„W swej prostocie i głębi pozostaje różaniec również w obecnym trzecim tysiącleciu modlitwą o wielkim znaczeniu, przynoszącą owoce świętości. Jest on dobrze osadzony w duchowości chrześcijaństwa, które – po dwóch tysiącach lat – nic nie straciło ze swej pierwotnej świeżości i czuje, że Duch Boży pobudza je do wypłynięcia na głębię (Duc in altum), by opowiadać światu, a nawet ‘wołać’ o Chrystusie, jako Panu i Zbawicielu, jako drodze, prawdzie i życiu, jako celu historii ludzkiej, punkcie, ku któremu zwracają się pragnienia historii i cywilizacji”.
– św.Jan Paweł II
Różaniec jest jedną z najbardziej popularnych modlitw katolickich praktykowanych na całym świecie. Wiele osób, miedzy innymi ukochany św. Jan Paweł II, odnalazło wielkie piękno, spokój i pomoc w rozwiązaniu życiowych problemów za sprawą powtarzania tych modlitw.
Modlitwa różańcowa została oficjalnie sformułowana przez św. Dominika w 1203 r., kiedy to miał wizję Matki Bożej proszącej o modlitwę i nauczającej, jak modlić się na różańcu. Dlatego tradycyjny składający się z 59 koralików różaniec znany jest po dziś dzień jako różaniec dominikański. Popularność różańca rosła ogromnie dlatego, że został uznany jako zamiennik psalmów, które miały być odmawiane codziennie. Prości ludzie niemający wykształcenia i czasu chętnie modlili się na różańcu, uważając, że okazują w ten sposób wielkie nabożeństwo i miłość do Boga.
Na początku października 1571 r. papież Pius V modlił się na różańcu, aby chronić europejskie narody chrześcijańskie od inwazji Turków osmańskich. Ponieważ jego błagania zostały wysłuchane, dzień siódmego października został uznany jako święto Matki Bożej Różańcowej. Popularność tego święta i modlitwy różańcowej skłoniła kolejnych papieży do poświęcenia października jako miesiąca Matki Bożej Różańcowej. Około 1700 roku św. Louis de Montfort wprowadził do modlitwy różańcowej medytację opartą na wydarzeniach z Nowego Testamentu, które później uznano jako Tajemnice Różańca. Wielu papieży, jak na przykład papież Jan Paweł II, napisało encykliki, zalecając różaniec jako bardzo prosty i piękny rodzaj modlitwy.
Dzisiaj różańce wykonywane są z różnych materiałów, od drewna do drogocennych kamieni. W Polsce najczęściej różańce były wykonywane z drewnianych paciorków połączonych metalem. Istnieją również różańce wykonane z pereł lub drogich kamieni połączonych metalowymi łańcuszkami. Często można zobaczyć różaniec zrobiony z czarnych koralików połączony srebrnymi łańcuszkami. Tworzono również różańce z bursztynu, które były ofiarowane Matce Bożej Częstochowskiej z prośbą o cud, jak również jako wota będące podziękowaniem za doznane łaski i uzdrowienia.
Muzeum Polskie w Ameryce posiada zbiór różańców, które dowodzą tego, jak bardzo modlitwa różańcowa była ważna także dla polskich imigrantów. Kult maryjny zainicjowany w Polsce był także kontynuowany na emigracji. Dbano o przekazywanie wartości duchowych i moralnych z pokolenia na pokolenie aż po dzień dzisiejszy.
Katarzyna Balutowska
główna inwentaryzatorka i koordynatorka ds. rozwoju
Muzeum Polskiego w Ameryce
