amerykę wielką: oddania konstytucji, wierności rządom prawa, naszej wspólnej drogi do zbudowania doskonalszej unii” – ocenił.
Cheney podkreśliła, że po raz pierwszy w historii USA prezydent nie przekazał władzy w pokojowy sposób. “(Jako ówczesny urzędujący – PAP) prezydent Trump zaapelował do tłumu, zebrał go i rozpalił płomień tego ataku” – przekonywała.
Z Nowego Jorku Andrzej Dobrowolski (PAP)
