Tygodnik Time przedstawił właśnie najnowszą listę dwudziestu najbardziej wpływowych osób w historii Stanów Zjednoczonych. Ranking jest częścią najnowszej książki „100 najbardziej wpływowych ludzi wszechczasów”. Prezentuje ona sylwetki największych odkrywców, wizjonerów, przywódców religijnych, wodzów, twórców kultury…
W setce tych, którzy mieli wpływ na ludzkość jest dwudziestu Amerykanów. Mamy więc na liście Time fizyka Alberta Einsteina, Alexandra Bella, wynalazcę telefonu, Thomasa Edisona, który opatentował kilka tysięcy przedmiotów używanych do dziś. Na liście są też bracia Wright, konstruktorzy pierwszego samolotu czy najsłynniejszy przedstawiciel przemysłu samochodowego, Henry Ford. Obok ogólnie rozpoznawalnych nazwisk są także mniej wypromowani, jak na przykład pierwsi odkrywcy Zachodu: kapitan Meriwether Lewis i porucznik William Clark wraz z Indianką Sacagawea.
Do przedstawicieli drugiej połowy XX wieku należą – genetyk James Watson (opracował model budowy przestrzennej podwójnej helisy DNA ) i Steve Jobs, zmarły w ubiegłym roku założyciel firmy Apple. Time wyróżnił także liderów ruchów społecznych: Martina Luthera Kinga, Margaret Sanger i wodza Indian Siedzącego Byka. Oprócz nich w dwudziestce znalazło się też miejsce dla wybitnych przedstawicieli świata kultury i sportu. Trębacza i wokalisty jazzowego Louisa Armstronga oraz pięściarskiego czempiona wagi ciężkiej Muhammada Alego. Naszą uwagę zatrzymały dwie panie, które znalazły się na liście.
Indianka Sacajawea i była jedną z nielicznych kobiet odgrywających aktywną rolę w okresie wczesnej eksploracji Ameryki Północnej. Dzięki jej umiejętnościom jako przewodniczki i tłumaczki ekspedycja Lewisa i Clarka w sposób pokojowy pokonała obszary zamieszkiwane przez ponad pięćdziesiąt różnych plemion indiańskich.
Sacajawea jest obecna we współczesnej kulturze amerykańskiej. Jej postać pojawia się między innymi w amerykańskiej komedii fantastycznej „Noc w muzeum”.
Ekspedycja, którą znamy pod nazwiskami dwóch śmiałków przewodzących podróży z Pittsburgha w górę rzeki Ohio była czymś niespotykanym w ówczesnym świecie. Wyprawa Lewisa i Clarka dostarczyła potężnej wiedzy na rozliczne tematy. To dzięki Sacagewae z plemienia Szoszonów udało się nanieść na mapę bieg rzeki Missouri, skatalogować nowe gatunki zwierząt i roślin. Przede wszystkim jednak moment ten był przełomem w kwestii otwarcia terenów zachodnich na osiedlanie się tam mieszkańców Stanów Zjednoczonych.
Druga z pań to Margaret Sanger. W swoim życiu ta amerykańska aktywistka toczyła ciężkie batalie o prawa kobiet. Jako pielęgniarka zgłębiała wszelkie bolączki trapiące płeć żeńską w tamtych czasach. Szybko zaangażowała się politycznie i rozpoczęła działania na rzecz seksualnego wyzwolenia kobiet. W New York Call prowadziła kontrowersyjną rubrykę „Co każda dziewczyna powinna wiedzieć”. Później już we własnej gazecie The Rebel pisała artykuły na tematy pomijane w głównym nurcie dyskursu publicznego, Zajmowała się min. kwestiami związanymi z seksualności kobiety, krytyką małżeństwa, kościoła, aborcją. W 1914 roku została aresztowana za rozpowszechnianie nieprzyzwoitych treści. Była gorącą zwolenniczką radykalnych form kontroli urodzin, popierała idee eugeniki i rasizmu.
Aż trudno uwierzyć, że tylko dwoma paniami mogą się pochwalić Amerykanie wśród tych, którzy mieli najwięszy wpływ na ludzkość.
Maciej Głaczyński
