W dniu 27 września 2010, w dniu 71. rocznicy powstania Polskiego Państwa Podziemnego wkrótce po wybuchu drugiej wojny światowej, odbyła się miła uroczystość przekazania przez Fundację Armii Krajowej w Stanach Zjednoczonych daru $30,000 koniecznego do założenia wieczystego Funduszu Stypendialnego dla studentów działu „Polish Studies” na Loyola University Chicago. Ponadto Fundacja przekazała $1,000, aby umożliwić wręczenie pierwszego stypendium już w obecnym roku akademickim.
Uroczystość została zorganizowana przez dr Bożenę Nowicką McLees, dyrektora „Polish Studies” na tym uniwersytecie i odbyła się w Piper Hall na terenie Lake Shore Campus. Wzięli udział dr Frank Fennel, dziekan College of Arts and Sciences, którego częścią jest wydział historii i Polish Studies, dr Timothy Gilfoile, profesor Katedry Historii uniwersytetu Loyola w Chicago i konsul Robert Rusiecki, zastępca Konsula Generalnego RP w Chicago. Obecni byli także dr Tadeusz Karamański, profesor Historii Uniwersytetu Loyola i dr John Kulczycki, profesor emeritus Historii Uniwersytetu Illinois w Chicago.
Dr Kulczycki zainicjował założenie wieczystego Funduszu Stypendialnego dla studentów Historii Polski na UIC. Fundusz został założony przez Fundację AK w roku 1997 pod nazwą „Polish Resistance (AK) Foundation Endowed Scholarship”. Wielu studentów skorzystało z tego funduszu, między nimi dr Marek Suszko.
Na spotkaniu w Piper Hall była też spora grupa studentów Polish Studies Uniwersytetu Loyola, wśród nich Justyna Niźnik, prezes Stowarzyszenia Studentów Polskich, Marysia Szpindor, członek zarządu i Barbara Zachariewska, która napisała rozprawę na 20 stron na temat Polskiego Państwa Podziemnego.
Była też p. Lucyna Migała, która założyła i prowadzi znany zespół Lira Ensemble, Artists In Residence na Uniwersytecie Loyola Chicago. Zespół poparł fundusz stypendialny przez świetny koncert piosenek akowskich na bankiecie z okazji 70. rocznicy Polskiego Państwa Podziemnego.
Fundację AK reprezentowali Wiesław Chodorowski, prezes, Maria Tumiłowicz, wiceprezes, Albina Wojtkowski, sekretarz, Iwona Rzeczkowski, skarbnik, Idalia Błaszczyk, inicjator i organizator dwóch bardzo udanych radiotonów na fundusz stypendialny, oraz dr Adam Roszel, profesor emeritus Wydziału Medycznego Loyola University Chicago. dr Roszel jest obecnie odpowiedzialny za program Fundacji zaopatrzenia bibliotek uniwersyteckich i miasta Chicago książkami w języku angielskim o wkładzie Polski do zwycięstwa państw sprzymieżonych w drugiej wojnie światowej.
Byli również Alex Chmielowski, prezes Związku Sybiraków i państwo Wajdeman, którzy reprezentowali Koło SPK # 15. Koło AK reprezentowali Tadeusz Gubała – wiceprezes zarządu Okręgu USA i Zbigniew Krzyżewski – Skarbnik Oddziału Chicago i Okręgu USA.
Program otworzyła dr Bożena Nowicka McLees witając przybyłych. Następnie przypomniała cel spotkania i podkreśliła ważność funduszu stypendialnego dla studentów Polish Studies oraz przedstawiła program i mówców.
Wiesław Chodorowski powiedział o misji i zadaniach Fundacji Armii Krajowej w Stanach Zjednoczonych oraz podziękował wszystkim. co poparli fundusz stypendialny.
Fundacja Armii Krajowej jest organizacją edukacyjną i charytatywną. Została powołana w Stanach Zjednoczonych w styczniu 1984 r. przez weteranów Armii Krajowej.
Misją Fundacji jest utrwalenie i propagowanie prawdziwej historii Polskiego Państwa Podziemnego z okresu drugiej wojny światowej oraz przekazanie młodszym pokoleniom ideałów, w imię których walczyli żołnierze AK: wolność i niepodległość, solidarność i ofiarność.
Po drugie, Fundacja pomaga inwalidom i chorym weteranom Polskiego Państwa Podziemnego, szczególnie tym co żyją w trudnych warunkach w Polsce, na Białorusi, Ukrainie i Litwie.
Dr Marek Suszko przedstawił bardzo interesująco historię, organizację i działalność Polskiego Państwa Podziemnego. Państwo to było fenomenem, który istniał tylko w okupowanej Polsce. Miało prawie wszystkie struktury normalnego rządu, jak departamenty oświaty, sprawiedliwości, pomocy Żydom (Żegota), pomocy społecznej i Armię Krajową oraz podziemny parlament, Radę Jedności Narodowej, do której weszły wszystkie ugrupowania polityczne oprócz komunistów. Wywiad AK był najlepszym w całej Europie.
Dr Timothy Gilfoyle podkreślił, że zadaniem historyków jest przechowanie pamięci ważnych wydarzeń i upowszechnienie ich. To stypendium Fundacji AK spowoduje, że wiedza o wkładzie Polski do zwycięstwa sprzymierzonych w drugiej wojnie światowej nigdy nie zaginie i że nie wolno o tym zapominać.
Następnie prezes Fundacji Wiesław Chodorowski wręczył dr Gilfoyle czek na $31,000 na wieczysty fundusz stypendialny i na stypendium w obecnym roku akademickim. Dr Gilfoyle podziękował Fundacji Armii Krajowej i wszystkim darczyńcom za ten hojny dar.
Nowo przybyły z Londynu konsul Robert Rusiecki, który jest teraz zastępcą Konsula Generalnego RP w Chicago, wzywał do zbliżenia z Polską, specjalnie w dziedzinach kultury i nauki.
Dr Frank Fennel, dziekan College of Arts and Sciences, który obejmuje wydziały Historii i Polskich Studiów, podkreślił, że Loyola University Chicago traktuje nauczanie polskiej literatury i historii bardzo poważnie. Dr Fennel jest bardzo dumny, że wiele setek osób polskiego pochodzenia studiuje na tym uniwersytecie. Słowa dr Fennel stały się wzniosłym zakończeniem oficjalnej części spotkania.
Wiesław T. Chodorowski
Zdjęcia: Tadeusz Gubała
