Żeby zdrowym być
Dorota Feluś
Okres świąteczny to czas silnego stresu – praca, zakupy świąteczne, przygotowanie prezentów, rodzina na karku. Wielu osobom trudno poradzić sobie ze zwiększoną liczbą obowiązków. Gdy do tego dodać napięcie związane z przyjazdem krewnych, niekoniecznie należących do grupy ulubionych osób, energia w organiźmie zaczyna się szybko wyczerpywać. Pojawia się rozdrażnienie, wybuchowość, a nawet rozstrój nerwowy. W tym trudnym czasie warto wspomagać organizm zwiększoną ilością minerałów, witamin i składników odżywczych, które pozwolą mu należycie funkcjonować. I zachować dobry nastrój.
Pokarmy pełnoziarniste
Najlepszym „posiłkiem” dla układu nerwowego są węglowodany złożone. Cukry proste, jakie drzemią np. w białym pieczywie czy ciastkach postawią na nogi szybko, ale na krótko – po chwili euforii nastąpi szybkie pogorszenie samopoczucia, co związane jest z błyskawicznymi skokami poziomu insuliny. Węglowodany złożone, oferowane przez produkty pełnoziarniste (np. grahamki, chleb z mąki żytniej, makaron, naturalne muesli, ziarna np. słonecznika), rozkładają się stopniowo i powoli, a poza tym dostarczają organizmowi sporo błonnika, witamin B i magnezu.
Banany
Dzięki sporej dawce minerałów i witamin oraz szybkiemu przyswajaniu przez organizm błyskawicznie stawiają na nogi. Z tego powodu żywią się nimi sportowcy podczas dużego wysiłku, np. tenisiści. Zawarty w nich potas chroni przed skurczami mięśni, a magnez i witaminy B wspomagają układ nerwowy. Co więcej, banany zawierają sporo tryptofanu, który jest prekursorem serotoniny – neuroprzekaźnika wpływającego na poprawę nastroju, zrelaksowanie organizmu i dobry sen.
Orzechy i pestki
To doskonałe źródło nienasyconych kwasów tłuszczowych i magnezu, czyli tego, czego układ nerwowy wymaga do prawidłowego funkcjonowania. Dodatkowo zawierają one witaminę E, która poprawi witalność, i pomocne w walce z tzw. złym cholesterolem fitosterole. Na poprawę humoru eksperci zalecają zwłaszcza orzechy brazylijskie (ale tylko dwa dziennie!), które oferują także selen oraz migdały bez skórki (bardzo dobre także na zgagę). Jeśli chodzi o pestki to żadne nie przebiją, pod względem zawartości magnezu, pestek dyni.
Czekolada
Najlepsza jest ta, która zawiera co najmniej 70% kakao. Dzięki temu mamy pewność, że dostarczymy organizmowi dużej ilości magnezu. Czekolada poprawia nastrój dzięki wydzielającym się po jej spożyciu endorfinom, czyli związkom uśmierzającym ból i wywołującym stany euforii. Na dobry początek dnia można śmiało, od czasu do czasu, wypić kubek gorącej czekolady.
Surowe warzywa
Niedawno naukowcy odkryli, że chrupanie świetnie wpływa na mózg – pozwala się mu odprężyć (poprzez rozluźnienie mięśni twarzy i żuchwy), a jednocześnie skoncentrować. Oczywiście, najlepiej chrupać warzywa, np. marchewkę, seler naciowy czy paprykę, które dodatkowo wzbogacą organizm w witaminy, zwłaszcza witaminę C.
Chude mięso
Dzięki zawartości tryptofanu (który organizm przekształca w serotoninę), działanie uspokajające wykazuje mięso z indyka i kurczaka. Z kolei działanie nieco pobudzające wykazuje chude mięso wołowe i wieprzowe – dzięki zawartości tyrozyny korzystnie wpływa na produkcję innych potrzebnych dla prawidłowego funkcjonowania układu nerwowego neuroprzekaźników, dopaminy i noradrenaliny (wyostrzają uwagę, sprawność i pamięć). Poza tym chude mięso wzmacnia organizm, dostarczając mu białka. Ważne by spożywać go (w niedużych ilościach – optymalnie wielkości pięści) razem z węglowodanami, np. gotowanymi warzywami czy kawałkiem chleba.
Tłuste ryby
W tym przypadku chodzi o dostarczenie mózgowi i całemu układowi nerwowemu super zdrowych kwasów tłuszczowych omega-3, które działając przeciwzapalnie, chronią przed zmianami neurodegeneracyjnymi. Dodatkowo są one bogatym źródłem witaminy D, której brak odczuwany jest, w postaci np. gorszego samopoczucia, szczególnie w okresie jesieni i zimy, gdy nie wystawiamy organizmu na działanie promieni słonecznych. Najlepsze opcje: łosoś, makrela, sardynki, śledzie.
Szpinak
To świetne źródło kwasu foliowego, który jest konieczny do prawidłowego funkcjonowania układu nerwowego – regularne spożywanie tego warzywa wzmaga produkcję serotoniny i noradradrenaliny. Poza tym szpinak bardzo efektywnie oczyszcza organizm z toksyn.
Warzywo najlepiej jest spożywać w towarzystwie chudego mięsa wołowego.
