Medycyna w pigułce
Badanie ultrasonograficzne jest używane w celu badania narządów wewnętrznych, ścięgien, mięśni, naczyń żylnych i tętniczych, serca, prostaty, macicy, jajników, monitorowania prawidłowości rozwoju płodu podczas ciąży, guzków piersi oraz innych zmian.
Badanie polega na wysyłaniu i odbieraniu zwrotnym fal dźwiękowych porównywalnym do zasady działania radaru. Wysyłane dźwięki przechodząc przez badany narząd są inaczej pochłaniane i odbijane z powrotem w zależności od gęstości tkanki. Przy narządach o budowie warstwowej lub składających się z różnych struktur jak na przykład, tkanka miękka, naczynia, nerwy, tkanka łączna pozwala to na uwidocznienie struktury oraz budowy badanych narządów lub organów. Fale ultrasonograficzne wysyłane przez głowice ultrasonograficzne wysyłają dźwięki o częstotliwości mierzonej w MHz – Megahertzach.
Częstotliwość/ilość wysyłanych fal dźwiękowych oznaczana jest w jednostkach zwanych Hz (hertz). Jeden hertz oznacza jedną falę wysyłaną co sekundę. Kilohertz ( kHz) to jest 1000 fal wysyłanych na sekundę a Megahertz (MHz) oznacza milion fal wysyłanych w czasie sekundy.
Utrasonograf używa fal dźwiękowych o częstotliwości pomiędzy 2 i 18 Megahertzów. Fale są wysyłane/generowane przez głowicę ultrasonografu i w zależności od rodzaju badanych struktur używa się różnych głowic wysyłających fale dźwiękowe o różnej częstotliwości. Ucho ludzkie jest w stanie słyszeć tylko dźwięki poniżej 20 kHz (20 tysięcy fal na sekundę), czyli fale ultrasonograficzne są powyżej progu słyszalności. Częstotliwości nie należy mylić z głośnością/natężeniem dźwięku który mierzy się w decybelach. Fale utrasonograficzne są kompletnie niesłyszalne.
Wysłane fale ultrasonograficzne są odbijane i pochłaniane w różny sposób przez różne tkanki co pozwala na tworzenie obrazu struktur wewnętrznych. W zależności od rodzaju badanych struktur używamy głowic ultrasonograficznych wytwarzających fale o innej częstotliwości.
Badanie ultrasonograficzne polega na przesuwaniu głowicy ultrasonograficznej po powierzchni ciała. Głowica wysyła sygnały w głąb naszego ciała i powracający sygnał jest przetwarzany na obraz widoczny na ekranie monitora. Obraz powstaje z analizy powracajacych fal dźwiękowych przez odpowiedni program komputerowy. Badanie to pozwala na wczesne diagnozowanie podejrzanych zmian lub określenie czy badana struktura ma prawidłową lub też chorobowo zmienioną budowę. Badanie jest nieszkodliwe i wykonywane jest rutynowo w procesie monitorowania rozwoju płodu podczas ciąży. Pozwala to na wczesne wykrycie wad rozwojowych i w niektórych przypadkach na wczesne leczenie tych zmian jeszcze przed narodzeniem dziecka.
W zależności od potrzeb głowice sonograficzne mogą być wprowadzane poprzez pochwę, doodbytniczo, poprzez przełyk lub wewątrznaczyniowo.
Ultrasonogram najczęściej jest używany do badania:
• mięśnia serca, zastawek serca oraz zaburzeń pracy serca – echokardiogram,
• badaniu naczyń żylnych – żylaki, zatory, zakrzepy, zwężenia naczyń powierzchownych oraz głębokich,
• tętnic – arteriosklerozy, zwężenia lub stopnia zatkania naczyń tętniczych kończyn dolnych i górnych, tętnic szyjnych, kręgowych, wewnątrzczaszkowych, poszerzeń aorty lub innych naczyń (tętniaków), monitorowania skuteczności leczenia miażdżycy,
• badania narządów wewnętrznych – wątroby, nerek, woreczka żółciowego, śledziony, pęcherza moczowego, prostaty, macicy, jajników, trzustki, nadnerczy, tarczycy, wykrywania kamieni nerkowych, żółciowych, pęcherza moczowego,
• różnicowaniu i diagnozowaniu guzków podskórnych lub w tkankach – piersi, mięśni, powiększonych węzłów chłonnych,
• znajdywaniu nieprawidłowych zmian wewnętrznych – nowotworów, guzów, chorobowo zmienionych struktur pozaotrzewnych, powiększonych wewnętrzych węzłów chłonnych.
Nowoczesne ultrasonografy pozwalają na generowanie obrazu w kolorze oraz trójwymiarowo (3D) co pozwala na lepsze uwidocznienie badanych struktur.
3D – trójwymiarowy ultrasonogram jest dostępny w naszym gabinecie medycznym.
O POZOSTAŁYCH BADANIACH W NASTĘPNYM NUMERZE DZIENNIKA ZWIĄZKOWEGO
***
Mówiący po polsku lekarz Aleksy Dobradin, MD z wieloletnią praktyką w Polsce i Ameryce. Były ordynator Oddziału Medycyny Ogólnej szpitala St. Mary of Nazareth w Chicago. Praktykujący pod adresem: 6422 W. Belmont Ave. Chicago, Illinois 60634, tel. (773) 481-2504.
