Przypominamy ludzi kultury i nauki, polityków, ważnych przedstawicieli życia społecznego, którzy zmarli w minionych 12 miesiącach.
Listopad 2015:
05.11. – Czesław Kiszczak – szef MSW z lat 80., prawomocnie skazany za wprowadzenie stanu wojennego; był też oskarżony o przyczynienie się do śmierci górników z kopalni „Wujek”. Współarchitekt Okrągłego Stołu.
16.11 – Jerzy Katlewicz – wybitny dyrygent związany z Filharmonią im. K. Szymanowskiego w Krakowie.
17.11. – Prof. Zofia Trojanowiczowa, badaczka romantyzmu i współautorka pierwszej książki o Poznańskim Czerwcu’ 56, zmarła w wieku 79 lat.
28.11. – Tomasz Tomczykiewicz – poseł Platformy Obywatelskiej, były wiceminister gospodarki, w latach 2010 – 2011 przewodniczący klubu parlamentarnego PO.
Grudzień 2015:
08.12. – Janusz Odrowąż-Pieniążek, historyk literatury, pisarz i muzealnik, wieloletni dyrektor Muzeum Literatury im. Adama Mickiewicza w Warszawie.
21.12. – Dominikanin o. Jan Góra, zmarł w wieku 67 lat. Był duszpasterzem akademickim, twórcą i organizatorem dorocznych spotkań młodych na Polach Lednickich (Wielkopolskie).
31.12 – Roman Bartoszcze – jeden z liderów „Solidarności Chłopskiej”, działacz w NSZZ Rolników Indywidualnych „Solidarność”, wydawał pismo „Żywią i bronią”, założyciel Polskiego Forum Ludowo-Chrześcijańskiego „Ojcowizna”, poseł i pierwszy prezes odrodzonego PSL.
Styczeń 2016:
15.1. – Andrzej Kotkowski – reżyser, scenarzysta, twórca m.in. filmu „Obywatel Piszczyk”, aktor, pedagog, członek m.in. Stowarzyszenia Filmowców Polskich.
21.1. – Bogusław Kaczyński – popularyzator opery, operetki i muzyki poważnej w Polsce, krytyk i publicysta muzyczny, konferansjer, teoretyk muzyki i pianista, absolwent Akademii Muzycznej w Warszawie.
Luty 2016:
03.2. – Bohdan Głuszczak – reżyser i aktor, wieloletni dyrektor i twórca najważniejszych spektakli Olsztyńskiej Pantomimy Głuchych; uważany za prekursora arteterapii, czyli leczenia przez sztukę.
05.2. – Maria Stypułkowska-Chojecka „Kama” – łączniczka i wywiadowca batalionu „Parasol” Armii Krajowej, uczestniczka wielu akcji zbrojnych AK, w tym udanego ataku na nazistowskiego zbrodniarza Franza Kutscherę, uczestniczka powstania warszawskiego.
17.2. – Andrzej Żuławski – jeden z najbardziej znanych polskich reżyserów, twórca „Opętania”, „Szamanki” i nagrodzonego w 2015 r. na Festiwalu Filmowym w Locarno „Kosmosu” ; także scenarzysta, aktor filmowy i pisarz.
24.2. – Ryszard Bender – historyk, wieloletni wykładowca KUL, działacz katolicki, polityk.
Marzec 2016:
17.3. – Marian Kociniak – aktor filmowy i teatralny, znany m.in. z roli Franka Dolasa w filmie „Jak rozpętałem drugą wojnę światową”, przez wiele lat związany ze sceną Teatru Ateneum w Warszawie.
23.3. – Marek Bargiełowski – aktor teatralny, filmowy, także radiowy i telewizyjny; grał w filmach w reżyserii m.in. Stanisława Barei, Janusza Zaorskiego, Krzysztofa Zanussiego, Barbary Sass, Tadeusza Konwickiego, Andrzeja Wajdy.
28.03 – Ks. Jan Kaczkowski, teolog i bioetyk, jeden z założycieli Puckiego Hospicjum Domowego. Stworzył m.in. program szkoleniowy w zakresie bioetyki chrześcijańskiej; organizował warsztaty Areopag Etyczny z komunikacji i etyki w medycynie dla studentów medycyny i prawa. Miał 38 lat.
Kwiecień 2016:
1.4. – Artur Górski – poseł Prawa i Sprawiedliwości, dziennikarz, publicysta.
4.4 – Gen. Aleksander Arkuszyński „Maj”, legendarny żołnierz AK; miał 98 lat. Był m.in. uczestnikiem Kampanii Polskiej 1939 roku, jednym z pierwszych partyzantów Inspektoratu Piotrkowskiego Armii Krajowej, dowódcą oddziału „Grom”.
5.4. – Zyta Gilowska – b. wicepremier i minister finansów w rządzie Prawa i Sprawiedliwości i b. członkini RPP, wcześniej ważny polityk Platformy Obywatelskiej.
Maj 2016:
3.5. – Janusz Tazbir – historyk, wybitny badacz dziejów kultury i ruchów religijnych w Polsce, głównie w XVI i XVII w.
3.05 – Arcybiskup Tadeusz Gocłowski, arcybiskup gdański w latach 1984-2008. Uczestniczył w rozmowach w Magdalence i obradach Okrągłego Stołu, był członkiem Rady Stałej Episkopatu Polski, kawalerem Orderu Orła Białego. Odegrał znaczącą rolę przy odbudowywaniu stosunków państwo-Kościół po 1989 r. i przyjmowaniu konkordatu między Polską a Stolicą Apostolską.
12.5. – Maria Czubaszek – pisarka, satyryk, autorka tekstów piosenek, scenarzystka, felietonistka, dziennikarka.
17.5 – Adwokat Maciej Dubois, wieloletni dziekan warszawskiej izby adwokackiej, w PRL obrońca w wielu procesach politycznych, zmarł w wieku 83 lat.
20.5. – Andrzej Urbański – poseł na Sejm I kadencji, dziennikarz i publicysta, były prezes zarządu Telewizji Polskiej, b. szef Kancelarii Prezydenta RP i doradca prezydenta Lecha Kaczyńskiego.
Czerwiec 2016:
01.6. – Janusz Ekiert – muzykolog, autor książek i encyklopedii poświęconych muzyce, biografii Fryderyka Chopina, historii Konkursów Chopinowskich.
12.6. – Cezary Wodziński – filozof, wybitny znawca myśli Martina Heideggera, tłumacz i eseista; wykładowca m.in. Uniwersytetu Jagiellońskiego i Uniwersytetu Warszawskiego.
22.6.- Andrzej Kondratiuk – znany reżyser, autor filmów „Hydrozagadka”, „Wniebowzięci”, „Wrzeciono czasu”, laureat wielu nagród filmowych.
29.6. – Janina Paradowska – dziennikarka, publicystka; związana m.in. z „Polityką” i radiem Tok Fm.
Lipiec 2016:
13.7 – Arcybiskup Zygmunt Zimowski, przewodniczący Papieskiej Rady ds. Chorych i Duszpasterstwa Służby Zdrowia, zmarł w wieku 67 lat. Był biskupem diecezjalnym radomskim w latach 2002–2007. Od października 2007 r. był członkiem Rady Stałej Konferencji Episkopatu Polski.
20.7. – Włodzimierz Odojewski – pisarz, autor wielu książek, w tym powieści „Zasypie wszystko, zawieje”, publicysta, wieloletni kierownik literacki Rozgłośni Polskiej Radia Wolna Europa.
23.7. – Małgorzata Bartyzel – łódzka radna i dziennikarka, w latach 2005-2007 posłanka Prawa i Sprawiedliwości.
25.7. – Jerzy Bahr – dyplomata, urzędnik państwowy, ambasador RP w Moskwie w latach 2006-2010, zasiadał w Polsko-Rosyjskiej Grupie do Spraw Trudnych
25.7 – Arcybiskup Adam Dubec, ordynariusz diecezji przemysko-nowosądeckiej Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego, zmarł w wieku 90 lat.
28.7. – Tadeusz Górny – dziennikarz, popularyzator literatury, publicysta jazzowy.
Sierpień 2016:
2.08 – Kard. Franciszek Macharski. Był metropolitą krakowskim w latach 1979-2005, wiceprzewodniczącym Konferencji Episkopatu Polski (1979-94) oraz przewodniczącym Komisji ds. Nauki Katolickiej i Komisji ds. Apostolstwa Świeckich. Należał do watykańskich kongregacji: ds. Biskupów, ds. Duchowieństwa, ds. Instytutów Życia Konsekrowanego i Stowarzyszeń Życia Apostolskiego oraz ds. Wychowania Katolickiego.
6.8. – Filip Białowicz – ostatni z nielicznych ocalałych więźniów niemieckiego obozu zagłady w Sobiborze, uczestnik powstania w tym obozie i autor wspomnień „Bunt w Sobiborze: opowieść o przetrwaniu w Polsce okupowanej przez Niemców”.
10.8. – Marek Kwiatkowski – wieloletni dyrektor Łazienek Królewskich, varsavianista, historyk sztuki, autor kilkudziesięciu książek, nauczyciel akademicki.
14.8. – Piotr Jania – wojewoda zachodniopomorski, polityk PiS, w latach 80-tych działacz „Solidarności”, redaktor.
19.8. – Krzysztof Ptak – wybitny operator filmowy, autor zdjęć do takich filmów jak „300 mil do nieba”, „Historia kina w Popielawach”, „Edi”, „Dom Zły”.
25.8. – Anna Kurska – senator V i VI kadencji, matka prezesa TVP Jacka Kurskiego i zastępcy redaktora naczelnego „Gazety Wyborczej” Jarosława Kurskiego.
Wrzesień 2016:
9.9 – Krzysztof Miller – fotoreporter, fotografował m.in. konflikty w Afganistanie, Czeczenii, państwach afrykańskich, Gruzji i Bośni.
16.9. – Waldemar Dziki – reżyser, producent, twórca takich filmów jak „Pierwszy milion” i „Cudowne dziecko”.
Październik 2016:
9.10 – Andrzej Wajda – jeden z najwybitniejszych polskich reżyserów, twórca takich filmów jak „Kanał”, „Ziemia obiecana”, „Człowiek z marmuru”, „Pan Tadeusz” i „Katyń”; laureat honorowego Oscara amerykańskiej Akademii Filmowej z 2000 roku za osiągnięcia życia i wkład w rozwój światowej kinematografii.
13.10 – Andrzej Kopiczyński, aktor filmowy i teatralny, najbardziej znany z roli inżyniera Stefana Karwowskiego w serialu „Czterdziestolatek”.
16.10 – Józef Bandzo „Jastrząb” jeden z ostatnich żołnierzy 3. i 5. Wileńskiej Brygady Armii Krajowej, podkomendny mjr. Zygmunta Szendzielarza „Łupaszki”.
25.10 – Jerzy Szacki – jeden z najwybitniejszych polskich socjologów, autor nagradzanej publikacji „Historia myśli socjologicznej”.
(PAP)