Słynni skazańcy, trafiający na wyspę koło San Francisco są niewątpliwie jednym z najważniejszych elementów „legendy Alcatraz”. Do więzienia o zaostrzonym rygorze trafiali przestępcy o bardzo bogatej kryminalnej kartotece. W złotych czasach mafii, gangów i spektakularnych napadów na banki, na „The Rock” spotykały się prawdziwe „sławy” lat trzydziestych.
Jednym z pierwszych, których życiowym przystankiem okazało się Alcatraz, był chicagowski mafioso, Al Capone. Przeniesiony z więzienia w Atlancie najsłynniejszy gangster tamtych dni, na wyspie nie miał łatwego życia. W odróżnieniu od zakładu w Atlancie, gdzie to on dyktował warunki nie tylko współwięźniom ale i strażnikom, w Alcatraz potraktowano go jak pospolitego przestępcę, jednego z wielu, a nie znanego i wpływowego bosa mafii. Al. Capone nie mógł liczyć na więzienne przywileje, takie jak chociażby częste widzenia. Wcześniej, jeszcze dzięki stałemu dopływowi gotówki, przekupywał wszystkich i rządził zza krat. W Alcatraz już pierwszego dnia po dotarciu na wyspę próbował robić to samo. Jednak naczelnik więzienia nie miał w zwyczaju układać się z więźniami. Na dodatek początkowo nawet go nie rozpoznał.
Capone za kratami szybko dorobił się wielu wrogów, głównie z powodu wywyższania się i nie dostosowywania do więziennej hierarchii. Legendarny Al był więc zwykłym rezydentem Alcatraz. Wykonywał różne pracę, w tym – jak głosi legenda – czyścił toalety, co musiało być dla niego wyjątkowo upokarzające. W ostatnich latach swego cztero i pół letniego pobytu w Alcatraz Capone dotkliwie odczuwał skutki kiły, którą zaraził się w młodości. Przeszedł też załamanie nerwowe. Jakkolwiek okrutnie to brzmi, w jego przypadku bezwzględny system penitencjarny zdał egzamin. W połączeniu z ciężką chorobą nie pozwolił mu na nowo rozwinąć skrzydeł w przestępczym świecie.
Inny ciekawy przypadek to George „Machine Gun” Kelly. Na początku lat trzydziestych nazwany wrogiem publicznym nr 1., gangster i porywacz. Wielu przestępstw, w tym najsłynniejszego porwania barona paliwowego, dokonał wraz z towarzyszką życia – Katherine. Pańswto Kelly często określani byli przez to jako pierwowzór kultowej pary Bonnie i Clyde. Zostali schwytani we wrześniu 1933 roku przez FBI, a Kelly trafił do Alcatraz już pierwszym transportem. W więzieniu przeszedł przemianę duchową. Podobno czuł żal z powodu swoich dawnych czynów. Pisał listy do osób, które skrzywdził. Służył też do mszy świętej, jako ministrant. Słynął z elegancji a u naczelnika miał dobrą opinię. Mimo to wciąż lubił chwalić się współwięźniom ze swoich dokonań, snując przy tym często nie prawdziwe i irytujące ich historię. Na motywach z jego życia oparty jest film Machine Gun Kelly z 1958 roku.
Warto wspomnieć też o Alvinie Francisie Karpowiczu, synu imigrantów z Litwy, ostatnim wrogu publicznym numer jeden. Zanim zdążył zapracować sobie na ten „zaszczytny” tytuł od najmłodszych lat zdobywał kolejne szczeble w gangsterskiej hierarchii. Napady i kradzieże były dla „Creepy Karpisa” jak był nazywany, codziennością. W końcu poznał członków słynnej grupy przestępczej rodziny Barkerów. Wraz z nimi prowadził działalność opartą na porwaniach dla okupu. Osobiste zaangażowanie szefa FBI Johna Edgara Hoovera, któremu Karpis groził śmiercią, doprowadziło do aresztowania przestępcy w maju 1936 roku. Skazany na dożywocie trzy miesiące później trafił do Alcatraz gdzie spędził najwięcej czasu ze wszystkich osadzonych – 26 lat. Wykonywał niemal wszystkie więzienne obowiązki; przeczytał prawie wszystkie dostępne na wyspie książki. Przy tym narzekał też na niski standard życia na Alcatraz. Po zamknięciu więzienia Karpowicz trafił do McNeil Island Penitentiary gdzie zdążył spotkać Charlesa Mansona. Zwolniony w 1969 roku, na wolności spisywał wspomnienia z burzliwej przeszłości. Przeprowadził się do Hiszpanii i tam zmarł w niejasnych okolicznościach, po przedawkowaniu środków nasennych.
Jednak na historię największego „celebryty” Alcatraz przyjdzie jeszcze pora…
Maciej Głaczyński
Zobacz także: Przetrwać Alcatraz: życie za kratami, odc.1
