Około tysiąc widzów wypełniło 12 maja wieczorem salę Copernicus Center, by uczestniczyć w wyjątkowym polonijnym wydarzeniu kulturalnym – premierowym pokazie filmu dokumentalnego „A Night On Milwaukee Avenue”, opowiadającym o codzienności i nocnym życiu najsłynniejszej polonijnej dzielnicy świata – chicagowskiego Jackowa.
Na swój drugi film reżyser Adrian Prawica i producent Rafał Muskała kazali czekać widzom długie pięć lat. Po debiucie – „Czwartej Dzielnicy” opowiadającej o chicagowskiej Polonii z przełomu XIX i XX wieku, tandem dokumentalistów wziął na warsztat temat niełatwy – z jednej strony obarczony ciężarem narosłych przez lata stereotypów, z drugiej – pełen zawiłych historii emigranckich losów, kultowych nocnych klubów i występujących w nich gwiazd estrady. Chicagowskie Jackowo – najbardziej znana polonijna dzielnica świata – dla wielu Polaków przybyłych do Wietrznego Miasta na fali tzw. emigracji solidarnościowej – miejsce stawiania pierwszych kroków w Ameryce.
12 maja wieczorem do Copernicus Center na premierę filmu „A Night On Milwaukee” przybyło blisko tysiąc widzów, a przed biletowymi kasami ustawiły się długie kolejki. Atmosfera ekscytacji była wyraźnie wyczuwalna i trudno się dziwić – na seans przyjechało wiele osób, które na Jackowie mieszkały, bywały w klubach przy Milwaukee Avenue i pamiętają niepowtarzalną atmosferę dzielnicy, będącej dla polskich emigrantów sprzed trzech dekad synonimem wolności i „amerykańskiego snu”. Atmosfera na sali gęstniała, tym bardziej, że twórcy i organizatorzy kazali widzom czekać na projekcję zdecydowanie zbyt długo.
Publiczność przywitała na scenie Rafała Muskałę i Adriana Prawicę, a ci z kolei zaprosili i przedstawili osoby, bez których powstanie filmu nie byłoby możliwe, m.in. byłego fotoreportera „Dziennika Związkowego” Jerzego Skwarka, który na potrzeby produkcji udostępnił swoje zdjęcia i nagrania wideo – w wielu przypadkach pokazane szerszej publiczności dopiero na wielkim ekranie w Copernicus Center. Na scenę wyszli także m.in. polonijny aktywista i historyk Daniel Pogorzelski, muzyk Paweł Pospieszalski, były perkusista zespołu Lady Pank Andrzej Dylewski oraz współautor ścieżki dźwiękowej Mirek Miyo Mardosz.
W filmie opowiadającym o nocnym życiu Jackowa, skoncentrowanym wokół kultowych polonijnych klubów (Maryla Polonaise, Milford, Cardinal, Cisza Leśna i innych) wystąpiła plejada gwiazd występujących wówczas na jackowskich scenach – Krzysztof Krawczyk, Stan Borys, Urszula i Andrzej Dylewski oraz osoby, które dobrze pamiętają klimat Jackowa z lat 70. i 80., jak choćby Adam Lizakowski, Paweł Pospieszalski i zmarła w ubiegłym roku Lidia First.
Dzięki użyciu archiwalnych nagrań i zdjęć połączonych ze wspomnieniami muzyków i świadków „tamtych lat” Rafał Muskała i Adrian Prawica zdołali oddać atmosferę ówczesnego Jackowa, z jego blaskami i cieniami, jako dzielnicy ludzi rozdartych pomiędzy pragnieniem wolności a tęsknotą za Polską, pomiędzy ciężką pracą a potrzebą zabawy i bycia częścią wspólnoty. Po seansie twórcy przez wiele godzin odbierali gratulacje oraz dyskutowali z widzami. Taki był zresztą zamysł stworzenia „A Night On Milwaukee Avenue” – filmu, który, jak zaznaczył przed projekcją producent Rafał Muskała „miał rozpocząć rozmowę o Jackowie i Polonii”. Dzięki sprawnie nakręconemu i nowocześnie (według części widzów zbyt nowocześnie) zmontowanemu filmowi powróciły wspomnienia czasów, kiedy Polonia była nie tylko grupą etniczną, a wspólnotą tradycji, kultury, wartości i przede wszystkim – spragnioną wolności. Niech rozpoczęta przez polonijnych filmowców rozmowa trwa i dotyczy nas samych, teraźniejszości i przyszłości chicagowskiej Polonii. Kolejne pokazy „A Night On Milwaukee Avenue” już wkrótce!
Grzegorz Dziedzic
Zdjęcia: Dariusz Lachowski
