Od wielu lat, wraz z postępem technicznym samochody wyposażane są w coraz więcej rozwiązań technicznych poprawiających bezpieczeństwo w czasie prowadzenia pojazdu. Systemy te często są częścią przyszłościowego systemu całkowitej autonomii pojazdu, ale oczywiście go nie zastępują.
W ostatnich latach na rynku pojawiło się kilkanaście systemów, które w znaczący sposób pomagają kierowcy w najbardziej niebezpiecznych momentach. Wszystkie określane są jako ADAS – zaawansowane systemy wspomagania kierowcy, od angielskiego Advance Driver Assistance Systems. Przyjrzyjmy się, do czego służą i jak działają te systemy. Zwracam również uwagę na fakt, że wiele z nich jest używanych pod nieco zmienionymi nazwami, chociaż działają analogicznie.
Zacznijmy od systemów stosowanych już w samochodach od wielu lat. Systemy te nawzajem ze sobą współpracują i wspomagają kierowcę w razie awaryjnego hamowania, wpadnięcia w poślizg lub prawidłowego wyprowadzenia samochodu z zakrętu.
1. Anti-lock Brake System (ABS) – system zabezpieczający przed blokadą hamulców. System ten jest instalowany w samochodach od wielu lat (w Europie od 2004 roku), choć obowiązkowo instalowany jest w USA razem z systemem ESC we wszystkich samochodach od 2013 roku.
2. Electronic Traction Control (ETC) lub Acceleration Slip Regulator (ASR) – system wykorzystujący ABS do kontrolowania poślizgu kół napędowych w czasie przyspieszania.
3. Electronic Stability Control (ESC) lub Electronic Stability Program (ESP) – elektroniczny system stabilizacji. Instalowany jest we wszystkich samochodach w Stanach Zjednoczonych od 2013 roku. Wykorzystuje system ABS i dodatkowe sensory, aby ustabilizować tor jazdy samochodu podczas pokonywania zakrętu, przejmując kontrolę nad połączonymi układami ABS i ASR. System ten uaktywnia się samoczynnie, przyhamowując jedno lub kilka kół z chwilą, gdy odpowiedni czujnik wykryje tendencję do wyślizgnięcia się samochodu z zakrętu.
W najnowszych samochodach tych systemów aktywnego wspomagania kierowcy jest już znacznie więcej. Najpopularniejszymi rozwiązaniami są:
1. Adaptive Cruise Control (ACC) – adaptacyjny tempomat, czyli urządzenie do utrzymywania i dostosowania prędkości samochodu do sytuacji na drodze. System wykorzystuje czujnik radarowy znajdujący się u góry przedniej szyby, laser albo odpowiednio skonfigurowaną kamerę stereo, umożliwiając pojazdowi hamowanie, gdy wykryje, że samochód zbliża się do innego pojazdu jadącego przed nim, a następnie przyspiesza, gdy pozwala na to ruch drogowy. Technologia ACC jest powszechnie uważana za kluczowy komponent przyszłych generacji inteligentnych samochodów. Wpływa na bezpieczeństwo i wygodę kierowcy, a także na zwiększanie przepustowości dróg, poprzez utrzymywanie optymalnej odległości między pojazdami i zmniejszanie błędów kierowców.
2. Adaptive Light Control – adaptacyjna kontrola światła – kompleksowy system, który dostosowuje przednie światła do warunków drogowych, szybkości, obciążenia samochodu i kierunku jazdy.
3. Automatic Parking – system wspomagania lub samoczynnego parkowania pojazdu.
4. Navigation System – system, który wykorzystuje nie tylko geograficzne czujniki GPS, ale również bieżące dane o sytuacji na drodze.
5. Night View Assist – system wspomagania widoczności w nocy.
6. Blind Spot Monitor – system ostrzegający przed pojazdami znajdującymi się w tzw. “martwym polu” wstecznych lusterek samochodowych. Prostsze systemy ostrzegają przed pojazdem nadjeżdżającym z boku samochodu, który może się znaleźć w polu niewidocznym dla kierowcy. System korzysta z kamer znajdujących się w lusterkach i uruchamia migające światełko w bocznym lusterku, a czasami również i sygnał dźwiękowy.
7. Collision Avoidance System (znany również jako Pre-crash System) – system zapobiegający kolizji. Po wykryciu zbliżającej się kolizji, systemy te ostrzegają kierowcę i kiedy zderzenie staje się nieuchronne, podejmują działanie w sposób autonomiczny, niezależnie od działania kierowcy. System ten uchodzi za jeden z najważniejszych systemów antykolizyjnych we współczesnym samochodzie i na żądanie NHTSA – Rządowej Agencji Kontroli Ruchu Drogowego wszystkie samochody od roku 2022 będą w ten system wyposażone.
8. Pedestrian Automatic Emergency Braking (PAEB) – system automatycznego hamowania awaryjnego przed pieszym. Jest to nowa technologia bezpieczeństwa, która zapewnia automatyczne hamowanie pojazdów, gdy piesi znajdują się przed pojazdem, a kierowca nie postąpił tak, aby uniknąć kolizji.
9. Crosswind Stabilization – system pomagający w stabilizacji pojazdu przy silnym bocznym wietrze.
10. Head-Up Display (HUD) – wyświetlacz elementów deski rozdzielczej na przedniej szybie samochodu. Prezentowane dane muszą posiadać jasność znacząco większą od otoczenia. Układ optyczny prezentujący informacje musi mieć tak dobrany punkt ostrości, aby kierowca nie musiał skupiać wzroku na dwóch różnych odległościach, raz na przedniej szybie, a za chwilę na otoczeniu.
11. Driver Drowsiness Detection – system wykrywania senności kierowcy. Niestety jak do tej pory nie ma praktycznego rozwiązania, jak zapobiec wypadkom spowodowanym przez przysypiających kierowców. Różne badania sugerują, że od 20 do 50 proc. wypadków związanych jest ze zmęczeniem i przysypianiem kierowców.
12. Cross Traffic Assistance – system ostrzegawczy przed obiektem zbliżającym się poprzecznie w stosunku do kierunku jazdy naszego pojazdu. Systemy te działają zarówno przy ruchu do przodu jak i do tyłu.
13. Lane Departure Warning (LDW) lub Lane Departure Assistance (LDA) – system ten, mimo że jest różnie nazywany i różni się często działaniem, ma na celu jedno – zapobieganie niezamierzonej zmianie pasa ruchu w czasie jazdy.
14. Hill Descent Control (HDC) – system kontroli prędkości podczas zjeżdżania z góry. Jeśli pojazd przyspiesza zbyt gwałtownie bez ingerencji kierowcy, układ automatycznie uruchamia hamulce, aby zwolnić do bezpiecznej prędkości. Przyciski tempomatu mogą dostosować prędkość do odpowiedniego poziomu. Nacisk na pedał przyspieszenia lub hamulca zastępuje system HDC, gdy będzie wymagał tego kierowca.
W następnych paru odcinkach opiszę dokładnie, jak te systemy działają i jak ich używać.
Andrzej Babinicz
warszawiak z pochodzenia, wychowany w Bytomiu. Jest absolwentem Politechniki Warszawskiej wydziału MEiL. Pracował w Centralnym Biurze Projektów Bistyp w Warszawie. W 1979 r. wyemigrował do Chicago. Pracował m.in. dla Franka Bella – niezależnego dealera Fiata i MG. Po wycofaniu się fiata z rynku amerykańskiego od 1981 roku pracował dla firmy Chrysler. Od 1987 r. prowadził pogadanki motoryzacyjne w różnych polonijnych programach radiowych. W 1991 r. wydał poradnik zatytułowany: „Samochód w Ameryce”. W latach 1997-2016 prowadził ze swoim wspólnikiem Robertem Rogalskim salon samochodowy w Chicago. Poza samochodami jego pasją są podróże po świecie, zwłaszcza do Afryki.
[email protected]
Tel: 773-796-7015,
autowusa.com
facebook.com/AutowUsa
twitter.com/autowusa
