Usiłując naprawić chłodne stosunki prezydent Barack Obama i prezydent Meksyku Felipe Calderon zgodzili się pogłębić kooperację w zakresie walki z handlarzami narkotyków i deklarowali wolę rozwiązania sporów w sprawie przekraczania amerykańskiej granicy przez meksykańskie ciężarówki.
W czasie wspólnej konferencji w Białym Domu Obama z uznaniem mówił o „nadzwyczajnej odwadze” Calderona w walce przeciw kartelom narkotykowym, siejącym śmierć po obu stronach wspólnej granicy. Prezydent zobowiązał się do przyspieszenia pomocy na szkolenie i wyposażenie meksykańskich sił celem wspomożenia tych wysiłków. Równocześnie przyznał, że Stany Zjednoczone muszą zahamować napływ amerykańskiej gotówki i broni, z której korzystają kartele. „Doskonale zdajemy sobie sprawę z tego, że walka z kartelami wewnątrz Meksyku nie jest tylko jego walką, lecz również naszą. Na nas spoczywa taka sama odpowiedzialność jak na prezydencie Calderon”.
Wizyta Calderona nastąpiła 3 tygodnie po śmierci agenta urzędu imigracyjnego, Jaime Zapaty, zastrzelonego w północnym Meksyku rewolwerem przeszmuglowanym z USA. Po tym incydencie zaczęto mówić, że wobec braku kontroli nad przemocą amerykańscy agenci pracujący po obu stronach granicy będą wyposażeni w broń dla własnego bezpieczeństwa.
Meksykańskie prawo zabrania zagranicznym agentom noszenia broni. Calderon wyraził stanowczy sprzeciw wobec propozycji zrobienia wyjątku dla amerykańskiego personelu. Zauważył jednak, że śmierć Zapaty zmusza do przemyślenia alternatywnych metod ochrony agentów.
Stany Zjednoczone zabiegają o ekstradycję kilku osób aresztowanych w Meksyku w związku z zabiciem Zapaty.
Napięcie między obu krajami wzrosło jeszcze przed tym morderstwem. Ujawniony niedawno tajny dokument Departamentu Stanu zawiera krytyczną ocenę zdolności władz meksykańskich do zwalczania narkotykowych karteli. Wskazano przy tym na ograniczone możliwości zbierania informacji i przytoczono słowa Calderona, który swego czasu wyraził obawę, że politycy mogą ulec pokusie powrotu do tolerowania gangów.
Demonstrując zaufanie do wysiłków Calderona administracja Obamy zapewniła dalszą pomoc na meksykańską wojnę z narkotykami. Mówi się o przyspieszeniu wprowadzania w życie $1.4 miliardowej Inicjatywy Merida.
Stephen Johnson, dyrektor programu Americas w Centrum Strategii i Badań Międzynarodowych, wyjaśnia, że wobec oschłych stosunków amerykańsko-meksykańskich spotkanie liderów obu państw było konieczne, by nie dopuścić do eskalacji napięć.
Chętni do zademonstrowania produktywnego partnerstwa Obama i Calderon zgodzili się na wpuszczanie ciężarówek z towarami na teren każdego z krajów, pod warunkiem, że meksykańskie ciężarówki będą spełniać amerykańskie standardy bezpieczeństwa. Punkt taki widnieje w porozumieniu handlowym NAFTA z 1994 roku, lecz USA odmówiły wpuszczania meksykańskich ciężarówek na swoje drogi, ze względu na ich niskie standardy bezpieczeństwa i środowiskowe.
W odpowiedzi Meksyk narzucił wyższe taryfy na kilkadziesiąt produktów amerykańskich.
Na spotkaniu w Białym Domu prezydenci ustalili, że w zamian za zezwolenie na przewożenie meksykańskich towarów do celu przeznaczenia w USA, Meksyk zniesie taryfy.
Plan, obecnie opracowywany w szczegółach przez przedstawicieli obu państw, trafi do Kongresu jeszcze tej wiosny. Wiadomość tę z zadowoleniem przyjął Tom Donohue, prezes Amerykańskiej Izby Handlowej.
(AP – eg)
