Dzień Zaduszny, obchodzony 2 listopada, po uroczystości Wszystkich Świętych, jest dniem modlitw za wszystkich zmarłych – zwłaszcza za dusze odbywające pokutę w czyśćcu. Tego dnia Kościół katolicki modli się w intencji ich zbawienia.
Istnienie czyśćca Kościół katolicki ogłosił jako dogmat na soborze w Lyonie w 1274 roku; na XXV sesji Soboru Trydenckiego (1545-1563) ogłoszono z kolei dekret, że duszom w nim przebywającym można pomagać, „zanosząc prośby przed tron Boży”.
„Drugiego listopada – w Dzień Zaduszny – będziemy wspominać wszystkich zmarłych, pójdziemy na cmentarze po to, by modlić się na grobach naszych bliskich, a przede wszystkim tych, którzy jeszcze oczekują na pełne oczyszczenie w czyśćcu i potrzebują naszej modlitwy. Ważne jest, żeby nawiedzenie cmentarza nie stało się zwykłą rodzinną wycieczką, ale żeby ocalić ten wymiar modlitewny całego święta” – mówił w rozmowie z PAP metropolita warszawski ks. kard. Kazimierz Nycz.
Jak dodał, dla wszystkich – starszych i młodszych – zarówno Wszystkich Świętych, jak i Dzień Zaduszny to wspaniała okazja, „żeby przeżyć pogłębioną refleksję nad swoim życiem, zadać sobie pytanie, ku czemu ono zmierza”. „Cmentarz zawsze sprzyja refleksji, że nasze życie zbliża się do śmierci, która dla człowieka wierzącego nie jest końcem, ale otwarciem na spotkanie z Bogiem” – powiedział kardynał.
Dzień Zaduszny zapoczątkował w chrześcijaństwie św. Odilon, opat benedyktynów w Cluny we Francji. Dzień ten miał być przeciwwagą dla pogańskich obrządków ku czci zmarłych. W 998 r. Odilon zarządził modlitwy za dusze zmarłych, wyznaczając na to pierwszy dzień po uroczystości Wszystkich Świętych, czyli 2 listopada. Termin i sama idea szybko się rozpowszechniły we Francji, Anglii, Niemczech i w Italii. W XIII wieku zwyczaj ten w Kościele katolickim stał się powszechny.
W Polsce tradycja Dnia Zadusznego, zwanego też zaduszkami, zaczęła się tworzyć już w XII wieku, a z końcem XV wieku była znana w całym kraju. W Zaduszki odwiedza się cmentarze i uczestniczy w mszach w intencji zmarłych. Tego dnia, na znak pamięci o tych, którzy odeszli, zapala się na ich grobach znicze i składa kwiaty.
Wśród różnego rodzaju form modlitewnej pamięci o zmarłych szczególne miejsce zajmują wypominki. Jest to specjalne nabożeństwo za zmarłych, podczas którego wyczytywana jest lista imion i nazwisk zmarłych osób, które wierni chcą w modlitwie polecać Bogu.(PAP)
