Profesor Dominik Pacyga opowiada historię chicagowskiej Polonii. Poznaj fascynujących ludzi, niezwykłe miejsca i wydarzenia związane z polskim Chicago. Co tydzień nowy odcinek – w poniedziałek jako podcast w radiu WPNA 103.1 FM, a w piątek – w weekendowym wydaniu „Dziennika Związkowego”.
Stanley Kunz urodził się 26 września 1864 roku w mieście Nanticoke, stanie Pensylwania. On i jego rodzina mieszkali w dzielnicy górników wydobywających antracyt w pobliskiej kopalni.
Do Chicago przeprowadził się wraz z rodzicami, gdy skończył dwa lata. Po ukończeniu szkoły publicznej trafił do prowadzonego przez jezuitów liceum im. św. Ignacego. Uczęszczał również do Metropolitan Business College.
W wieku 24 lat zaangażował się w politykę. Od 1888 do 1890 należał do Zgromadzenia Stanowego, a w latach 1902-1906 do Senatu Stanu Illinois. Był tam pierwszym Amerykaninem polskiego pochodzenia.
Wkrótce stał się politycznym przywódcą Polonii chicagowskiej. Był reprezentantem 16. okręgu miasta Chicago – obszaru Stanisławowa i Trójcowa – od 1898 do 1921. W latach 1891-1925 służył w Komitecie Centralnym Partii Demokratycznej hrabstwa Cook.
[spacer color=”000000″ icon=”fa-music” style=”2″]
POSŁUCHAJ podkastu „Polish Chicago” Radia WPNA 103.1 FM
[spacer color=”000000″ icon=”fa-music” style=”2″]
„Stanley Łomot” i „Polak Groźny”
Waleczny charakter Kunza powszechnie kojarzono. Anglojęzyczna prasa Chicago nieraz nadawała mu niewybredne przydomki – między innymi „Stanley Łomot” albo „Polak Groźny”. Dążąca do reform Liga Miejskich Wyborców nazwała go „człowiekiem siły, która zwykle służy nikczemnym celom”.
Jednak prasa Polonii często popierała Kunza. Zapewnił on wielu imigrantom pracę i niestrudzenie wspierał społeczność polską. To głównie z tego powodu osiągnął sukces polityczny jako reprezentant mniejszości na nieraz brutalnej scenie politycznej Chicago.
Stanley’a Kunza uważano za obrońcę Polonii – w szczególności obszaru Stanisławowa i Trójcowa.
Osoby potrzebujące pomocy w północno-zachodniej części miasta często słyszały, że „najlepiej pójść z tym do Kunza, on się wszystkim zajmie”.
Duża część polskiego kleru popierała Kunza i partię demokratów, choć w parafii św. Stanisława Kostki nasilały się nastroje reformacyjne.
Jak na ironię Kunz przegrał wybory 1906 roku przeciwko Johnowi Schermanowi, synowi Antoniego Schermanna, jednego z pierwszych polskich imigrantów w Chicago. Schermann wytknął swojemu przeciwnikowi wysokie ceny licencji na prowadzenie salonów.
W trakcie walki wyborczej Schermann sam odwiedził 329 takich przybytków.
Kunz służył jako delegat w Krajowym Komitecie Partii Demokratycznej trzykrotnie – w 1912, 1916 oraz 1924 roku.
Poczynając od 1921 roku czterokrotnie wygrał wybory do Izby Reprezentantów Stanów Zjednoczonych.
Pierwszy kongresmenem pochodzenia polskiego z Chicago
Był pierwszym kongresmenem pochodzenia polskiego z Chicago. Dziennik Zjednoczenie pisał o nim:
“Serca wyborców podbiła jego gotowość oddania się każdej słusznej sprawie. Gdy kongresman Kunz wraca do Chicago, jego drzwi są dla wszystkich otwarte. Każdy może liczyć na jego pomoc i radę. Będąc z kolei w Waszyngtonie, uważnie przegląda wszystkie otrzymane listy; niektóre z nich wymagają natychmiastowej odpowiedzi. Długie oczekiwanie potrafi być źródłem prawdziwej udręki dla osoby w niepewnej sytuacji”.
Wyświadczanie przysług było typowym dla chicagowskich polityków sposobem zaskarbiania sobie sympatii i wpływów.
Dziennik Chicagoski chwalił go za jego poświęcenie sprawom polskich imigrantów.
W 1930 z powodzeniem zakwestionował elekcję Petera C. Granata – przyjaciela Al Capone’a i członka partii republikańskiej. Izba Reprezentantów zadecydowała, by cofnąć nominację Granta, 190 głosami za do 168 głosów przeciw.
W 1932 roku Kunz stracił swoje stanowisko. Po prawie 40 latach kariery jego pozycję w świecie polityki Polonii przejął Joe Rostenkowski.
Kunz zmarł w Chicago 23 kwietnia 1946 roku. Został pochowany na cmentarzu świętego Wojciecha.
Dominik Pacyga
Tłum. i opracowanie.: Aleksander Kołłajtis
Dominik A. Pacyga
Imigrant w trzecim pokoleniu, urodził się w Chicago w 1949 roku. Profesor historii (emerytowany w 2017 r.) w Columbia College w Chicago. Studia doktorskie ukończył w 1981 roku na Uniwersytecie Illinois w Chicago. Jest autorem i współautorem sześciu książek poświęconych historii Chicago i chicagowskiej Polonii, m.in. “Slaughterhouse: Chicago’s Union Stock Yard and the World It Made” (2015), “Chicago: A Biography” (2009) i “Polish Immigrants and Industrial Chicago” (1991, 2001). Obecnie pracuje nad książką “Polish Chicago”. Laureat nagród Oskara Haleckiego i Mieczysława Haimana przyznawanej przez Polish American Historical Association oraz nagrody Catholic Book Award. Profesor wizytujący na uniwersytetach: Chicagowskim, Illinois i Oksfordzkim. W latach 2013-14 wykładał w Instytucie Studiów Amerykańskich i Polskiej Diaspory na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie. Współpracuje z wieloma muzeami, instytucjami pomocowymi i organizacjami etnicznymi w celu zachowania i prezentowania historii.
