Na temat tradycji związanych z dniem 31 października powiedziano już chyba wszystko. Każdy ma też wyrobione zdanie na temat tego święta i związanych z nim zwyczajów. Niedawno pewna pani (Polka) , w średnim wieku, powiedziała mi, że to takie „satanistyczne święto”. Nic bardziej mylnego!
Halloween wywodzi się z celtyckiego obrządku Samhain. Ponad 2 tys. lat temu w ten dzień żegnano lato, witano zimę oraz obchodzono święto zmarłych. Celtowie wierzyli, iż w dzień Samhain zacierała się granica między zaświatami a światem ludzi żyjących, zaś duchom, zarówno złym jak i dobrym, łatwiej było się przedostać do świata żywych. Duchy przodków czczono i zapraszano do domów, złe duchy zaś odstraszano.
Pomimo, że Halloween przybyło na ziemię Kolumba z Europy, to właśnie w Ameryce obchodzone jest najhuczniej – dosłownie i w przenośni. Stacje radiowe już od miesiąca grają „Thrillera” Michaela Jacksona – piosenkę najbardziej chyba kojarzoną z tym świętem. Z telewizorów bombardują nas reklamy kostiumów i „strasznych” dekoracji, z których niektórzy właściciele domów skwapliwie korzystają, a w sklepach mnóstwo smakołyków z dyni. Gdzie niektórzy w tym wszystkim widzą szatana? Nie wiem… Może kojarzą się im z „księciem ciemniści” trupie czaszki, duszki i pająki.
Małe dzieci zapytane, z czym kojarzy im się Halloween odpowiadają zgodnie: z cukierkami. Dla nich tak samo jak dla dorosłych to czas zabawy, przebierania się, wygłupów i słodkości. Najprawdopodobniej właśnie z potrzeby odstraszania złych duchów wywodzi się zwyczaj przebierania w dziwaczne stroje i zakładania masek. Nie po to by przyciągnąć złe duchy, ale żeby je odstraszyć.
Dynia wszechobecna przed domami w USA, ale także coraz częściej także w Polsce, ma odstraszać złe moce, jest symbolem chroniącym przed złem. Mam wrażenie, że bunt przeciwko Halloween, jest buntem przeciwko amerykanizacji i komercjalizacji życia. Tylko jak jej uniknąć żyjąc w tym kraju? Mitem jest, iż Amerykanie nie pamiętają o zmarłych i nie obchodzą dnia Wszystkich Świętych, lecz w zamian Halloween. Obchodzą oba święta, w inny może jednak sposób jak w Polsce. Większość Amerykanów – a na pewno amerykańskich katolików – wie, co to jest Święto Zmarłych. Sama nawet nazwa pochodzi od wyrażenia „All Hallows Eve”, co oznacza Wigilię Wszystkich Świętych.
Mieszkając w Stanach Zjednoczonych (większość z nas przybył tu z własnego wyboru, nie przymusu), żyjemy w wielokulturowej rzeczywistości i obok znanych nam z rodzinnego kraju tradycji religijnych, istnieją też zwyczaje i tradycje zupełnie odmienne. Nie zamykajmy się na świat, który istnieje obok nas.
Jednocześnie nie traktujmy wszystkiego z ogromną powagą. Tam gdzie jest to możliwe dodajmy uśmiech, a życie dla nas samych i ludzi wokół nas stanie się znacznie przyjemniejsze. Cały dzień 31 października można potraktować, jako rodzaj żartu, oderwania się od codzienności z przymrużeniem oka.
Podobnie, jak czytając przygody Harrego Pottera nie traktujemy książki, jako powieści biograficznej, a podczas lania wosku w wieczór Andrzejkowy nikt nie spodziewa się zobaczyć swojej prawdziwej przyszłości. Zresztą wiele zwyczajów związanych z dniem 31 października obchodzonego niemal na całym świecie ma wspólny mianownik z popularnymi w Polsce Andrzejkami.
Niezależnie od osobistej opinii dotyczącej Halloween lepiej jest mieć przygotowane cukierki dla dzieci, które chodzą od domu do domu w przebraniach ze słowami na ustach „trick or treat” i które na ten dzień czekają z utęsknieniem przez cały rok. Nie bądźmy ponurymi zgredami, którzy w tym dniu nie otwierają dzieciakom z sąsiedztwa drzwi.
Ja słodycze już mam, choć muszę przyznać, że nie lubię Halloween. Nie dlatego, że jestem przeciwna zwyczajom amerykańskim (czy też właściwie celtyckim) ale tylko dlatego, że zwyczajnie nie lubię się bać.
Całe szczęście niedługo Andrzejki, lanie wosku i szaleństwa na parkiecie!
Karolina
